Panmuncom

Panmuncom Koreya müharibəsinin dayanması üçün 1953-cü ildə atəşkəs danışıqlarının aparıldığı yer olaraq Koreya Respublikasının Gyongido əyaləti Pacu şəhəri Cinsemyon Oyonqri, Koreya Xalq Demokratik Respublikasının inzibati bölgəsi olan Kesong şəhəri Panmuncomda yerləşir. Sazişin imzalandığı həmin bina hələ də qalmaqdadır.

Bu yerin adı tez-tez Birgə Təhlükəsizlik Bölgəsi(Joint Security Area(JSA))nin bir metonimi kimi istifadə olunur və  Şimal və Cənubi Koreya arasındakı müzakirələr hələ də Hərbi demarkasiya xəttində yerləşən mavi binalarda aparılır. Belə ki, bu yer Soyuq müharibənin son qalıqlarından biri hesab olunur.

Billy Joelin “Atəşi biz başlatmadıq”adlı sinqlında Panmuncomdan sitat gətirilmişdir.

Yerləşdiyi yer

Bu yer Seuldan 53 km şimal-qərbdə Kesongdan 10 km şərqdə yerləşir. Kənd təxmini 10-dan çox olmayan çadırdan  ibarətdir. Hərbi Atəşkəs Komissiyasının iclasları şimal tərəfdə qurulan bir neçə çadırda baş tutmuşdu.

Sazişin I və II cildlərinin on səkkiz nüsxəsi 48 saatlıq müddətdə hər iki tərəfin inşa etdiyi bir binada tərəflərin böyük nümayəndələri tərəfindən imzalanmışdır. (Şimali Koreya bu yeri işçi qüvvəsi və bəzi təchizatlarla, Birləşmiş Millətlər Komandanlığı isə işlərin gecə saatlarında davam etməsi üçün generator və işıqla təmin etdi.)

Atəşkəs razılaşması imzalandıqdan sonra 1953-cü ilin sentyabr ayında kənddən təxminən bir kilometr şərqdə yerləşən Birgə Təhlükəsizlik Bölgəsi(JSA)ndə tikinti başladı. Tikinti başa çatdıqdan sonra Şimali Koreya ilə Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Komandanlığı və ya Cənubi Koreya arasındakı bütün görüşlər burada reallaşdı. JSA adətənə Panmuncom olaraq adlandırılır.

Müharibədən sonra Hərbi Demarkasiya Xətti ilə üzbəüz olan JSA yaxınlığındakı iki kənd istisna olmaqla, bütün mülki şəxslər Koreyanın Silahsız Zonasından (Korean Demilitarized Zone(DMZ)) çıxarıldı. Bundan sonra boş qalan Panmuncom kəndi yararsız vəziyyətə düşdü. Sazişin imzalanması üçün tikilən bina Şimali Koreya tərəfindən Sülh Muzeyi olaraq adlandırıldı.

Sülh danışıqları və müharibə əsirləri

1951-ci ildə danışıqların aparıldığı yer

Birləşmiş Millətlər Qüvvələri 1951-ci ildən 1953-cü ilə qədər Panmuncomda Şimali Koreya və Çin rəsmiləri ilə görüşdü. Danışıqlar bir neçə ay davam etdi. Danışıqlar zamanı əsas mübahisə nöqtəsi müharibə əsirlərilə bağlı idi. Nəhayət 1953-cü il 8 iyun tarixində müharibə əsirləri ilə bağlı məsələ öz həllini tapdı. (bu məsələ ilə bağlı razılaşma əldə edildi)

Ölkələrinə qayıtmaqdan imtina edən əsirlərə üç ay neytral nəzarət komissiyası altında yaşamağa icazə verildi. Bu dövrün sonunda yenə də geri qaytarmaqdan imtina edənlər sərbəst buraxılacaqdı.

27 iyul 1953-cü ildə atəşkəslə bağlı sonunvu saziş imzalandı. Birləşmiş Millətlər Komandanlığı, Çin Xalq Qurtuluş Ordusu və Şimali Koreya Xalq Ordusu döyüşlərə son qoyan bir barışığa razılıq verdi.Razılaşmaya əsasən atəşkəs xətti boyunca 4 km enində bir silahsız bölgə quruldu və bu təsirli şəkildə Koreyanı iki ayrı hissəyə ayırdı. Əksər qoşunlar və ağır silahlar ərazidən çıxarılmalı idi, lakin bu qərara baxmayaraq hər iki tərəf müharibədən sonra ağır texnika ilə silahlanmışdır.

xarici linklər

• 2018 Koreyalararası Zirvə, 2018 Koreyalararası Sammitin rəsmi saytı (İngilis dili)
• 2018 Koreyalararası Zirvə, 2018 Koreya-Zirvə Sammitinin rəsmi saytı (Koreya)
• http://llukasz.com/North_Korea.htm Traveller'in Şimali Koreyadan şəkilləri, Panmunjeom'a həsr olunmuş veb səhifəsi
• Koreyada səyahət: Panmunjeom kənd və tarixi haqqında məlumat.
• Panmunjeom DMZ videosu
• 360 ° interaktiv virtual tur Panmunjeom
• DMOZ-da Panmuncom