Paraqvayda hüquq sistemi

Haqqında

Paraqvayın hüquq sistemi bütövlükdə roman-alman hüquq ailəsinə, onun xüsusiləşmiş Latın Amerikası qrupuna daxildir. Paraqvay hüququnun formalaşması üçün ilkin əsas kimi keçmiş metropoliya – İspaniyanın hüquq mədəniyyəti çıxış etmişdir. Konstitusiya hüququ çox cəhətdən ABŞ modelinə uyğundur, mülki hüquqa fransız və alman qanunvericiliyi mühüm təsir göstərir.

Paraqvay bayrağı

Paraqvayda 1842-ci ildə köləlik ləğv edilmiş, 1848-ci ildə hinduların tam bərabərliyi bəyan edilmişdir.

1864–1870-ci illərdə qonşu dövlətlərlə müharibədə darmadağın olunandan sonra Paraqvay Latın Amerikasının ən kasıb və geridə qalmış dövlətlərindən birinə çevrildi, ölkəni 1940-cı ildən hərbi-polis diktaturası idarə etməyə başladı. Sonuncu diktator Stressnerin devrilməsindən sonra – 1989-cu ildə yeni hökumət bir çox siyasi partiyaları leqallaşdırdı, mətbuatdakı senzuranı azaltdı, ölkəyə yarı emiqrantların qayıtmasına icazə verdi. 1992-ci ildə əsasında ölkənin bütün hüquq sisteminin köklü dəyişiklikləri aparılan Konstitusiya qəbul edildi.

Paraqvayda hüququn əsas mənbəyi qanunverici aktlardır. Onların əsasını Konstitusiya, Konqres tərəfindən bəyənilən və təsdiq olunan beynəlxalq müqavilələr, konvensiya və razılaşmalar, Konqresin verdiyi qanunlar, Prezident dekretləri və aşağı səviyyəli digər hüquqi aktlar təşkil edir. Hüququn əsas sahələri məcəllələşdirilib. 1992-ci il Konstitusiyası hinduların hüquqularını müəyyənləşdirir.

Mülki hüququn yaxın vaxtlara qədər əsas mənbəyi tamamilə Argentinadan götürülən 1876-cı il Mülki Məcəlləsi idi. 1987-ci ildə ticarət hüququ və mülki hüquq Paraqvayın yeni Mülki Məcəlləsində birləşdirildi. Regionun bir çox ölkələri kimi Paraqvayda da hindu icmaları üçün bir sıra xüsusi mülki-hüquqi rejimlər müəyyən edilib. Xüsusən, dövlət tərəfindən hinduların həyat tərzinin saxlanılması üçün onlara təqdim olunan torpaqlar mülki dövriyyədən tamamilə çıxarılır: onlar icarəyə verilmir, girov qoyulmur.

Konstitusiyaya uyğun olaraq, kəbin ər və arvadın bərabər hüququna əsaslanır. Adi hüquq üzrə bağlanan kəbinlər onun bağlanması üçün hüquqi məhdudiyyətlərin olmadığı təqdirdə, qanuni kəbinlər kimi eyni statusa malikdir.Paraqvayın ticarət və iqtisadi qanunvericiliyi Konstitusiya ilə təsbit edilmiş azad rəqabət və inhisarların ləğvi, mal tədavülü azadlığı, xüsusi mülkiyyətin toxunulmazlığı, əsas faydalı qazıntılar üzərində dövlətin müstəsna mülkiyyət hüququ, kooperativ hərəkatın müdafiəsi prinsiplərinə əsaslanır. Konstitusiyanın xüsusi bölməsi aqrar islahatlara həsr olunub ki, bu da digərləri ilə yanaşı, qeyri-məhsuldar latifundiyaların müsadirə olunmasını nəzərdə tutut.

Paraqvayın əmək hüququ məcəllələşdirilib. Konstitusiya və əmək hüququ qanunvericiliyi zəhmetkeşlərin həmkarlar ittifaqında birləşmə hüququnu, kollektiv danışıqları, nümayişləri, qanunsuz qovulmalara görə kompensasiyanı, təhlükəsiz əmək şəraitini, həmçinin bir istirahət günü ilə 48 saatlıq iş həftəsini özündə cəmləyir.Bütövlükdə bu hüquqlara riayət olunur. Hərbi qulluqçuların və polisin nümayiş etmək hüququ yoxdur. Sahibkarlar lokaut hüququna malikdirlər.

İstinadlar

"Правовые системы стран мира" ф.М.Решетников

Xarici keçidlər

[1]
[2] Arxivləşdirilib 2015-11-04 at the Wayback Machine