Petar Atsev (bolq. Петър Ацев) — bolqar inqilabçısı, Daxili Makedoniya-Adrianopol İnqilab Təşkilatının (IMARO) Prilep bölgəsi üzrə voyvodası idi.[1]

Petar Atsev
bolq. Петър Ацев
Petar Atsev
Petar Atsev
Doğum tarixi 7 iyun 1877(1877-06-07)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 20 aprel 1939(1939-04-20) (61 yaşında)
Vəfat yeri
Milliyyəti Makedoniyalı
Fəaliyyəti hərbi qulluqçu
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Şimali Makedoniyada o, etnik makedon sayılır.

Bioqrafiya

redaktə

Petar Atsev 1877-ci ildə Osmanlı İmperiyasının o zamanlar Manastır Vilayətinin tərkibində olan Oreovec kəndində anadan olub. 1897-1901-ci illərdə o, PrilepKruşevoda, eləcə də Makedoniyanın bəzi kəndlərində müəllim işləmişdir. Qardaşları MirçiGeorgi ilə birlikdə İMARO-nun inqilabi fəaliyyətinə qoşuldu. 1901-ci ildə sonralar Şakir voyvodası kimi tanınan Krastyu Germov onun inqilabi qrupunun üzvü olur. 1902-ci ilin əvvəlində Petar da azadlıq döyüşçüsü oldu və 1902-ci ilin mayında Prilep bölgəsi üçün regional voyvoda oldu. Atanas İvanov o zaman onun qrupunun üzvü idi. Petar Atsev Smilevo Konqresində Prilep inqilabi bölgəsinin nümayəndəsi idi, burada İlinden-Preobrajenie üsyanının təşkili və həyata keçirilməsi ideyasının əsas antaqonistlərindən biri idi. Üsyana qarşı çıxmaq üçün o, inqilabi bölgəsində silah-sursatın olmadığını vurğuladı. Petar Atsev Georgi PophristovLazar Poptraykov ilə birlikdə Dame Qruev, Atanas LozançevBoris Sarafovun rəhbərlik etdiyi Üsyan Qərargahının ehtiyat üzvü seçildi.[2] İlinden-Preobrajeniya üsyanı başa çatdıqdan sonra Petar Pavel XristovPando Klyaşevlə birlikdə vilayət komitəsinin qeyri-qanuni üzvü seçildi. Milan Matov, Petar NeşevMixail Rakadjiyev bu komitənin hüquqi üzvləri idi.[3] Petar Atsev Makedoniyada türk hərbi birləşmələrinə, serbyunan orkestrlərinə qarşı bir sıra döyüşlər aparıb. 28 iyun 1904-cü ildə Petar Atsev və Nikola Karandjulovun inqilabi dəstələri Selce kəndi yaxınlığındakı "Kyuleto" yaxınlığında türk hərbi birləşməsinə qarşı döyüşdü və Nikola Karandjulov öldürüldü.[4] 1905-ci ildə Trayko Kralya, Petar Atsev və Leniştanets ləqəbli Gyore Spirkov və Krastyo Germov Qliqor Sokoloviçlə görüşüb, saxta sənədlərlə onları Makedoniyaya buraxmağa razı salıblar.[5] 1906-cı ildə Küstendil konqresində Petko Pençev, Pavel Xristov, Efrem Çuçkov, Argir ManasyevStamat İkonomovla birlikdə Petar Atsev İMARO Mərkəzi Komitəsinin əlavə üzvü seçildi.[6] 1907-ci ildə Tane Nikolov, İvan Naumov, Mixail Çekov, Xristo TsvetkovMirço Naydov voyvodları ilə birlikdə "Nozhot" (Bıçaq) döyüşündə iştirak etdi.

 
Petar Atsev

1908-ci ildəki Gənc Türk İnqilabından sonra o, artıq qeyri-qanuni bir azadlıq mücadiləsindən çıxdı və Prilepdə məskunlaşdı. İki il sonra həbs olundu və 15 ay MakedoniyaAnadoluda müxtəlif həbsxanalarda həbs edildi. 1911-ci ilin ortalarında azadlığa buraxılıb və Bolqarıstanın Plovdiv şəhərində məskunlaşıb. Balkan müharibələrində, daha sonra isə Birinci Dünya müharibəsində könüllü kimi iştirak etmişdir. Petar Atsev İlinden Təşkilatının üzvü idi.

1939-cu ildə Plovdivdə vəfat etmişdir.

İstinadlar

redaktə
  1. Енциклопедия България, том 1, Издателство на БАН, София, 1978.
  2. Николов Тома, Спомени от моето минало, глава 10-та, Изд. на Отеч. фронт, София, 1989
  3. Спомени от моето минало, Тома Николов, Изд. на Отеч. фронт, София, 1989
  4. Алманах „Македония“, фототипно издание от 1931 година, стр.840
  5. Аврамов, Стоян, „Революционни борби въ Азоть (Велешко) и Порѣчието“, стр.46
  6. 100 години от Кюстендилския конгрес на ВМОРО (1908 г.), Слави Славов[permanent dead link]