Başınağacıyarpaq şaqqıldaqmeyvə

Başınağacıyarpaq şaqqıldaqmeyvə (lat. Physocarpus opulifolius) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin şaqqıldaqmeyvə cinsinə aid bitki növü.

Başınağacıyarpaq şaqqıldaqmeyvə
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Rosids Klad: Fabids Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Gavalıkimilər Triba: Neillieae Cins: Şaqqıldaqmeyvə Növ: Başınağacıyarpaq şaqqıldaqmeyvə
Beynəlxalq elmi adı
Physocarpus opulifolius Maxim., 1879
Şəkil axtarışı ITIS   25282 NCBI   133202 EOL   300980

Təbii yayılması

Amerikada, Kanadada təbii halda yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Yarımşar formalı, çətirli, tüksüz, açıq şabalıdı rəngli zoğları olan 3 m-ə qədər hündürlükdə kollardır. Yarpaqları 3-5 dilimlidir. Orta dilimi uzanmış dəyirmi elliptik, mişarvarı dişcikli, çılpaq, üstdən yaşıl, alt tərəfdən isə açıq yaşıl rəngdə olmaqla 2-4 sm uzunluqdadır. Çiçəkləri 10–12 mm diametrli çılpaq və ya seyrək tükcüklərlə örtülmüş çiçək qrupunda yerləşmişdir. Erkəkciyi 3 ədəd olub, qırmızı rəngdədir, dişiciyi 3-5-dir. Ləçəkləri ağ və ya çəhrayı rəngdədir. Yarpaqcıq meyvə, kasa yarpaqlarından 2 dəfə və ya daha çox uzundur. Təpə hissəsində sivriləşmiş çılpaq, ya da tək-tək tükcüklü olub, yetişən zaman qırmızı rəng alır. Toxumları 2 mm uzunluğunda, 1 mm enində armud formalı, parıldayan və hamardır. 1000 ədəd toxumun ağırlığı 0,9 qramdır. İyun-iyul aylarında çiçəkləyir, sentyabr-oktyabr aylarında meyvəsi yetişir.

Ekologiyası

Rütubətə, torpağa tələbkar deyil.

Azərbaycanda yayılması

Böyük Qafqazda təbii halda rast gəlinir.

İstifadəsi

Dekorativ xüsusiyyətlərə malik olub, yaşıllaşdırmada geniş istifadə olunur.