Plank zamanı — Fizikada Plank zamanı () natural vahıdlər sistemində Plank vahidi kimi tanınan zaman vahididir. İşığın bir vakumda bir Plank uzunluğu məsafəni qət ediyi zamandır, təqribən [1] Bu vahid onu ilk dəfə istifadə edən alim- Maks Plankın şərəfinə Plank zamanı adlandırılmışdır.

Plank zamanı aşağıdakı düsturla hesablanır:[2]

Burada:

Plank sabiti (bəzən bu ifadədə ħ əvəzinə h da istifadə edilir)[1]

G- Qravitasiya sabiti

c-işığın vakumdakı sürəti

S- zamanın BS-dəki vahidi saniyədir.

Mötərizə içərisindəki iki rəqəm təxmini qiymətin standart xətasını ifadə edir.

Fiziki mənası

redaktə

Plank zamanı qravitasiya sabiti G-in, xüsusi relyativistik sabit-işıq sürətini c-inkvant sabiti-Plank sabiti ħ-ın unikal kombinasıyasından ortaya çıxan sabit bir zaman vahididir. Çünkı Plank zamanı ölçü analizindən irəli gəlir.

1 Plank zamanı işıq sürəti ilə hərəkət edən bir fotonun bir Plank uzunluğundakı məsafəni qət etmə müddətidir. Nəzəri olaraq bu ölçülməsi mümkün olmayan ən kiçik zamandır.[3]

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 a b "Big Bang models back to Planck time". Georgia State University. 19 June 2005. 25 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından Arxivləşdirilib 2019-05-07 at the Wayback Machine arşivlendi.
  2. CODATA Value: Planck Time Arxivləşdirilib 2017-07-01 at the Wayback Machine – The NIST Reference on Constants, Units, and Uncertainty.
  3. "Planck Time" Arxivləşdirilib 2021-03-07 at the Wayback MachineCOSMOS - The SAO Encyclopedia of Astronomy. Swinburne University.