Portuqaliya regisidi

Portuqaliya regisidi, həmçinin Lissabon regisidi (1 fevral 1908-ci il) — Portuqaliya kral ailəsinin Lissabon[1] meydanında, kralın siyasətindən və ölkədəki ümumi vəziyyətdən narazı respublikaçı terrorçular tərəfindən atəşə tutulması. Hadisə, 44 yaşlı Kral I Karluş və böyük oğlu 20 yaşlı[2] hersoq Luiş Filipe öldürüldü. Xalqın Portuqaliya monarxiyasından narazılığı uzun müddətdir, əvvəlki 2–3 onillikdə alovlanır[3]. Bu prosesə müəyyən bir qatqı 1890-cı il İngilis ultimatumu, Jacobin və respublika ideyalarının insanlar arasında[4] , xüsusən də böyük şəhərlərdə artan populyarlığı tərəfindən verildi. Uzun müddət Portuqaliyada regisidə münasibət son dərəcə birmənalı deyildi[5]}.

Lissabon regisidi. Fransız mətbuatındakı illüstrasiya (iki terrorçunun yerinə səhvən dörd terrorçu əks olunmuşdur)

Təsirləri

redaktə

Qurtarılan II Manuel yeni kral elan edildi, lakin musiqiyə və sənətə həvəs göstərdi, siyasət və ordu ilə qətiyyən maraqlanmadı, bu səbəbdən 1910-cu ildə inqilab nəticəsində Portuqaliya Krallığı 771 ildir mövcudluğunu dayandırdı . 1910–1926-cı illərdə Birinci Portuqaliya Respublikası ilə əvəz olundu.

İstinadlar

redaktə
  1. Wheeler (1978), p. 33
  2. Wheeler (1978), p. 34
  3. Paulo Jorge Fernandes et al. (2003), p. 7
  4. Villiers (2006), p. 5; on 29 October 2007, King Carlos opened the Cortes with a speech announcing measures providing for reforms in every branch of the administration, including a new electoral system, liberty of the press, old age pensions, reorganization of the army and navy, and development in the colonies.
  5. João Ferreira Duarte (2000), p. 104

Ədəbiyyat

redaktə
  • Fernandes, Paulo Jorge; Filipe Ribeiro de Meneses; Manuel Baiôa. The Political History of Nineteenth Century Portugal (PDF). 1. e-JPH. 1–13.
  • Duarte, João Ferreira. The Politics of Non-Translation: A Case Study in Anglo-Portuguese Relations (PDF). 13. TTR: Traduction, Terminologie, Rédaction. 2000. 95–112.
  • Wheeler, Douglas L. Republican Portugal: A Political History, 1910–1926. Wisconsin: University of Wisconsin Press[ing.]. 1978.
  • Pinto, José Manuel de Castro. D. Carlos (1863–1908) A Vida e o Assassinato de um Rei. Lisbon, Portugal: Plátano Editora. 2007. ISBN 978-972-770-563-4.
  • Nobre, Eduardo. Amélia, Rainha de Portugal. Lisbon, Portugal: Quimera Editores. 2006. ISBN 972-589-165-1.
  • Nobre, Eduardo. Duelos & Atentados. Lisbon, Portugal: Quimera Editores. 2004. ISBN 972-589-129-5.
  • Morais, Jorge. Regicídio – A Contagem Decrescente. Lisbon, Portugal: Zéfiro. 2007. ISBN 978-972-8958-40-4.
  • Villiers, John, VII – Sir Francis Villiers and the End of the Portuguese Monarchy (PDF) // Coelho, Teresa Pinto (redaktor), Arxivlənmiş surət (PDF), Conference Organised by the Instituto Camões Centre for Portuguese Language, Dorfman Room, St. Peter's College: Instituto Camões Centre for Portuguese Language, 2006, 1–18, 2020-03-17 tarixində arxivləşdirilib (PDF), İstifadə tarixi: 2021-07-07
  • Morais, Jorge. Regícido. Lisbon, Portugal: Zéfiro. 2007.

Xarici keçidlər

redaktə