Poti

Poti
	Şəhər
Poti
	gürc. ფოთი
Bayraq	Gerb
	42°09′00″ şm. e. 41°40′00″ ş. u.HGYO
Ölkə	Gürcüstan
Region	Sameqrelo-Zemo Svaneti
Mer	Qoça Qurdğelia
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	b.e.ə VI-VII əsrlər
Əvvəlki adı	Pasisi
Sahəsi	65.8 km²
Mərkəzin hündürlüyü	0 m
Saat qurşağı	UTC+4
Əhalisi
Əhalisi	▼ 41,465 nəfər (2014)
Sıxlığı	630.17 nəf./km²
Milli tərkibi	gürcülər 97.5%
Rəsmi dili	gürcü dili;
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu	+995 493
Poçt indeksi	4400
Digər
	poti.gov.ge (gürc.)
	Xəritəni göstər/gizlə Poti
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Poti (gürc. ფოთი) — Gürcüstanda Qara dəniz sahilində olan liman şəhər. Rioni çayının Qara dənizə töküldüyü yerdə salınmışdır.

Tarixi

Potinin 15–20 km şərqində Rioni və Xobi arasında olan çaylar Bronz, Adlerkin, Narmarnu, Ciquri, Nosiri, Sakire, Ceva, Anaklia, Eki, Senaki, Ergeta, Ureki dövrünün əhalisinin məskunlaşdığı yerlərdir. b.e.ə VI əsrdə burada Yunan koloniyası Phasis (Pasisi) yerləşirdi. Orta əsrlərdə Poti Sameqrelo knyazlığının bir qalasıydı.1578-ci ildə şəhər olaraq qəbul edildi. 29 may, 1555-ci ildə Osmanlı və Səfəvi dövlətləri arasında imzalanan Amasya müqaviləsi zamanı Poti Osmanlı İmperiyasının itaəti altına keçdi. Səfəvilər dövləti ilə olan müharibələrdən sonra Poti Liva statusuyla Batumi sancağına bağlandı. Şərqi Qara dənizdəki quldurluq halının bitməsi üçün xaraba halda olan Faş qalası 26 iyul, 1579-cu ildə yenidən inşa edildi. 1858-ci ildə şəhər liman statusu almışdır. 1871-ci ildə Poti-Çiatura dəmiryol xətti açıldı. 1872-ci ildə isə dəmiryolu ilə Tbilisiyə bağlandı.1865 və 1905-ci illərdə Poti limanı yüksək şəkildə inkişaf etdi. 2008 Cənubi Osetiya müharibəsi ilə başlayan Rusiya-Gürcüstan gərginliyi zamanı şəhərin önəmli yerləri Rusiya tərəfindən bombalandı və qısa bir vaxt ərzində Rusiyanın işğalına məruz qaldı.

Coğrafiyası

Poti, paytaxt Tbilisidən 312 km uzaqdadır. Şəhər Rioni çayının Qara dənizə töküldüyü yerdə salınmışdır. Şəhər həm kurort, həm də sənaye tiplidir.

Relyefi

Poti şəhəri dəniz səviyyəsindən orta 0,8–2 metr yüksəklikdə yerləşir. Şəhər ərazisinin torpaqları qum və qumdaşı torpaqlara aiddir. Aşağı səviyyədə, torpaqda yeraltı suyun səthə yaxın olması yaralanma prosesinə səbəb olur. Xüsusilə torpaq səthinin səviyyəsi dəniz səviyyələrində aşağı olduqda. Süni şəkildə yüksəlmişdir. (məsələn: süni olaraq 9 Aprel meydançası və Rioni körpüsündən Kolxeti düzənliyinin mərkəzi hissəsi). Poti və ətrafı meliorativdir — ekoloji baxımdan. Bu çətinlik iqlim şəraitinə və rahatlama faktorlarına görədir.