Proton parçalanması

Zərrəciklər fizikasında proton parçalanması protonun neytral pion və pozitron kimi daha yüngül subatomik hissəciklərə çevrildiyi hissəciklərin parçalanmasının hipotetik bir formasıdır.[1] Proton parçalanması hipotezi ilk dəfə 1967-ci ildə Andrey Saxarov tərəfindən tərtib edilmişdir. Bir çox əhəmiyyətli səylərə baxmayaraq, proton parçalanması heç vaxt müşahidə edilməmişdir. Proton pozitron vasitəsilə parçalanarsa, protonun ömrünün yarısı ən azı 1,67×1034 il olmalıdır.[2]

Georgi-Qlaşov modelindəki zəif izospinlər, zəif hiperarjlar və hissəciklər üçün rəng yükləri. Burada iki yuxarı və 1 aşağı kvarkdan ibarət olan bir proton, elektrik yükü −4/3 olan X boson vasitəsilə bir piona çevrilir.

Standart Modelə görə, baryonun bir növü olan protonlar sabitdir, çünki baryon sayı (kvark sayı) qorunur . Buna görə protonlar özünün digər hissəciklərinə parçalanmırlar, çünki onlar ən yüngül (və buna görə də ən enerjili) baryondur.

İstinadlar

redaktə
  1. Ishfaq Ahmad. Radioactive decays by Protons. Myth or reality?. 1969. səh. 69–70.
  2. Bajc, Borut; Hisano, Junji; Kuwahara, Takumi; Omura, Yuji. Threshold corrections to dimension-six proton decay operators in non-minimal SUSY SU(5) GUTs. 2016.