Proxladnı (Kabarda-Balkariya)
Proxladnı (kab.-çərk. Майскэ) — Rusiya Federasiyası, Kabarda-Balkariyanın ərazisində yerləşən şəhər. Mayski şəhər dairəsinin və Proxladnenski rayonunun inzibati mərkəzidir. Əhali baxımından Kabarda-Balkariyanın ikinci (Nalçikdən sonra) şəhəridir. Əhəmiyyətli bir sənaye mərkəzi, kənd təsərrüfatı bölgəsinin mərkəzidir. Avtomobil və dəmir yollarının qovşağında yerləşir.
| Proxladnı | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Прохладнэ | |||||
 | |||||
|
|||||
| 43°45′27″ şm. e. 44°01′47″ ş. u.HGYO | |||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əsası qoyulub | 1765 | ||||
| Sahəsi |
|
||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 214 m | ||||
| Saat qurşağı | |||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
|
||||
| Rəsmi dili | |||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Poçt indeksi | 361000 | ||||
| Digər | |||||
| admprohladnyi.ru | |||||
|
| |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
![Bayraq[d]](/wiki/Fayl:Flag_of_Prokhladny_(Kabardino-Balkaria).png)
.png)
.svg)
Coğrafiya
redaktəŞəhər respublikanın şimal-şərq hissəsində, Malka çayının sol sahilində (çayın sağ sahilində yerləşən Serunovka mikrorayonu istisna olmaqla) yerləşir. Nalçikdən 50 km şimal-şərqdədir. Qərbdən şərqə doğru şəhərin uzunluğu 11 km, cənubdan şimala isə 4 km-dir.
Şəhərin ərazisi 35.08 km²-dir.
Şəhər respublikanın düzən meşə-çöl zonasında yerləşir. Ərazisi düzən çöl torpaqlarından ibarətdir. Şəhərin cənub hissəsində, Malka çayı boyunca təpələr bir zəncirvari formada uzanır. Şəhər dairəsində orta hündürlük dəniz səviyyəsindən 214 metrdir.
Hidroqrafik şəbəkə əsasən Malka çayı ilə təmsil olunur. Baksan çayı yalnız şəhərin cənub-şərqindən axır. Şəhərin cənubunda bir neçə göl vardır. Onlardan ən böyüyü Komsomolskoye gölüdür. Böyük Proxladnenski kanalı şəhərin şimal kənarından axır. Ərazi yer səthinə yaxın olan yeraltı suları ilə də zəngindir.
Təbii ehtiyatlar əsasən qum və çınqıl yataqlarından ibarətdir.
Tarixi
redaktə1932-ci ilin martında ləğv edilən Proxladnenski rayonuna daxil olan Proxladnenski qəsəbə şurası və Proxladnenski kənd şurası Primalka rayonuna birləşdirilir[3].
1937-ci ildə kəndə Proxladnı adı verilir və regional tabeliyində bir şəhər statusu alır.
26 avqust 1942-ci ildən 5 yanvar 1943-cü ilədək şəhər Alman qoşunları tərəfindən işğal altında saxlanılır[4].
1964-cü ildə şəhər Proxladnenski rayonundan ayrılır və müstəqil respublika tabeli şəhər şurasına çevrilir.
2003-cü ildə Proxladnı şəhər şurası Proxladnı şəhər dairəsinə çevrilir.
Əhali
redaktə- Urbanizasiya
2019-cu il 1 yanvar tarixinə əsasən Rusiyanın 1115 şəhəri arasında əhalisinin sayına görə 287-ci yerdədir. Əhalisinin sıxlığı — 1650.03 nəf./km².
- Milli tərkib
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir[5]:
| Xalq | Say, nəf. |
Ümumi əhaliyə olan nisbəti, % |
|---|---|---|
| ruslar | 45 692 | 76,7 % |
| kabardinlər | 2 746 | 4,6 % |
| ermənilər | 2 152 | 3,6 % |
| türklər | 2 078 | 3,5 % |
| koreyalılar | 1 824 | 3,1 % |
| ukraynalılar | 871 | 1,5 % |
| qaraçılar | 767 | 1,3 % |
| almanlar | 582 | 1,0 % |
| digərləri | 2 749 | 4,6 % |
| milliyətini bildirməyənlər | 140 | 0,2 % |
| ümumi | 59 601 | 100,00 % |
- Cins tərkibi
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasına olan məlumat[6]:
| Yaş | Kişilər, nəf. |
Qadınlar, yaş. |
Ümumi say. |
ümumi əhaliyə olan nisbət, % |
|---|---|---|---|---|
| 0 — 14 yaş | 5 426 | 5 180 | 10 606 | 17,8 % |
| 15 — 59 yaş | 17 998 | 19 860 | 37 858 | 63,5 % |
| 60 yaşdan yuxarı | 4 008 | 7 129 | 11 137 | 18,7 % |
| ümumi | 27 432 | 32 169 | 59 601 | 100,0 % |
Kişilər — 27 432 nəf. (46,0 %). Qadınlar — 32 169 nəf. (54,0 %)[7].
Əhalinin orta yaşı — 38,3 yaş. Kişilərin orta yaşı — 35,5 yaş. Qadınların orta yaşı — 40,6 yaş.
Rusiya Federasiyasının İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin proqnozuna görə əhalinin sayı belə olacaqdır[8]:
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 GEOnet Names Server. 2018.
- ↑ "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2024 года"..
- ↑ "ВСЕРОССИЙСКИЙ ЦЕНТРАЛЬНЫЙ ИСПОЛНИТЕЛЬНЫЙ КОМИТЕТ ПОСТАНОВЛЕНИЕ от 10 марта 1932 года «О ИЗМЕНЕНИЯХ В АДМИНИСТРАТИВНО-ТЕРРИТОРИАЛЬНОМ ДЕЛЕНИИ СЕВЕРО-КАВКАЗСКОГО КРАЯ»". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-23.
- ↑ "Как это было. Город Прохладный в годы Великой Отечественной войны". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-03.
- ↑ "Том4. Таблица 4. Национальный состав РСОА по муниципальным образованиям по переписи 2010 года". 2013-08-19 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Том 1. Таблица 2.2 Население КБР по возрастным группам и полу". 2018-10-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-09.
- ↑ "Численность населения КБР по итогам Всероссийской переписи населения 2010 года". 2016-06-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-06-13.
- ↑ "Стратегия пространственного развития Российской Федерации на период до 2025 года (проект)" (PDF). 2018-12-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2019-10-23.
Mənbə
redaktə- Официальный сайт городского округа Прохладный Arxivləşdirilib 2009-02-23 at the Wayback Machine
- Городской округ Прохладный на сайте правительства КБР Arxivləşdirilib 2019-10-23 at the Wayback Machine
- "Инвестиционный паспорт муниципального образования городской округ Прохладный КБР". 2014-08-23 tarixində arxivləşdirilib.