Psixofizika
Psixofizika — obyektiv ölçülə bilən fiziki proseslər və subyektiv hisslər arasında qarşılıqlı əlaqəni öyrənən psixologiyanın bir qolu.
Psixofizikanın əsasları 19-cu əsrin alman tədqiqatçıları Qustav Fexner və Ernst Henrix Veber tərəfindən qoyulmuşdur.
Hekayə
redaktəFechner xarici və daxili psixofizika arasında fərq təqdim etdi. Xarici psixofizika qıcıqlandırıcı və hiss orqanları arasındakı əlaqəni ölçürsə, daxili psixofizika sinir prosesləri və təcrübələr arasındakı əlaqə ilə məşğul olur.
Psixofizikanın ən vacib problemlərindən biri fizioloji hisslərin mütləq həddi dəyərlərinin öyrənilməsidir. Bu istiqamətdə ilk tədqiqatlar 1834-cü ildə Ernst Veber tərəfindən aparılmışdır. Veberin hazırladığı esteziometrdən (Veber kompası) istifadə edərək apardığı tədqiqatlar belə nəticəyə gəlməyə əsas verir ki, hiss orqanlarının reseptorları məhdud həssaslığa və müəyyən mütləq həssaslıq həddinə malikdir. Həssaslıq həddinin ölçülməsi müxtəlif hisslər üçün hissiyyat çatışmazlığının miqyasını müəyyən etməyə imkan verir.
Əsas anlayışlar
redaktəFizioloji sensasiyanın mütləq həddi müəyyən edilə bilən minimum stimul səviyyəsinin dəyəridir.
Ayrı-seçkilik həddi ilkin stimuldan fərqləndirmək üçün verilmiş stimula əlavə edilməli olan stimulun miqdarıdır. Veber fizioloji hissin həddini stimullaşdırmanın olmaması vəziyyəti ilə spesifik stimulu ayırd etmək üçün həddi hesab edirdi.
Ədəbiyyat
redaktə- Nikandrov VV Psixofizika və psixofiziki üsullar. — Sankt-Peterburq: Çıxış, 2005.
- Bardin KV, Indlin Yu. A. Subyektiv psixofizikanın başlanğıcları. — M.: İP RAN, 1993.
İstinadlar
redaktə- "The Psychophysics Psyber Lab". 2013-07-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2006-11-22.
- "Max-Planck-Institut für biologische Kybernetik. Mit Forschungsbereich Psychophysik". 2013-07-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2006-08-08.