Qəzza zolağı, Qəzzə zolağı, Qəzza bölgəsi[4] və ya Qəzza sektoru[5]Aralıq dənizinin şərq sahilində Fələstin Dövlətinə aid torpaq zolağı. Misirİsrail ilə həmsərhəddir. Ərazi — 365 km2, əhali — 2,2 milyon.

Qəzza zolağı
Bayraq
Bayraq

31°27′ şm. e. 34°24′ ş. u.HGYO


Ölkə
İnzibati mərkəz Qəzzə
İcra başçısı Mahmud Abbas
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 1949
Sahəsi
  • 365 km²
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 2.226.544 nəf. (2023)[3]
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu GZZ
Qəzza zolağı xəritədə
Qəzza zolağı xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qəzza zolağı Yaxın Şərqdə, Aralıq dənizinin cənub sahilində yerləşən, Fələstin Dövlətinə aid və fələstinlilərin yaşadığı kiçik, sıx məskunlaşmış bir ərazidir. Təxminən 365 kvadrat kilometr sahəsi olan bu region İsrail, Misir və Aralıq dənizi ilə həmsərhəddir. Qəzza zolağı İsrail–Fələstin münaqişəsinin əsas mərkəzlərindən biridir və bölgədə uzun illərdir davam edən gərginliklər və qarşıdurmalar mövcuddur.

Təxminən 2 milyon insanın yaşadığı Qəzza zolağı dünyada ən sıx məskunlaşılan ərazilərdən biridir. Burada əhalinin böyük əksəriyyəti fələstinlilərdir.

Zolaq 2007-ci ildən bəri Fələstinin radikal islamçı hərəkatı olan HƏMAS tərəfindən idarə olunur. HƏMAS Fələstin torpaqları üzərində tam müstəqillik və İsraillə mübarizə məqsədi daşıyan bir təşkilatdır.

Qəzza bölgəsi 2007-ci ildən etibarən İsrailin hava, dəniz və quru blokadası altındadır. Blokada səbəbindən əraziyə giriş-çıxış, ticarət və yardım ciddi şəkildə məhdudlaşdırılıb. Bu vəziyyət iqtisadi çətinliklər və humanitar böhranla nəticələnib.

İsrail və HƏMAS arasında tez-tez silahlı qarşıdurmalar baş verir. Qəzza zolağına raket hücumları, İsrailin hava zərbələri və hərbi əməliyyatlar bu münaqişənin əsas komponentləridir. Nəticədə mütəmadi olaraq bölgədə çox sayda insan tələfatı və dağıntılar baş verir.

Blokada, işsizlik, yoxsulluq və elektrik enerjisinin çatışmazlığı kimi problemlər Qəzzada ciddi humanitar böhrana səbəb olub. Beynəlxalq yardım təşkilatları bölgəyə humanitar yardım göstərməyə çalışsalar da, vəziyyət ağır olaraq qalır.

Qəzza sektoru İsrail və ərəb ölkələri arasında uzun illər davam edən müharibələrin və İsrail–Fələstin münaqişəsinin bir hissəsidir. 1948-ci ildə İsrailin yaradılmasından sonra Qəzza Misir tərəfindən idarə olunurdu. 1967-ci il Altıgünlük müharibədə İsrail tərəfindən ələ keçirildi və sonradan Fələstinlilərin nəzarətinə verildi.

Qəzza Zolağı uzunmüddətli münaqişələr və qeyri-sabitlik içində olan bir bölgədir və Yaxın Şərqdəki geniş regional və beynəlxalq maraqların kəsişdiyi bir yerdir.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 Gaza Strip // ArchINFORM (alm.). 1994.
  2. 1 2 https://peacemaker.un.org/israelopt-cairoagreement94.
  3. Indicators (ing.).
  4. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 9-cu cild: Fedinq – Gitara. Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2020. səh. Fələstin.
  5. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 9-cu cild: Fedinq – Gitara. Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2020. səh. Fələstin Milli Administrasiyası.

Xarici keçidlər

redaktə