Qabriel Lipman

Qabriel Lipman (fr. Jonas Ferdinand Gabriel Lippmann; 16 avqust 1845[2][3][…]13 iyul 1921[2][4][…], Atlantik okeanı[6]) — Fransız–Lüksemburqlu fizik və ixtiraçı. Fotoqrafiyada rənglərin qarışmasına imkan verməyən üsulun kəşfinə görə Nobel mükafatı almışdır.(1908)

Qabriel Lipman
fr. Gabriel Lippmann
Gabriel Lippmann2.jpg
Doğum tarixi 16 avqust 1845(1845-08-16)[2][3][…]
Vəfat tarixi 13 iyul 1921(1921-07-13)[2][4][…] (75 yaşında)
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı
Elm sahələri fizika, fotoqrafiya[1]
İş yerləri
Təhsili
Elmi rəhbərləri Qustav Kirxhof
Üzvlüyü
Mükafatları Fəxri Legion ordeninin yüksək rütbəli zabiti
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

HəyatıRedaktə

Qabriel Lipman 16 avqust 1845-ci ildə Lüksemburqda anadan olub. Atası fransız yəhudisi idi.1848-ci ildə ailəsi Parisə köçdü. Parisdə Lipmanın anası ona dərs keçməyə başlayır.Lipman olduqca diqqətsiz, amma bir o qədər istedadlı olmuşdur. Onun riyaziyyata xüsusi marağı var idi.1868-ci ildə “École Normale Supérieure”-ə daxil oldu. O, imtahandan kəsilir. Gənc Lipman bu imtahandan keçsəydi, müəllim ola bilərdi. O, fizika sahəsində oxumaq istəmirdi. 1872-ci ildə Heildelberq Universitetinə göndərilir. 1874-cü ildə doktorluq işini müdafiə etdi. Lipman 1875-ci ildə Parisə geri dündü və 1878-ci ilə qədər burada işlədi.

Elmi fəaliyyətiRedaktə

Kapilyar elektrometrRedaktə

 
Lipman elektrometri (1872)

Lipmanın ilk kəşflərindən biri elektrikkapilyarlıq hadisəsi arasındakı bağlılıq olmuşdur. Bu fikir ona həssas kapilyar elektrometri ixtira etməyə imkan verdi. Daha sonra bu cihaz ilk Elektrokardioqrafiya cihazında istifadə olundu. Bu cihaz həm də “Lipman elektometri” kimi də tanınır.

Rəngli ŞəkilRedaktə

Lipman şəklin rənglərini çoxaltmağa imkan verən bir üsulun kəşfi və Dalğaların interferensiyası əsalandırdığına görə 1908-ci ildə Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı olmuşdur.1886-cı ildə Lipmanın marağını fotolövhə üzərində günəş spektrında rəngləri aşkar etməyə imkan verən bir üsul çəkdi. 2 fevral 1891-ci ildə o, bu üsulu Elmlər Akademiyasına açıqladı:“Görüntüyə təsir etmədən fotolövhə üzərində rəng spektrının görüntüsünü almağa nail oldum”.

EvliliyiRedaktə

Lipman 1888-ci ildə yazıçı Viktor Çerbuliezin qızı ilə evlənir. O, 13 iyul 1921-ci ildə Kanadada vəfat edir.

İstinadlarRedaktə

  1. 1 2 Lippmann, Gabriel // Czech National Authority Database.
  2. 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  3. 1 2 Jonas Ferdinand Gabriel Lippmann // Léonore verilənlər bazası (fr.). ministère de la Culture.
  4. 1 2 Gabriel Lippmann // Encyclopædia Britannica (ing.).
  5. 1 2 Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.
  6. 1 2 www.accademiadellescienze.it (it.).
  7. 1 2 RKDartists (nid.).

Həmçinin baxRedaktə

Xarici keçidlərRedaktə