Qafqaz ilankölgəsi

Qafqaz ilankölgəsi (lat. Ferula caucasica) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin çətirkimilər fəsiləsinin i̇lankölgəsi cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısna göre növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir, prioritet növüdür. Regional IUCN Statusu: VU D2.

Qafqaz ilankölgəsi
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı
  • Ferula caucasica

Qısa morfoloji təsviri redaktə

Çoxillik ot bitkisidir, gövdənin boyu 50 sm-dir. Kökətrafı yarpaqları enli-rombvaridir, üçərbölümlüdür, son ayaları bölünmüş iti dişciklidir, uzunluğu 2 sm-dir. Ləçəkləri sarı, uzunsov-yumurtavaridir, çılpaqdır, uzunluğu 2,5 mm-ə yaxındır. Kənarları qanadlı olan meyvələri nisbətən nazikdir. Mərkəzi çətir qısasaplaqlı, 4-9 şüalıdır.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri redaktə

Çiçəkləmə və meyvəvermə may ayında olur. Kserofit bitkidir, aşağı dağ qurşaqlarında, quru dərələrdə bitir. Kərəvüzkimilərin Ferula caspica, Bupleurum exaltatum, Daucus carota, Scandix pecten-veneris, Astrodaucus orientalis növləri ilə birgə assosiasiyada qeydə alınmışdır.

Yayılması redaktə

Bozqır yaylasında yayılmışdır. (Ağdaş rayonu), Kiçik Qafqazın şimal hissəsi (Samux rayonuBozdağ silsiləsi), Kür-Araz ovalığı (Qobustan qayaları).

Sayı və tendensiyası redaktə

Populyasiyanın məhdud sahələrdə yayılması və mənfi təsirlərə məruz qalması azalma tendensiyasını sürətləndirir. 

Məhdudlaşdırıcı amillər redaktə

Antropogen amillər və iqlimdir. 

Mühafizə tədbirləri redaktə

Populyasiyaları təhlükə altında olduğundan qorunması vacibdir. 

İstinadlar redaktə

Həmçinin bax redaktə