Qara dənizin su altı çayı

Qara dənizin su altı çayıMərmərə dənizindən Bosfor boğazından keçməklə Qara dənizin içərilərinə doğru axan duzlu axın cərəyan. Bu su altı çayın axdığı nov 35 m dərinliyə, 1 km enə və 50 km uzunluğa sahibdir. Bu axından sular 6,5 km/s sürəti ilə axır. Buradan axas suyun həcmi hər saniyədə 22 min. m³ təşkil edir[1]. Bu su altı axarda çaylara məxsus elementlər vardır. Məsələn sahillər, astanalar, şəlalər müşahidə edilir.

Qara dənizin su altı çayı
Ümumi məlumatlar
Akvatoriya Qara dəniz
Orta axın cərəyanı 6,5

Qara dənizin dibi ilə axan bu kanallar 6 min il öncə meydana gəlmişdir. Belə düşünülür ki bu novlar, Aralıq dənizindən Qara dənizə axan su axınları zamanı formalaşmışdır. Bu novlarla bu gündə su hərəkət edir[2].

Bu su altı kanal Lids Universitetinin alimləri tərəfindən 1 avqust 2010-ci ildə kəşf etmişlər. Bu dünyada kəşf edilən ilk su altı çay olmuşdur[3]. Buna bənzər kanallardan biri Amazon çayının mənsəbində başlayır və Atlantik okeanın daxilinə doğru hərəkət edir. Buna bənzər su altı çaylarda təcrübə işi aparmaq ancaq xüsusi qurğularla aparıla bilir.[4].

İstinadlar

redaktə
  1. "В Черном море течет подводная река". infox.ru. 02.08.2010. 2012-05-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-08-17.
  2. "Scientists find world's sixth largest river - at the bottom of Black Sea". Oneindia News. 2 августа 2010. 2012-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 августа 2010.
  3. Gray, Richard. "Undersea river discovered flowing on sea bed". The Daily Telegraph. 1 августа 2010. 2010-08-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 августа 2010.
  4. "Leeds researchers study undersea rivers with a yellow submarine". Lids Universiteti. 2 августа 2010. 2012-05-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 августа 2010.

Mənbə

redaktə