Vikipediya

Qaraca arıquş

Qaraca arıquş (lat. Periparus ater) — Arıquşları fəsiləsinin Periparus cinsinə aid quş növü.

Qaraca arıquş
Elmi təsnifat
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Qaraca arıquş
Beynəlxalq elmi adı

Xarakterik morfoloji əlamətləri redaktə

Bel tərəfi zeytuni-boz, qanadları və quyruğu qonur-boz, başı və döşünün yuxarısı qara, yanaqları ağ, qarnı və bədəninin yanları oxraya çalan ağımtıldır. Dişi fərd erkəkdən azca kiçikdir [3][4][5][6].

Kateqoriyası və statusu redaktə

Çoxsaylıdır.

Yayılması redaktə

Avropa, Asiya və Şimal-qərbi Afrikada yayılıb. Azərbaycanda isə dağ və dağ-meşə qurşaqlarında, bağ və parklarda yayılıb[7][8][9][10].

Növdaxili müxtəlifliyi redaktə

Politipik növdür. Dünyada 20-dən çox, Azərbaycanda isə 2 yarımnövü (P. a. michayloüskii, Boqd., 1879; P.a. qaddi Zarudny, 1911) yayılıb[11][12][13][14].

Yaşayış yeri və həyat tərzi redaktə

Palıd və fıstıq meşələrində, dağ yamaclarında və bağlarda, dağ çayı vadilərində yaşayır. Oturaq quşdur.

Qida spektri redaktə

Entomofaqdır. Əsasən həşəratlar və onların sürfələri ilə qidalanır. Bəzən giləmeyvələrlə də qidalanır. Yemini ağaclardan, yerdən və otların üstündən əldə edir[15][16][17][18].

Təbii düşmənləri redaktə

Məlum deyil.

Cinsi statusu və çoxalma xüsusiyyətləri redaktə

ildə 2 dəfə yuvalayır. Yuvanı ağac koğuşlarında qurur. Yuvada 7-11 yumurta olur. Kürtyatma 13-14 gün çəkir[19][20][21][22].

Növün fenologiyası redaktə

Sürü halında yaşayırlar, qışda dağətəyi və düzənliklərə köçüb gedirlər. Lələkdəyişməsi iyul ayından sentyabradək davam edir[23][24][25][26].

Reproduktivliyi redaktə

İldə iki dəfə yuvalayır, 7–11 yumurta verir.

Xromosom göstəriciləri redaktə

Məlum deyil.

Sayı və limit faktorları redaktə

Limit faktoru bu quşların yaşayış yerlərinin təbii fəlakətin və antropogen amillərin təsirlərinə məruz qalmasıdır.

Biosenozdakı rolu redaktə

Təbiətdə zərərli həşəratların tələf edilməsində xeyirlidir.

İnsan həyatında rolu redaktə

Elmi əhəmiyyətlidir, kolleksiya obyektidir.

Qəbul olunmuş və qəbul edilməsi vacib mühafizə tədbirləri redaktə

Avropa mühafizə statusuna və Bern konvensiyasına daxildir.

Növün qeydiyyat göstəriciləri redaktə

Elmi fondlarda kolleksiyası saxlanır. Muzeylərdə nümayiş etdirilir.

İstinadlar redaktə

  1. ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1999.
  2. ↑ IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
  3. ↑ Q.T. Mustafayev. N.A. Məhərrəmova. Ornitologiya. Çaşıoğlu, 2005, 316 s.
  4. ↑ D.Q. Tuayev. Azərbaycan quşlarının kataloqu, Bakı, 2000, s. 177–178.
  5. ↑ Л.А. Портенко. Птицы СССР. Ч. III. М.: 1954, ст. 110-111.
  6. ↑ Г.Н. Симкин. Певчие птицы. М.: 1990, ст. 344–352.
  7. ↑ Q.T. Mustafayev. N.A. Məhərrəmova. Ornitologiya. Çaşıoğlu, 2005, 316 s.
  8. ↑ D.Q. Tuayev. Azərbaycan quşlarının kataloqu, Bakı, 2000, s. 177–178.
  9. ↑ Л.А. Портенко. Птицы СССР. Ч. III. М.: 1954, ст. 110-111.
  10. ↑ Г.Н. Симкин. Певчие птицы. М.: 1990, ст. 344–352.
  11. ↑ Q.T. Mustafayev. N.A. Məhərrəmova. Ornitologiya. Çaşıoğlu, 2005, 316 s.
  12. ↑ D.Q. Tuayev. Azərbaycan quşlarının kataloqu, Bakı, 2000, s. 177–178.
  13. ↑ Л.А. Портенко. Птицы СССР. Ч. III. М.: 1954, ст. 110-111.
  14. ↑ Г.Н. Симкин. Певчие птицы. М.: 1990, ст. 344–352.
  15. ↑ Q.T. Mustafayev. N.A. Məhərrəmova. Ornitologiya. Çaşıoğlu, 2005, 316 s.
  16. ↑ D.Q. Tuayev. Azərbaycan quşlarının kataloqu, Bakı, 2000, s. 177–178.
  17. ↑ Л.А. Портенко. Птицы СССР. Ч. III. М.: 1954, ст. 110-111.
  18. ↑ Г.Н. Симкин. Певчие птицы. М.: 1990, ст. 344–352.
  19. ↑ Q.T. Mustafayev. N.A. Məhərrəmova. Ornitologiya. Çaşıoğlu, 2005, 316 s.
  20. ↑ D.Q. Tuayev. Azərbaycan quşlarının kataloqu, Bakı, 2000, s. 177–178.
  21. ↑ Л.А. Портенко. Птицы СССР. Ч. III. М.: 1954, ст. 110-111.
  22. ↑ Г.Н. Симкин. Певчие птицы. М.: 1990, ст. 344–352.
  23. ↑ Q.T. Mustafayev. N.A. Məhərrəmova. Ornitologiya. Çaşıoğlu, 2005, 316 s.
  24. ↑ D.Q. Tuayev. Azərbaycan quşlarının kataloqu, Bakı, 2000, s. 177–178.
  25. ↑ Л.А. Портенко. Птицы СССР. Ч. III. М.: 1954, ст. 110-111.
  26. ↑ Г.Н. Симкин. Певчие птицы. М.: 1990, ст. 344–352.

Ədəbiyyat redaktə

  • Q.T. Mustafayev. N.A. Məhərrəmova. Ornitologiya. Çaşıoğlu, 2005, 316 s.
  • D.Q. Tuayev. Azərbaycan quşlarının kataloqu, Bakı, 2000, s. 177–178.
  • Л.А. Портенко. Птицы СССР. Ч. III. М.: 1954, ст. 110-111.
  • Г.Н. Симкин. Певчие птицы. М.: 1990, ст. 344–352.

Xarici keçidlər redaktə

Həmçinin bax redaktə

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Qaraca_arıquş&oldid=6813749"