Qaralama:İvan Zarudnı
| İvan Zarudnı |
|---|
İvan Zarudni (ukr. Зарудний Іван Петрович, {{DVTY}} şablonu boşdur) — rus memar, heykəltəraş, rəssam və daş oymaçı, bəzi mənbələrə görə isə həmçinin ikonoqrafik işlərin senzoru olmuşdur.
Memar redaktə
Bəzi sovet nəşrlərində Zarudnı XVII əsr rus memarlığının elementlərinin Avropa barokko ənənələri (Menşikov qülləsi) ruhunda işlənməsi ilə xarakterizə olunan bir memar kimi təqdim olunur.
İvan Zarudnının doğulduğu yer haqqında dəqiq məlumat yoxdur. Ehtimal var ki, memar Reç Pospolita ərazisində anadan olmuş və buna görə də “əcnəbi” ləqəbini almışdır. Araşdırmaçıların çoxu İvan Zarudnının müasir Ukrayna ərazisində anadan olması ilə həmfikirdilər. Zarudnı ilk dəfə 1690-cı ildə Malorus Prikazının işlərində, Hetman İvan Mazepanın[1] elçisi kimi xatırlanmışdır. 1701-ci ildən Moskvada çarın xidmətində olur, burada o, o dövrün Avropa memarlığı ənənələri ruhunda Narışkin üslubunun işlənməsi ilə xarakterizə olunan bir sıra binalar qurur.
İvan Zarudnı 1709-cu ildə Poltava döyüşündəki qələbənin şərəfinə inşa edilmiş doqquz tikilidən biririni, həmçinin 1721-1723-cü illərdə İsveç ilə sülh müqaviləsinin şərəfinə tikilmiş və rus memarlığında iki sütunlu portiklərin ilk tətbiqi kimi diqqəti çəkən Kitay-Qorodda "Sinoda Zəfər Tağı"-nı layihələndirərək zəfər tağı memarlığının inkişafına mühüm töhfə verir.
İvan Zarudnının adı Moskvanın digər tikililəri ilə bu və ya digər dərəcədə etibarlılıqla əlaqələndirilir: Novaya Basmannaya küçəsindəki Pyotr və Pavel kilsəsi (1719-cu ildə tamamlanıb), Bersenevskaya sahilindəki Averki Kirillov palatası, Yakimankadakı İohann Voin kilsəsi, Donskoy monastırının Tixvin Müqəddəs Məryəm kilsəsi və Zaykonospasski monastırının Spasski Katedrali.
İvan Zarudnı həmçinin Sankt-Peterburqda da işləmişdir. O, gələcək nəsillərə Menşikov qülləsi, Sankt-Peterburqda (o cümlədən Pyotr və Pavel və Müqəddəs İsaak kafedralları) və Reveldə (Tərəqqi kilsəsi) bir sıra kilsələr üçün ikonostazlar quran heykəltəraş, oymaçı və rəssam kimi tanınır[2][3].
İstinadlar redaktə
- ↑ "Энциклопедия Кругосвет". 2013-09-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-30.
- ↑ Погосян Е., Сморжевских-Смирнова М. "Иконостас Ивана Зарудного в Преображенской церкви Таллинна". Искусство иконы Эстонии. 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 mar 2024.
- ↑ "Иконостас Ивана Зарудного в Преображенской церкви Ревеля (Таллина).Семантика и идеология". Русское искусство Нового времени. Исследования и материалы. 2016-07-01 tarixində arxivləşdirilib. (#first_missing_last)