Qaralama:Marianna Kiyanovskaya
| Marianna Kiyanovskaya |
|---|
Marianna Kiyanovskaya (ukr. Маріанна Ярославівна Кіяновська, {{DVTY}} şablonu boşdur) — Ukraynalı şairə, tərcüməçi, tənqidçi və ədəbiyyatşünas. Ukraynanın Taras Şevçenko adına Milli mükafatı (2020) və Zbiqnev Herbert Beynəlxalq Ədəbi Mükafatı (2022) laureatı.
Bioqrafiya redaktə
Şairənin babası Lvov Universitetində dosent idi[1]. O, 1997-ci ildə bu universitetin Ukrayna filologiyası fakültəsini bitirib. Tələbəlik illərində "MMUNNA TUGA" qadın ədəbi qrupunun (Maryana Savka, Marianna Kiyanovskaya, Yuliya Mişşenko, Natalka Snyadanko) üzvü olub.
Altı yaşında ikən şeirlə debüt edib[2]. O, 1997-ci ildə "Təcəssüm" (ukr. Інкарнація) adlı ilk şeirlər kitabını, daha sonra bir sıra başqalarını nəşr etdirir. 2008-ci ildə ilk nəsr kitabını nəşr edir, "Çay boyu cığır" (ukr. Стежка вздовж ріки)[3] adlanan kitaba altı hekayə daxildir.
Poeziyanı polyak, rus, latış və digər dillərdən tərcümə edir, Kiyanovskaya Yulian Tuvim (2012) və Boleslav Lesmyanın (2019) əsərlərini tərcümələrdə ayrıca nəşr edilmişdir. 2004–2006-cı illərdə "Krivbass Kuryeri" jurnalında "Yeni Polşa Ədəbiyyatı" rubrikasına rəhbərlik etmişdir. Kiyanovskayanın tərcüməsində Vladimir Rafeenkonun "Günün uzunluğu" (2017) və Şarlotta Brontenin "Ceyn Eyr" (2018) romanları da nəşr olunub.
2012-ci ildə uşaqlar üçün Ukrayna ədəbiyyatının ən yaxşı əsərinə görə "Böyük Kirpi" ədəbi mükafatının (ukr. Великий їжак) təsis edilməsi təşəbbüsü ilə çıxış edir[4].
Lvovda yaşayır və işləyir. Evlidir, əri tərcüməçidir, cütlük bir qız övladı böyüdür[5].
Yaradılığı redaktə
Artıq 2000-ci ildə Yuriy İzdruk Kiyanovskayanı "Müasir Ukrayna ədəbiyyatının ən perspektivli şairələrindən biri" adlandırır, ona görə ki, "obrazlı zəngin nitq axınını seçilmiş poetik matrislərin konstruktivist kanalına təbii ustalıqla daxil etmək sənətinə yiyələnir"[6].
Kiyanovskayanın 2017-ci il ildə buraxılan “Babi Yar, Səslərlə” (ukr. Бабин Яр. Голосами) kolleksiyası böyük rəğbət alır. Kiyevdə Babun Yarda həlak olmuş Holokost qurbanlarına həsr olunmuş bu kitaba görə o, Ukraynanın Milli Taras Şevçenko mükafatına (2020) və Zbiqnev Herbert Beynəlxalq Ədəbi Mükafatına (2022), həmçinin Polşanın Avropa Azadlıq Şairi Mükafatı (2022)[7] layiq görülüb. Kiyanovskayanın şeirlərini rus dilinə Polina Barskova, Mariya Qalina, Anastasiya Afanasyeva, Natalya Belçenko, polyak dilinə isə "Babi Yar. Səslərlə" kitabını Adam Pomeranyanın tərcüməsində dərc edilib. Kiyanovskayanın şeirləri ingilis, alman, isveç, serb və digər dillərə tərcümələrdə də nəşr olunub.
Kitab redaktə
- "Təcəssüm" (ukr. Інкарнація; 1997)
- "Sonnetlərin çələngləri" (ukr. Вінки сонетів; 1999)
- "Mif yaratmaq" (ukr. Мифотворення; 2000)
- "Sevgi və Müharibə" (ukr. Кохання і війна; в соавторстве с Марьяной Савкой; 2002)
- "Adəmin kitabı" (ukr. Книга Адама; 2004)
- "Sadə dil" (ukr. Звичайна мова; 2005)
- "Çay boyunca cığır" (ukr. Стежка вздовж ріки; 2008) — проза
- "Adi bir şey" (ukr. Дещо щоденне; 2008)
- "DO ER" (2014)
- "373" (2014)
- "Litvadan məktublar / Lvovdan məktublar" (ukr. Листи з Литви / Листи зі Львова; в соавторстве с Марьяной Савкой; 2016)
- "Babi Yar. Səslərlə" (ukr. Бабин Яр. Голосами; 2017)
Mənbə redaktə
- Маріанна Кіяновська. Вірші // ПОЕТИКА: Бібліотека української поезії Arxiv surəti 30 may 2017 tarixindən Wayback Machine saytında
- Марианна Кияновская: "Я из немногих писателей, у которых нет эго": Интервью и стихи // "Кольта", 9.09.2019.
- "Ты не вынудишь тебя ненавидеть". Поэт — о войне, любви и смерти: Интервью Марианны Кияновской Елене Фанайловой // Радио "Свобода", 29.11.2020.
İstinadlar redaktə
- ↑ Марианна Кияновская: "Мне хватает интриг в литературе" Arxivləşdirilib 2023-03-05 at the Wayback Machine // "Зеркало недели", № 2, 19–26 января 2007г .
- ↑ А. П. Поритко. Кіяновська Маріанна Ярославівна Arxivləşdirilib 2020-09-27 at the Wayback Machine // Енциклопедія Сучасної України / Редкол.: І. М. Дзюба, А. І. Жуковський, М. Г. Железняк [та ін.] ; НАН України, НТШ. — К. : Інститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2020. — Т. 13: "Киї" — "Кок".
- ↑ Тетяна Дігай. 'Стежка вздовж ріки' Мар’яни Кіяновської: рецензія Arxivləşdirilib 2023-03-05 at the Wayback Machine // BBC Украина, 21.11.2008.
- ↑ "Великий їжак" хоче організувати дитячу версію літпремії Arxivləşdirilib 2023-03-05 at the Wayback Machine // "Рідна країна", 29.03.2012.
- ↑ Марьяна и Марианна: В молодой украинской поэзии есть потенциально культовые фигуры Arxivləşdirilib 2023-03-05 at the Wayback Machine // "Зеркало недели", № 12, 28 марта — 5 апреля 2002 г.
- ↑ Глосарійний корпус Arxivləşdirilib 2009-11-15 at the Wayback Machine // Плерома: Часопис з проблем культурології, теорії мистецтва, філософії. — Випуск 3 (2000).
- ↑ Poetki z Ukrainy i Albanii Europejskimi Poetkami Wolności 2022 Arxivləşdirilib 2023-03-05 at the Wayback Machine // Zawsze Pomorze, 20.05.2022.