Qaralama:Yunan katolik metropolitanlarının sarayı

Yunan katolik metropolitanlarının sarayı

Yunan katolik metropolitanlarının sarayı (ukr. Палац греко-католицьких митрополитів) — Lvovda şəhərində yerləşən memarlıq abidəsi. Saray Müqəddəs Yura meydanı 5 ünvanı, Müqəddəs Yura Katedrali ilə üzbəüz ərazidə yerləşir. XVIII əsrin ikinci yarısında son barokko ilə klassizmin elementlərini birləşdirən saray memarlığının nümunəsidir.

Tarixi redaktə

Yunan Katolik Metropolitanlarının Sarayı 1761–1762-ci illərdə memar K. Fessingerin layihəsinə əsasən XVI əsrin ikinci yarısına aid taxta sarayın yerində tikilmişdir[1]. Lvovdan olan araşdırmaçı Vladimir Vuysik alternativ versiya olaraq binanın barokko tərzində layihəsinin müəllifinin Per Riko Tirrqey olmasını söyləmişdir. Fessinqerin isə yalnız binanın klassizm elementlərini əlavə etdiyini bildirir[2]. 1774-cü ildə bənna İvan Şurov və daş ustası Andrey Osovski saraydakı daş kamini tikmişlər. Bir il sonra Şurovski anbardakı stolları, lambrekenləri, turmo üçün çərçivələri tamamlayır. Layihə müdrü və işlər üzrə icraçı memar Fransisk Kulçinski olmuşdur[3]. Lvovdakı Milli Muzeydə Kulçitskinin iki layihəsi var — pilləkənlərin dizaynı və ikinci mərtəbənin əsas zalı[4]. Saray 1885-ci ildə Silvestr Qavrişkeviçin rəhbərliyi altında bərpa edilir. 1922-ci ildə ildə isə Lev Levinsikinin rəhbərliyi altında bərpa edilmişdir[5].

Bina digər tikililərdən ayrıdır və kərpicdən inşa edilmişdir. Binanın qərb fasadının qarşısında divarla əhatə olunmuş böyük şəhər bağı və gül bağı salınmışdır. Saray binasını şərqdə parad xiyabanı əhatə edir. İkimərtəbəli, planı düzbucaqlı, şimaldan cənuba uzanmış formadadır. Damı dördəyimlidir. Fasadlar risalitlərlə zənginləşdirilib: mərkəzi risalit eyvanla bəzədilib və timpanda gerbi olan alınlıqla tamamlanır, yan risalitlər pilastrlarla bəzədilib. Asma çələnglərlə tamamlanan yastı pilastrlar, həmçinin pedimentin və lucarnesin künclərini taclandıran vazaların istifadəsi memar K. Fessinger üçün xarakterikdir.

Binanın daxili planı anfiladdır. İnteryerdə rəssamlar S. Qradolevski və S. Uqnitskinin XVII əsrə aid divar rəsmlərinin fraqmentləri var.

1991-ci ildə Uniate Kilsəsinin bərpası ilə saray yenidən Metropolitan, Kardinal Miroslav Lyubaçevskinin iqamətgahına çevrilir. Girişin yaxınlığında Metropolit Andrey Şeptitskinin xatirə lövhəsi var (heykəltəraş Yaroslav Motıqa, 1991). Saray Papa II İohann Pavelin 2001-ci ildə Lvova səfəri zamanı iqamətgahı olmuşdur.

Mənbə redaktə

  • Пам'ятники містобудівництва та архітектури Української ССР.— Київ, Будівельник, 1983–1986.— том 3.— С. 93.

İstinadlar redaktə

  1. Mankowski T. Fesinger Kanty // Polski Słownik Biograficzny.— Kraków, 1948.— t. VI/5, zeszyt 30.— S. 424. (pol.)
  2. Вуйцик Володимир Степанович Львівські барокові палаци. Палац Більських // Вісник інституту "Укрзахідпроектреставрація". — 2003. — № 13 — С. 68. — ISBN 966-95066-4-10.
  3. Вуйцик В. С. Скульптор Іван Щуровський // Записки Наукового товариства імені Шевченка. Праці Комісії образотворчого та ужиткового мистецтва. — Львів, 1998 . — Т. CCXXXVI . — С. 307.
  4. Вуйцик В. С. Львівський архітектор Франціск Кульчицький // Вісник інституту "Укрзахідпроектреставрація". — 1996. — № 5. — С. 70, 72–73. — ISBN 5-7707-9955-2.
  5. Вуйцик В. С. . Львів: Каменяр. 1991. səh. 175. ISBN 5-7745-0358-5. Державний історико-архітектурний заповідник у Львові

Mənbə redaktə