Qiymətləndirmə

Qiymətləndirmə — məhsul və ya xidmət üçün qiymət təyin etmək. İki əsas qiymət sistemi var: tələb və təklifin qarşılıqlı təsirinə əsaslanan bazar qiymətləri və dövlət qiymətlərinə əsaslanan mərkəzləşdirilmiş hökumət qiymətləri. Bazar iqtisadiyyatı şəraitində son qiymətin seçilməsi prosesi istehsalın maya dəyərindən, rəqiblərin qiymətlərindən, tələb və təklifin nisbətindən və digər amillərdən asılı olaraq həyata keçirilir.

Qiymətləndirmə məqsədləri

Bir mal və ya xidmət istehsalçısının qiymət təyin edərkən izləyə biləcəyi bir neçə əsas məqsəd var:

• Müəssisənin qorunması — istehsalçı, çox yüksək rəqabət bazarında və ya istehlakçı tələblərinin açıqlanmayan xarakterli kəskin dalğalanmalara məruz qaldığı vəziyyətdə belə bir vəzifəni həll etmək məcburiyyətindədir.
• Maksimum cari gəlir, yəni satış və ümumi gəlirin artması.
• Cari mənfəətin maksimumu, yəni bazarın cari zamanda təyin etdiyi tələb və təklif balansı şəraitində ən böyük mənfəətin əldə edilməsi.
• Bazar fəthi — istehsalçı, məhsulun qiymətində sabit xərclərin payını azaltmaqla gələcəkdə mənfəət əldə etmək məqsədilə bir anlıq gəlirliliyi göz ardı edərək satışlarını artırmağa çalışır.
• Aparıcı mövqe tutmaq — istehsalçı, keyfiyyət baxımından liderin nüfuzunu təmin etmək üçün məhsul və məhsulun təkmilləşdirilməsi xərclərini qarşılamağa imkan verən məhsul üçün kifayət qədər yüksək qiymət saxlamağa hazırdır.

Ədəbiyyat

• Джон Дейли. Эффективное ценообразование - основа конкурентного преимущества. М.: Вильямс. 2003 [Pricing for Profitability: Activity-Based Pricing for Competitive Advantage]. 304. ISBN 0-471-41535-9.
• Ильясов Ф. Н. Теория цены: поиск парадигматических оснований//Вестник Российской Академии Наук. 1992. № 2. С. 75–82.
• Ильясов Ф. Н. Статусная теория цены. М.: Институт социологии РАН. 1993. — 118 с.
• Ильясов Ф. Н. О ценах с потолка и потолке цен//Социологические исследования. 1989. № 6.
• Салимжанов И. К. Ценообразование, учебник 2-е изд., М.: КноРус, 2007
• В. В. Наумов. Ценообразование. Учебный курс.
• Гулевская, А. А. Ценообразование на высокотехнологичную продукцию на международном рынке : диссертация на соискание ученой степени кандидата экономических наук, Санкт-Петербург, 2005
• Гелюта, И. Ф. Ценообразование в системе маркетинга зарубежных компаний : диссертация на соискание ученой степени кандидата экономических наук, Москва, 2002
• Тришкина, Н. А. Модели ценообразования в рыночном секторе экономики России : диссертация на соискание ученой степени кандидата экономических наук, Москва, 2006
• Пастернак, Ю. Д. Зарубежный опыт и российская практика формирования механизма ценообразования : диссертация на соискание ученой степени кандидата экономических наук, Москва, 2007
• Данилов, А. Г. Повышение конкурентоспособности предприятия на основе совершенствования процесса ценообразования : диссертация на соискание ученой степени кандидата экономических наук, Екатеринбург, 2005