Qum (süxur)

(Qum (torpaq) səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)

Qum — xırda qırıntılı kövrək çökmə süxur. Fiziki aşınma nəticəsində əmələ gəlir. Ölçüsü 0,1 mm-dən 1 mm-ə qədər olan müxtəlif mineral (əsasən, kvars, çöl şpatı və s.) və süxur qırıntılarından ibarətdir. Qum əmələgəlmə şəraitinə görə çay, göl, buzlaq, dəniz, eol mənşəli olur. Qitələrin iç tərəflərində və tropik olmayan sahillərdə qum kvars şəklində silis (silikon dioksit və ya SiO2) olur. Ən yayılmış ikinci qum növü isə kalsium karbonatdır. Qumda qiymətli minerallar – qızıl, platin, almaz, yaqut, rutil, titanit və s. ola bilər.[1]

Səhra

Radioaktivliyi redaktə

Bütün qumlar I dərəcə radioaktivliyə malidirlər (təbii radionuklidlər 370 Bk/kq, radiasiya təhlükəsi yoxdur və tikintidə məhdudiyyətsiz istifadə edilə bilərlər.[2]

 
Qum dənəciyinin böyüdülmüş şəkli
 
Qum dənəciyinin böyüdülmüş şəkli
 
Qum dənəciyinin böyüdülmüş şəkli

Həmçinin bax redaktə

Mənbə redaktə

  1. Məmmədov Q. Ş. Xəlilov M. Y. Ekoloqların məlumat kitabı. "Elm" nəşriyyatı. Bakı: 2003. 516 s.
  2. "Şüşə sənayesində qum istifadə". 2021-10-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-19.