Qvido de Aretso (Qvido Monako) — XI əsr italyan musiqiçisi.

Qvido de Aretso

Orta əsr musiqi nəzəriyyəsinin görkəmli islahatçılarından biridir. O, musiqi səslərinin ucalığını göstərməkdən ötrü hərfi işarələrin not xətlərinin üzərində və arasında yazılmasından istifadə etmişdi. Qvido de Aretsonun yaratdığı sistem müasir not yazısının əsasını təşkil edir. Not yazısını dəqiq səsləndirmək və müğənnilərin oxumasını asanlaşdırmaq məqsədi ilə altıpilləli səsdüzümü tətbiq etmişdi; burada sözlər müəyyən intervallarla düzülmüş, pillələr do, re, mi, fa, sol, lya hecaları ilə adlandırılmışdı. Pillələrin adı müqəddəs İonnaya həsr olunmuş məşhur latın himninin birinci altı sətrinin başlanğıc hecalarından götürülmüşdür.

Qvidonun əsərləri və əsərlərinin tərcüməsi redaktə

  • Guidonis Micrologus, edidit J.M. Smits van Waesberghe // Corpus Scriptorum de Musica IV. Roma: American Institute of Musicology, 1955 (критическое издание «Микролога»);
  • Tres tractatuli Guidonis Aretini, edidit J.M. Smits van Waesberghe // Divitiae musicae artis A.III. Buren, 1975 (критическое издание «Пролога»);
  • Guidonis Aretini «Regulae rhythmicae», edidit J.M. Smits van Waesberghe // Divitiae musicae artis A.IV. Buren, 1985 (критическое издание «Стихотворных правил»);
  • Pesce D. Guido d’Arezzo’s «Regulae rhythmicae», «Prologus in antiphonarium», and «Epistola ad Michaelem». Ottawa, 1999 (критическое издание и перевод на англ. язык всех трактатов кроме «Микролога»);
  • Hucbald, Guido, and John on Music: Three Medieval Treatises, ed. C.V. Palisca. New Haven, CT, 1978 (перевод на англ. язык «Микролога»);
  • Hermsedorff M. Micrologus Guidonis de disciplina artis musicae d.i. kurze Abhandlung Guidos über die Regeln der musikalischen Kunst. Trier, 1876 (перевод на нем. язык «Микролога»);
  • Hermsedorff M. Epistola Guidonis Michaeli Monacho de ignoto cantu directa d.i. Brief Guidos an den Mönch Michael über unbekannten Gesang. Trier, 1884 (перевод на нем. язык «Послания»);
  • Гвидо Аретинский. Микролог: Главы 7-9. Пер. с лат., примеч., вступит. ст. Ю. В. Пушкиной // Старинная музыка. М., 2005. № 1-2, сс. 39-48.
  • Гвидо Аретинский. Послание <…> Пер. с лат. и комментарии С. Н. Лебедева // Лебедев С.Н., Поспелова Р.Л. Musica Latina. Санкт-Петербург, 2000, сс. 217—231.
  • Гвидо Аретинский. Микролог. Главы XVIII—XIX. Пер. с лат. В. А. Федотова // Федотов В. А. Начало западноевропейской полифонии. Владивосток, 1985, сс. 106—112.
  • Гвидо Аретинский. Пролог к антифонарию. Пер. с лат. и комментарии Р. Л. Поспеловой // Sator tenet opera rotas. Юрий Николаевич Холопов и его научная школа. Москва, 2003, сс. 48-67.

Ədəbiyyat redaktə

  • Smits van Waesberghe J.M. Guido of Arezzo and musical improvisation // Musica Disciplina V (1951), pp. 55–63;
  • Smits van Waesberghe J.M. De musico-paedagogico et theoretico Guidone Aretino. Florentiis, 1953;
  • Oesch H. Guido von Arezzo. Bern, 1954;
  • Waeltner E.L., Bernhard M. Wortindex zu den echten Schriften Guidos von Arezzo. München, 1976;
  • Berger K. The Hand and the Art of Memory // Musica Disciplina XXXV (1981), pp. 87–119;
  • Chailley J. Ut queant laxis et les origines de la gamme // Acta Musicologica LVI (1984), pp. 48–69;
  • Федотов В. А. Начало западноевропейской полифонии. Владивосток, 1985;
  • Sachs: K.-J. Tradition und Innovation bei Guido von Arezzo // Kontinuität und Transformation der Antike im Mittelalter, hrsg. v. W. Erzgräber. Sigmaringen, 1989, SS. 233-44;
  • Pesce D. Guido d’Arezzo’s «Regulae rhythmicae», «Prologus in antiphonarium», and «Epistola ad Michaelem»: a critical text and translation with an introduction, annotations, indices and new manuscript inventories. Ottawa, 1999;
  • Поспелова Р. Л. Западная нотация XI—XIV веков. Основные реформы (на материале трактатов). Москва, 2003;
  • Поспелова Р. Л. Реформа нотации Гвидо Аретинского // Sator tenet opera rotas. Москва, 2003;
  • Музыкально-теоретические системы. Учебник для <…> музыкальных вузов. Москва, 2006;
  • Пушкина Ю. В. Гвидо Аретинский: между мифом и реальностью. Штрихи к биографии // Старинная музыка. 2008. № 4, сс. 4-11.
  • Карцовник В. Г. Звукоряд, монохорд и грамматика. Рукопись трактата Гвидона Аретинского «Микролог» в Санкт-Петербурге. СПб., 2009.
  • Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. Bakı, 1979, III cild.

Mənbə redaktə