Rəşid İbrayev
Rəşid İbrayev (başq. Ибраев Рәшит Әхмәтзыя улы; 24 fevral 1959, Buzdək rayonu, Başqırd MSSR) — okeandakı fiziki proseslərin riyazi modelləşdirilməsi sahəsində mütəxəssis, Rusiya Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü (2008).
| Rəşid İbrayev | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 24 fevral 1959 (65 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | alim |
| Elmi dərəcəsi | |
Bioqrafiyası redaktə
24 fevral 1959-cu ildə Başqırd Sovet Sovet Sosialist Respublikasının Buzdyak rayonunun Tabanlıkul kəndində anadan olmuşdur.
1976-cı ildə Ufa şəhərindəki 39 saylı orta məktəbi bitirmiş və Ümumrusiya mükafatçıları və fizika məktəbliləri üçün Ümumittifaq olimpiadasının iştirakçıları arasında olmuşdur.
1982-ci ildə Moskva Fizika və Texnika İnstitutunu bitirib. 1985-ci ildə isə aspiranturanı orda başa vurmuşdur.
1985-ci ildə "Okeanın ekvatorial zonasının genişmiqyaslı hidrofiziki sahələrinin ədədi modelləşdirilməsi" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə edir (elmi rəhbər - akademik A. Sarkisyan).
2002-ci ildə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir, mövzusu: "Xəzər dənizinin termohidrodinamikasının riyazi modelləşdirilməsi"[1].
2008-ci ildə Rusiya Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü seçilir.
1985-1987-ci illərdə Eksperimental Meteorologiya İnstitutunda (Obninsk, Kaluqa vilayəti) işləmişdir.
1988-ci ildən etibarən Rusiya Elmlər Akademiyasının Q. Marçuk adına Hesablama Riyaziyyatı İnstitutunda işləyir və burada elmi işçidən baş elmi işçiyə yüksəlmişdir (2008-ci ildən).
2007-ci ildə Okeanologiya İnstitutunun Okean və Dənizlərin İqlim Dəyişkənliyini Modelləşdirmə Qrupunun rəhbəri təyin edilir.
Elmi fəaliyyət redaktə
Tədqiqat maraqları: okean fizikası, dənizin böyük və mezoskale hidrodinamikası, okean və daxili dənizlərin dinamikasının riyazi modelləşdirilməsi, iqlim dəyişkənliyi, sinoptik dəyişkənlik, Xəzər dənizi, Qara dəniz, Dünya okeanı.
Araşdırmaları redaktə
Atlantik Okean sularının iqlim dövriyyəsi və Qara dəniz sularının dinamikasının illik daxili dəyişkənliyi araşdırmışdır.
İlk dəfə Qara dənizin iqlim xüsusiyyətlərinin paylanmasına dair aylıq üç ölçülü xəritələr qurur.
Hövzəsində dəyişkən su kütləsi olan daxili dənizin hidrodinamik modelini və çox prosessorlu hesablama sistemlərində tətbiqi üçün effektiv alqoritmləri hazırlamışdır.
Xəzər dənizinin axınlarının yaranmasında külək, çay axını və alt topoqrafiyanın rolunu, Xəzər dənizinin dövriyyəsinin və su səviyyəsinin illik daxili dəyişkənliyinin qanunauyğunluqlarını araşdırmışdır. İlk dəfə şərq sahili boyunca iki qatlı bir cərəyan xarakteri qurmuş və bu bölgədə müşahidə olunan səth temperaturu paylanmasının yeni bir izahı təklif etmişdir.
1 monoqrafiya daxil olmaqla 50 elmi əsərin müəllifidir[2].
Rusiya Elmlər Akademiyası Hesablama Riyaziyyatı İnstitutunun Elmi Şurasının üzvü, Elmlər doktoru elmi dərəcəsi almaq üçün dissertasiya müdafiəsi şurasının üzvüdür.
İstinadlar redaktə
- ↑ "Диссертация на тему «Математическое моделирование термогидродинамики Каспийского моря» автореферат по специальности ВАК 25.00.29 - Физика атмосферы и гидросферы". dissercat.com. 2020-06-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-8-29.
- ↑ "Ибраев Рашит Ахметзиевич". inm.ras.ru. 2019-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-8-29.
Mənbə redaktə
- "Ибраев Рашит Ахметзиевич (ИС АРАН)". isaran.ru. İstifadə tarixi: 2017-8-29.