Vikipediya

Rene Genon

Fransız müəllif

Rene Genon (15 noyabr 1886[1][2], Blua, Üçüncü Fransa Respublikası – 7 yanvar 1951[1][2], Qahirə, Misir krallığı[d]) — fransız filosof, mistik yazıçı. Müsəlman ismi Şeyx Abd al-Wahid Yahya. Tradisyonalism məktəbinin banisidir.

Rene Genon
fr. René Jean-Marie-Joseph Guénon
fr. René Guénon
Təxəllüsü Abdel Wahed Yahia[3], Sheikh Abdel Wahed Yahia[3]
Doğum tarixi 15 noyabr 1886(1886-11-15)[1][2]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 7 yanvar 1951(1951-01-07)[1][2] (64 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Təhsili
Fəaliyyəti yazıçı, filosof, şərqşünas
İstiqamət Tradisionalizm[d][5]
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

15 noyabr 1886-cı ildə Fransanın Blois şəhərində anadan olub. Fransız və katolik bir ailənin övladıdır. 1910-cu ildə müsəlman olmuşdur.23 yaşında Əzhər şeyxi, Maliki alimi və Şazeliyyə şeyxi Əbdürrəhman İlis əl-Kəbirin xəlifəsi Əbdülhadi vasitəsilə müsəlman olmuş, Şazeliyyə məzhəbinə üzv olmuş və Əbdülvahid Yəhya adını almışdır (1912). Elə 1912-ci ildə fransız bir xanımla ailə həyatı qurur.1928-ci ildə həyat yoldaşı vəfat edir. 1934-cü ildə Şeyx Məhəmməd İbrahimin böyük qızı Fatimə ilə evlənir.23 noyabr 1948-ci ildə Misir vətəndaşlığı üçün müraciət etdi. Bu istək uzun cəhdlərdən və müdaxilələrdən sonra reallaşdı. 1947-ci ildə pisləşən səhhəti 1950-ci ilin son aylarında daha da pisləşdi. Şeyx Əbu Bəkr tərəfindən təqdim edilən Dr. Katz deyir ki, o, hər cür laboratoriya testini rədd edirdi. 1951-ci il yanvarın 7-də Qahirə şəhərində vəfat etmişdir. O, vəsiyyətinə əsasən, ertəsi gün Seyyidinə Hüseyn məscidində qılınan cənazə namazından sonra Mukattam təpəsi yaxınlığındakı Derrase qəbiristanlığında dəfn edilmişdir.

Rene Guenon haqqında bəlkə də ən diqqət çəkən məqalələrdən biri 1938-ci ildə Cümhuriyyət qəzetində dərc olunan xəbər məqaləsidir. Bu mətn belə başlayır:

"Səkkiz ildir itkin düşmüş fransız alimi M. Rene Quenon Misirin məşhur Əzhər mədrəsəsində tapılıb. Bu günlərdə Parisdə mühüm mülahizələrlə gözlənilməz bir xəbər sarsıldı: səkkiz ildir izi tapılmayan böyük fransız filosofu Rene Qenon tapıldı və o, Misirdə Əzhər mədrəsəsində tələbə idi!"

Təhsili

redaktə

O, ibtidai təhsilini müəllimə olan xalası yanında başa vurub. Orta təhsilini dini məktəbdə bitirib. Kollecə 1902-ci ildə ritorika tələbəsi kimi başlamışdır. 1903-cü ildə texnikumun fəlsəfə şöbəsinə daxil olmuş və elə həmin ildə fəlsəfə-ədəbiyyat diplomunu almışdır.1904-cü ilin oktyabrında Parisdəki Rollin Kollecinə riyaziyyat tələbəsi olaraq qəbul edildi. Səhhəti imkan vermədiyindən universitet təhsilini yarımçıq qoyub Parisdə məskunlaşdı. Genon fransız dili ilə yanaşı inglis, alman, ərəb, sanskrit, yunan, latın, ibrani, italyan, ispan, rus, polyak və s. dilləri bilmişdir.

Fəaliyyəti

redaktə

1908-ci ildə Spiritualist və Mason Konqresində katib olub. O, École Hermétique-nin rəhbəri Papusun "insan ruhunun ölümdən sonra dünyaya qayıdacağını və bədənə daxil olaraq təkamül edəcəyini bildirmiş, ölümsüzlük (sağ qalmaq) qazanacağını söylədikdən sonra katibliyi tərk etdi. Spiritizmin iki əsas həqiqəti". Bu vaxt o, L'Eglise Gnostique-nin görkəmli şəxsləri ilə tanış olur və bu müəssisəyə daxil olur. Bu mason lojaları və "okkultist" təşkilatlarla əlaqəni kəsdikdən sonra başqa bir mason lojasına girdi. 1914-cü ilə qədər davam edən fəaliyyətini tamamilə dayandırdı. 1909-cu ilin noyabrında onun ilk məqaləsi bəzi dostları ilə birlikdə "La Gnose" jurnalında dərc olundu. 1910-cu ildə isveçli rəssam Əbdülhadi John Gustaf Aguéli ilə tanış olur. O, iki il "La Gnose" jurnalında islam mistisizmi ilə bağlı məqalələr yazıb.1917-ci ilin oktyabrında Əlcəzairin Setif şəhərindəki kollecdə fəlsəfə dərsləri ilə yanaşı, fransız və latın dillərindən də dərs demişdir. Bu şəhərdə olarkən ərəb dilini təkmilləşdirmişdi. Bu zsman bəzi sufilərlə də rastlaşıb. O, 1918-ci ilin oktyabrında Fransaya qayıtdı və doğma Blois şəhərindəki Augustin-Tierry Kollecində fəlsəfə müəllimi oldu. Növbəti il ​​o, müəllimliyi tərk edərək Parisə getdi. O, 1920-ci illərdə Paris Universitetində kitabxanaçı işləyib. Bu illərdə o, evində hindu, müsəlman və xristian ziyarətçiləri qəbul edir, söhbətlər aparırdı. O, bəzi dostlarının evində müsəlman, hindu, yəhudi və xristian gənclərin keçirdiyi məclislərə də qatılıb. Bu gənclərin bəzi qeyri-müəyyən məlumatlardan başqa öz "ənənələri" və dinləri haqqında heç nə bilmədiklərini, son dərəcə qərbləşdiklərini görən Əbdülvahid ərəb, sanskrit, latın, yunan, ivrit, ingilis dillərini bildiyi üçün onlarla söhbətlər apara bilmişdir.

Tərcümə əsərləri

redaktə
  • East and West (Orient et Occident, 1924),
  • Oriental Metaphysics (La metaphysique orientale, 1939)
  • The Crisis of the Modern World (La crise du monde moderne, 1927) ,
  • The Spiritist Fallacy (L'erreur spirite, 1923)
  • Insights into Islamic Esoterism & Taoism (Aperçus sur l'ésotérisme islamique et le Taoïsme, 1973)
  • Man and His Becoming according to the Vedanta (La crise du monde moderne, 1927) ,
  • The Reign of Quantity & the Signs of the Times (Le règne de la quantité et les signes des temps, 1945) ,
  • Introduction to the Study of the Hindu Doctrines (Introduction générale à l'étude des doctrines hindoues, 1921) ,
  • Studies in Hinduism (Études sur l'Hindouisme, 1966)
  • Initiation and Spiritual Realization (Initiation et réalisation spirituelle, 1952) ,
  • Traditional Forms and Cosmic Cycles(Formes traditionelles et cycles cosmiques, 1970) ,
  • Insights into Christian Esoterism (Aperçus sur l'ésotérisme chrétien, 1954) ,
  • The Multiple States of the Being (Les états multiples de l'Être, 1932) ,
  • Perspectives on Initiation Aperçus sur l'initiation, 1946) ,
  • Theosophy: History of a Pseudo-Religion (Le Théosophisme – Histoire d'une pseudo-religion, 1921),
  • The Metaphysical Principles of the Infinitesimal Calculus (Les principes du calcul infinitésimal, 1946),
  • The Great Triad (La Grande Triade, 1946) ,
  • The King of the World (Le Roi du Monde, 1927)

Təsəvvüf anlayışı

redaktə

Rene Guenon əsərlərində metafizika, ilahiyyat, fəlsəfə, mistisizm kimi mövzulara diqqət yetirir və bu anlayışları Şərqlə Qərb arasında müqayisəli şəkildə verir. Rene Guenon-un tərcümələrinə keçməzdən əvvəl mövzunu yaxşı başa düşmək üçün bəzi terminlərin izahlarını verir. Məsələn, "ənənə" sözü Quenonun əsərlərində bu cəhəti ilə tez-tez işlənən mühüm bir anlayışdır. Tehrali bu sözü "din", "ənənə" kimi izah edir. Ənənənin mənbəyi fövqəlbəşəri, yəni ilahidir. Guenona görə; Şərq öz adət-ənənələrinin qayğısına qaldığı üçün qaranlıq dövrün xilası var. Qərbdəki müasir fəlsəfə isə rasionalizm, praqmatizm, pozitivizm kimi düşüncə sistemləri ilə bu dünyada həmişə qalmış profan (dünyəvi, maddi) bir sistemdir. Hər şeyi ağıl və hisslə məhdudlaşdıran bu anlayış, şübhəsiz, bəşəriyyəti fəlakətə sürükləyir. Guenon-un mühüm məqsədlərindən biri də dinlərin özəyində olan "tövhid" inancını vurğulamaq və dünya anlayışı olan insanların diqqətini cəlb etməkdir. Bu səbəbdən Quenon əsərlərində tez-tez "tövhid", "vəhdət-i vücud", "həqiqət" kimi mühüm mistik terminlərə müraciət edir. Rene Guenon öz məqalələrində zaman təsnifatını da qeyd etmişdir. Onun fikrincə, zaman orta əsrlərdən əvvəlki və sonrakı kimi iki yerə bölünür. Orta əsrlərdən sonra Qərbdə ənənəvi/mistik dəyər yox idi və elmlər ən aşağı səviyyəyə endirildi. Nəticədə Qərbin üstünlük kimi gördüyü maddi sərvət əslində onların ən böyük itkisi oldu.

Fəlsəfəsi

redaktə

Guenon, hər şeyin vahid varlığın təzahürü olaraq qalması fikrinə şəriktir. Onun fikrincə intuitiv, intellektual idrak ruhani aləmin sirlərini açır mütləq həqiqət ise bütün ənənəvi kültürlələ mövcuddur. Dinlərin bir zahiri bir de daxili cəhətləri qeyd olunur Daxili cəhəti bilmek için intuitiv idrak vacibdir. Guenon moderniteye tamamı ilə qarşı çıxmışdır. Guenona görə, modernizm və həqiqət diametral şəkildə ziddiyyət təşkil edir:

"Müasir insan həqiqət səviyyəsinə yüksəlmək əvəzinə, həqiqəti öz səviyyəsinə endirmək istəyir".

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. ↑ 1 2 3 4 René Guenon // GeneaStar.
  3. ↑ 1 2 Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
  4. ↑ https://www.cesnur.org/2007/mi_rg.htm.
  5. ↑ Mark Sedgwick.

Həmçinin bax

redaktə

Xarici keçidlər

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Rene_Genon&oldid=7469915"