Requl
Requl α Şir bürcünün ən parlaq ulduzlardan biri olan Günəşdən təxminən 79 işıq ili [1] uzaqlıqda olan Alpha LEONIS (α LEONIS, qısaldılmış Alpha Leo, a Leo) olaraq da adlandırılır. Regulus, iki cüt şəklində təşkil dörd ulduzdan ibarət olan misilli ulduz sistemidir. Requl A açıq-mavi əsas ulduzdan və digər komponenti birbaşa müşahidə etmək olmur, ancaq ağ cırtdan [2] olduğu təxmin edilən spektroskopik qoşa ulduzdur. Daha uzaqda yerləşən Requl B, C və D ulduzları da baş ardıcıllıq ulduzlarıdı. Requl, "Aslanın Ürəyi" olaraq da bilinər.
| Ulduz | |||
| Requl | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Müşahidə məlumatları (Dövr J2000.0) |
|||
| Məsafə | 24 parsek | ||
| Bürc | Şir | ||
| Astrometriya | |||
| Mütləq böyüklük (V) | −0,52 | ||
| Fiziki xüsusiyyətləri | |||
| Kütlə | 7.556.490.000.000.000.000.000.000.000.000 kq | ||
| Orbit elementləri | |||
|
|||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Terminalogiya.Redaktə
Α LEONIS (Alfa Leonis'e Latinceed) ulduzun Bayer adıdır. Ənənəvi adı Regulus, 'şahzadə' və ya 'kiçik kral' kimi Latıncada qeydə alınır. Beynəlxalq Astronomiya Birlik, 2016-ci ildə [3] ulduzlar üçün uyğun adları kataloqlaşdırılması və Standartlaşdırma üçün Star Names (WGSN)[4] üzərinə bir Əmək Qrupu[5] təşkil etdi. WGSN'nin İyul 2016 ilk bülletenində, WGSN tərəfindən təsdiqlənən ilk iki ad siyahısı toplandı; Bu ulduz üçün Requl qeydə alındı. Bu anda IAU Ulduz Adlarının kataloquna daxil edilmişdir.
Sistem.Redaktə
Şəkil 1. Şir bürcündə Requl ulduzunun yeri
Regulus, ən az dörd ulduzdan ibarət olan misilli ulduz sistemidir. Requl A baş ulduzdur.
Requl A əsas ulduzu B7V spektral sinfə məxsus açıq-mavi, digəri isə kütləsi 0,3 Günəş kütləsindən kiçik ağ cırtdandan ibarət qoşa ulduzdur.
İki ulduz ortaq bir kütlə mərkəzi ətrafında bir tam dövr etmək üçün təxminən 40 gün davam edir. Requl A temperaturunun, parlaqlığının və kütləsinin müqayisəsi əsasında uzun müddət yaşı 50-100 milyon il olan olduqca cavan ulduz olması hesab olunmuşdur.
Requl A kütləsi təxminən 3,5 Günəşin kütləsinə bərabərdir. Son dərəcə sürətli bir şəkildə fırlanır, 15,9 saatlıq bir dönmə müddəti var və bu da onun sferoid forması olmasına səbəb olur[6]. Bu, cazibə tündləşməsi olaraq adlandırılar: Requlun qütblərindəki fotosfer olduqca istidir və səthindəki parlaqlıq ekvatorial bölgədən 5 dəfə parlaqdır[7].
Görünmə dərəcəsi.Redaktə
Requl sistemi gecə səmasında görünən ulduz ölçüsü +1.35 olan 21-ci parlaq ulduzdur. İşıq çıxışı Regulus A tərəfindən nəzarət edilir. Regulus B, izolyasiya halında görüldüyündən ulduz ölçüsü +8.1 ölçülü bir obyekt olur və digər komponenti Requl C birbaşa müşahidə olunan üç ulduzdan ən zəifidir, teleskopla müşahidə olunması üçün görünən ulduz ölçüsü +13.5 olmalıdı. Requl A özü bir spektroskopik qoşa ulduzdu: İkinci ulduz baş ulduzdan çox zəif olduğundan birbaşa müşahidə etmək olmur. BC cütlərinin bucaq məsafəsi Requl A-dan 177 ark saniyə uzaqlıqdadır, bu da həvəskar teleskoplarda görünə bilər[8].
İstinadlarRedaktə
- ↑ van Leeuwen, F. (2007). "Validation of the new Hipparcos reduction" Arxivləşdirilib 2019-12-07 at the Wayback Machine. Astronomy and Astrophysics. 474 (2): 653–664. van Leeuwen, F. (2007). "Validation of the new Hipparcos reduction" Arxivləşdirilib 2019-12-07 at the Wayback Machine. Astronomy and Astrophysics. 474 (2): 653–664.
- ↑ Gies, D.R.; Dieterich, S.; Richardson, N. D.; Riedel, A. R.; Team, B. L.; McAlister, H. A.; Bagnuolo, Jr., W. G.; Grundstrom, E. D.; Štefl, S.; Rivinius, Th.; Baade, D.; et al. (2008). "A Spectroscopic Orbit for Regulus". The Astrophysical Journal. 682 (2): L117–L120. Bibcode:2008ApJ...682L.117G. arXiv:0806.3473 . doi:10.1086/591148.
- ↑ "Bulletin of the IAU Working Group on Star Names, No. 1" Arxivləşdirilib 2018-04-17 at the Wayback Machine (PDF). Retrieved 28 July 2016.
- ↑ "IAU Catalog of Star Names" Arxivləşdirilib 2018-07-07 at the Wayback Machine. Retrieved 28 July 2016.
- ↑ "IAU Working Group on Star Names (WGSN)" Arxivləşdirilib 2020-04-23 at the Wayback Machine. Retrieved 22 May 2016.
- ↑ McAlister, H. A.; ten Brummelaar, T. A.; Gies; Huang; Bagnuolo, Jr.; Shure; Sturmann; Sturmann; Turner; Taylor; Berger; Baines; Grundstrom; Ogden; Ridgway; Van Belle; et al. (2005). "First Results from the CHARA Array. I. An Interferometric and Spectroscopic Study of the Fast Rotator Alpha Leonis (Regulus)". The Astrophysical Journal. 628: 439–452. Bibcode:2005ApJ...628..439M. arXiv:astro-ph/0501261 . doi:10.1086/430730
- ↑ Rappaport, S.; Podsiadlowski, Ph.; Horev, I. (2009). "The Past and Future History of Regulus". The Astrophysical Journal. 698 (1): 666–675. Bibcode:2009ApJ...698..666R. arXiv:0904.0395 . doi:10.1088/0004-637X/698/1/666
- ↑ Pugh, Philip (2009). "Simple Deep Sky Viewing". The Science and Art of Using Telescopes. Patrick Moore's Practical Astronomy Series. p. 157. ISBN 978-0-387-76469-6. doi:10.1007/978-0-387-76470-2_6.