Rimasuchus lloydi
Rimasuchus lloydi — Afrika və Yaxın Şərqdə yayılmış, neogen dövrünə aid nəsli kəsilmiş timsah cinsi. Adı latınca Rima və Suchus sözzlərindən meydana gəlmişdir. Müvafiq olaraq "çat" (kəşf olunduğu yerdəki Şərqi Afrika rifinə işarə olaraq) "timsah" mənasını verir[1]. Rimazuchus səkkiz nəsli kəsilmiş, 20-dən çox növü özündə birləşdirən Crocodylinae yarımfəsiləsinə daxildir həqiqi timsah ailəsinin üzvüdür. Nil timsahı[2] kimi bu günə qədər gəlib çatan digər timsahlarla birlikdə eyni ərazidə yaşayan Rimasuchus lloydi adlı bir növü vardır. Uzunluğu 7 metrdən çox olan olması ilə fərqlənən bu canlı mütləq olaraq iri məməlilərlə qidalanmış[3], Afrika meqafaunasının və erkən insanların ən böyük nümayəndələrini yeməkəyə ixtisaslaşmışdır[4].
| Rimasuchus lloydi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Rimasuchus lloydi |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
||||||||
| ||||||||
Anatomiya
redaktəRimasuchus lloydinin kəllə ölçüsünə görə 7 metr və ya daha çox uzunluğa çata bilirdi. Bilinən ən böyük nümunə (KNM-LT 26305) çağdaş hesablamalara görə, təxminən 7,5 m uzunluğa və təxminən 2,1 ton kütləyə malik idi. Rimasuchus lloydi ən müasir timsahlar üçün qeyri-adi, çox geniş və ağır bir ağzına sahib idi.
Rimazuchun dişləri çox möhkəm və qalın olmuşdur, bu da onu bəzi digər timsahlardan fərqləndirir. Diş tacları nadir hallarda kəskindir, baxmayaraq ki tac kəskinliyindəki azalma ölçüsü artması ilə bütün timsahlar üçün xarakterikdir, bu da nazik və kəskin sivri dişlərə ziyan vura bilən daha böyük və daha güclü yırtıcı heyvanlarla yeməyə keçidlə əlaqələndirilir.
Rimasuchus lloydinin qalıqları ölçü və nisbət fərqlərini göstərir. Çox güman ki, bu timsahların ontogenezinin (böyüməsinin) müxtəlif mərhələlərini təmsil edirlər. Buna baxmayaraq rimasuchus və müasir timsahlar arasındakı ontogenetik fərqlər hələ də yaxşı öyrənilməyib. Rimasuchus kimi təsbit edilən bəzi fosillər Nil timsahlarının skeletinin oxşar hissələrinə çox oxşayır və zəif öyrənilmiş bəzi rimasuchus nümunələrinin əslində Nil timsahlarının çox böyük fərdləri olduqlarını ehtimal etmək olar.
Təsnifat
redaktəRimasuchus lloydi ilk dəfə 1918-ci ildə təsvir edilmiş və əvvəlcə Crocodylus lloydi adı altında Crocodylus cinsinə daxil edilmişdi. Bununla belə daha çox klasik təhlillər onun Crocodylusun nümayəndəsi olmadığını göstərdi. 2003-cü ildə ayrı bir cinsə daxil edildi. Çağdaş timsahlar arasında Rimasuchus lloydi daha çox kütburun timsahla əlaqəlidir və Osteolaeminae qrupuna aiddir.
Filogeniya
redaktəBrochu C. A., Njau J., Blumenschine R. J., Densmore L. D. (2010) tərfindən təklif edilən kladoqram:
| Crocodylinae |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İstinadlar
redaktə- ↑ Leakey, M. G. and Harris, J. M. (2003). Lothagam: the Dawn of Humanity in Eastern Africa. Columbia University Press, New York. ISBN 0-231-11870-8 p. 144
- ↑ M. G. Leakey; et al. (1996). "Lothagam: a record of faunal change in the late Miocene of East Africa".Journal of Vertebrate Paleontology 16 (3): 556–570.doi:10.1080/02724634.1996.10011339.JSTOR 4523742 Arxivləşdirilib 2016-06-29 at the Wayback Machine.
- ↑ Storrs G. W. 2003. — Late Miocene-early Pliocene crocodilian fauna of Lothagam, Southwest Turkana basin, Kenya, in Leakey M. G. & Harris J. M. (eds), Lothagam: the Dawn of Humanity in Eastern Africa. Columbia University Press, New York. ISBN 0-231-11870-8 pp. 137–159.
- ↑ Njau, J.; Blumenschine, R. (2007). "Crocodilian predation risk for Plio-Pleistocene hominins at Olduvai Gorge, Tanzania". PaleoAnthropology 2007: A21.