Romanovlar ailəsinin qətli

Romanovlar ailəsinin qətli (rus. Расстрел царской семьи) — Rusiya imperiyasını 305 il müddətinə idarə etmiş hakim Romanovlar sülaləsinə mənsub Çar II Nikolay və onun ailə üzvlərinin 1918-ci ilin 16 iyul tarixindən 17 iyul tarixinə keçən gecə Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikasının Yekaterinburq şəhərində yerləşən İpatevlər evi adlı fərdi yaşayış binasının zirzəmisində güllələnərək öldürülməsi hadisəsi.[1][2]

Romanovlar ailəsinin qətli
Əsas münaqişə: Rusiya Vətəndaş Müharibəsi zamanı Qırmızı Terrorun bir hissəsi
Romanovlar ailəsinin öldürüldüyü zirzəmi. Divar 1919-cu ildə müstəntiqlər tərəfindən güllə izi və digər dəlilləri axtarmaq üçün parçalanmışdı. Gülləbaran zamanı anbara aparan qoşa qapılar bağlı idi.
Romanovlar ailəsinin öldürüldüyü zirzəmi. Divar 1919-cu ildə müstəntiqlər tərəfindən güllə izi və digər dəlilləri axtarmaq üçün parçalanmışdı. Gülləbaran zamanı anbara aparan qoşa qapılar bağlı idi.
Ümumi məlumatlar
Yeri İpatevlər evi, Yekaterinburq
Hücumun hədəfi Romanovlar sülaləsinə mənsub Rusiya imperatoru II Nikolay və onun ailə üzvləri
Tarix 16 iyul 1918
Hücum metodu Müharibə cinayəti, Siyasi sui-qəsd, Edam manqası tərəfindən güllələnmə, Kütləvi qətl
Silah(lar) odlu silah
Ölü sayı 7 nəfəri Romanovlar ailəsinin üzvü olmaqla ümumulikdə 11 nəfər
Yaralı sayı
  • 11
Törədən(lər) Ural Vilayət Sovetinin göstərişi ilə Yakov Yurovskinin başçılığı altındakı bolşevik inqilabçılar
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qətliam nəticəsində Rusiya imperatoru II Nikolay, həyat yoldaşı Aleksandra Fyodorovna və övladları Olqa Romanova, Anastasiya Nikolayevna, Mariya Romanova, Tatyana Romanova və hakimiyyətin varisi Aleksey Romanov öldürülmüşdür. 1918-ci ilin 16 iyulundan 17-nə keçən gecə baş verən hadisə Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikasının Yekaterinburq şəhərində yerləşən İpatevlər evi adlı fərdi yaşayış binasının zirzəmisində Ural Vilayət Sovetinin göstərişi ilə Yakov Yurovskinin rəhbərlik etdiyi Edam manqası tərəfindən icra olunmuşdur.

Həmin gecə imperator ailəsini müşayiət edən və onların xidmətçiləri olan Yevgeni Botkin (saray həkimi); Anna Demidova (xadimə); Aleksey Trupp (hərbçi); və İvan Xaritonovda (baş aşpaz) qətlə yetirilmişdir.[3] Hadisədən sonra ailənin və xidmətçilərin cəsədləri Koptyaki meşəsinə aparılaraq basdırılıb və şəxsiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsinin qarşısını almaq üçün qumbaraatanlarla parçalanıb.[2][4]

1917-ci ildə baş verən Fevral inqilabının arxasınca Romanovlar və onların xidmətçiləri Oktyabr İnqilabından sonra Sibirin Tobolsk şəhərinə köçürülməzdən əvvəl İskəndər sarayında ev həbsində saxlanılırdılar. Ailə 1918-ci ilin iyul ayında Ural dağlarının yaxınlığındakı Yekaterinburq şəhərində bir az aralıda yerləşən bir evə köçürülmüşdür. Bolşeviklər uzun müddət ailənin başına gətirilənləri gizli saxlamışdır. Əvvəlcə Çar II Nikolayın ölümü elan edilir[5][6]; sonrakı səkkiz il ərzində[7] sovet rəhbərliyi ailənin taleyi ilə bağlı sistematik dezinformasiya yaymağa davam edir, 1919-cu ildə solçu inqilabçılar[8] tərəfindən öldürüldükləri elan edilsə də, 1922-ci ilin aprelində[9] ailənin ölümü açıq şəkildə inkar edilir.

Arxa plan

redaktə

Xüsusi Məqsədli Ev

redaktə

Cinayətlərin planlaşdırılması

redaktə

Cinayətlər

redaktə

Cəsədlərin itirilməsi

redaktə

Sokolovun araşdırması

redaktə

Qatillər

redaktə

Aqibət

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. Sokolov, Nikolai A. (1925). Ubiistvo Tsarskoi Sem'i (Убийство царской семьи) Arxivləşdirilib 2022-09-28 at the Wayback Machine. Berlin: Slowo-Verlag. p. 191.
  2. 1 2 William H. Honan, "A Playwright Applies His Craft To Czar Nicholas II's Last Days", The New York Times, 12 August 1992, 26 April 2019 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 25 February 2017
  3. Massie, Robert K. The Romanovs: The Final Chapter. Random House. 2012. 3–24. ISBN 9780307873866.
  4. Rappaport, p. 198.
  5. "From the archive, 22 July 1918: Ex-tsar Nicholas II executed", The Guardian, 22 July 2015, 17 July 2018 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 29 September 2016
  6. Joshua Hammer, Resurrecting the Czar, Smithsonian, November 2010, 10 February 2017 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 29 September 2016
  7. Massie, p. 16.
  8. Photographic scans of Sokolov's investigation, published in 1924, 18 December 2015, 20 September 2017 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 9 March 2017
  9. Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; rappaport218 adlı istinad üçün mətn göstərilməyib