Rozhen Rəsədxanası

Rozhen Rəsədxanası (bolq. Национална астрономическа обсерватория - Рожен) — Cənub-Şərqi Avropa və Balkan yarımadasının ən böyük astronomik rəsədxanası.

Rozhen Rəsədxanası
bolq. Национална астрономическа обсерватория - Рожен
Rəsədxana nömrəsi 071
Yerləşir Bolqarıstan, Cepelare yaxınlığında
Hündürlüyü 1.759 m
Təsis edilib 1981
Teleskoplar
Richie-Kretien-Coude 200 sm
Kasegrain 60 sm
Şmidt Teleskopu 50/70 sm
Günəş Teleskopu 15 sm
Rozhen Rəsədxanası xəritədə
Rozhen Rəsədxanası
Rozhen Rəsədxanası
nao-rozhen.org
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi və təsviri redaktə

 
İki metrlik teleskopun günbəzi

Rozhen Milli Astronomiya Rəsədxanası açılışı rəsmi olaraq 13 mart 1981-ci ildə olub, lakin elmi proqramlar çərçivəsində müntəzəm müşahidə fəaliyyəti 1979-cu ilin sentyabrında başlayıb. Rozhen Rəsədxanası Bolqarıstanın elmi infrastruktura birdəfəlik ən böyük sərmayəsidir (12 milyon LVN-dən çox). Balkanlarda və ümumiyyətlə Cənub-Şərqi Avropanın də ən böyük astronomik rəsədxanasıdır. Bolqarıstan Elmlər Akademiyasının Astronomiya İnstitutu tərəfindən idarə olunur.[1] Rozhen Rəsədxanası 6 teleskopla təchiz olunub: universal 2 metrlik Ritchey-Chretien-Coude (RCC) Carl Zeiss Jena reflektor, 50/70 sm Şmidt, 60 sm Kassegrain, öz-özünə qurulmuş 15 sm günəş koronaqrafı, 30 sm MEADE, 18 sm Meniscas Kassegrain.[2] Rozhen Rəsədxanası geniş spektrli astronomik və astrofiziki tapşırıqlar üzrə müşahidələr təqdim edir - Günəş sistemindən cisimlərin dinamikası və fizikasından tutmuş ekstraqalaktik tədqiqatlara qədər, asteroidlər və kometlər, müxtəlif siniflər və dəyişkənlik növlərinin ulduzlarının spektrləri, ulduz qrupları, yaxınlıqdakı və uzaq qalaktikalar, kvazarlar.[3] Rəsədxananın kodu: 071.

 
Boqomil Kovaçev, Rojen Rəsədxanasının yaradıcısı, 1987-ci ilin yayında bir qrup səfər edən bolqar alimləri ilə


Layihələr redaktə

  • Rozhen Milli Astronomiya Rəsədxanası, Astronomiyada Mükəmməllik Mərkəzi, 2009-2010.
  • Bolqarıstanda kiçik, uzaqdan idarə olunan və robotlaşdırılmış teleskoplar şəbəkəsinin yaradılması "SMARTNET" 2009 - 2011.
  • Tədqiqat və Təhsil üzrə Regional Astronomiya Mərkəzi (RACIO)

Kəşflər redaktə

Kəşf edilmiş asteroidlər[4]
Atanasoff (3546) 28 sentyabr 1983-cü il
Russellmark (3952) 14 mart 1986-cı il
Baqryana (4400) 24 avqust 1985-ci il
Kelley (4477) 28 sentyabr 1983-cü il
Lugo (4583) 01 sentyabr 1989
Blaga (4891) 4 aprel 1984-cü il
Momçeva (8260) 23 sentyabr 1984-cü il
PM1 21 mart 1988-ci il
PM1 1985 24 avqust 1985-ci il
PM1 1986 3 sentyabr 1986-cı il

Alətlər redaktə

Rəsədxananın ən böyük teleskopu 1980-ci ildə istifadəyə verilmiş diametri iki metr olan Carl Zeiss Jena əks etdirən teleskopudur. Bir sıra kiçik teleskoplar da var.

Turizm redaktə

Rəsədxana məşhur turistik məkandır və nümayiş teleskopu olan ziyarətçi mərkəzinə malikdir. Mühazirə zalı və muzey ekspozisiyası var. Rəsədxananı hər il 10-12 min turist ziyarət edir.

İstinadlar redaktə

  1. "Arxivlənmiş surət". 2015-12-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-25.
  2. "Arxivlənmiş surət". 2023-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-25.
  3. "Arxivlənmiş surət". 2023-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-25.
  4. "Arxivlənmiş surət". 2021-02-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-25.