Rusiya–Osmanlı müharibəsi (1828–1829)

Rusiya-Osmanlı müharibəsi — 1828–1829-cu illərdə Rusiya və Osmanlı dövləti arasında baş verən savaş. 1827-ci ilin oktyabrın 26 — da Navarino dəniz döyüşündə Osmanlı məğlub oldu və müharibə başladı

Rusiya–Osmanlı müharibəsi
Yeri	Balkan yarımadası
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Müharibənin səbəbləri

1828-ci ilin aprelində Rusiya Türkiyəyə müharibə elan etdi. Rus qoşunlarının əsas məqsədi Anadoluya daxil olaraq Ərzurumu, Trapezundu ələ keçirərək daha sonra Istanbul üçün təhlükə yaratmaq idi. İlk hücum Rus qoşunları tərəfindən Qars üzərinə oldu. Iyunun 19-da Qars yaxınlığında döyüş baş verdi. Ruslar Qarsı ələ keçirdilər. Avqustda Ahalsıx, Ahalkələk tutuldu.

1829-cu il hərbi əməliyyatlarında Ərzurum və Trapezund da işğal olundu. Ruslar Balkan yarımadasında da bir sıra əhəmiyyətli qələbələr qazandılar. Türkiyə sultanı II Mahmud sülh bağlanması haqqında xahiş etdi. Beləliklə 1829-cu il sentyabrın 2-də Ədirnə səhərində bağlanan sülh müqaviləsinə görə Türkiyə şimalda Anapadan başlayaraq, Qara dənizin şərq sahillərini Rusiyaya güzəştə getdi. Bosfor və Dardanel boğazları Rusiyaya ticarət gəmiləri üçün açıq saxlanılırdı. Ədirnə sülhünə görə Türkiyə eyni zamanda Rusiyanın Cənubi Qafqazdakı işğal siyasəti ilə barışırdı.

Xarici keçidlər

• Кругосвет
• БСЭ Arxivləşdirilib 2013-10-09 at the Wayback Machine
• onwar.com/aced/nation/ram/russia/frussoturk1828.htm Arxivləşdirilib 2010-01-03 at the Wayback Machine
• cultinfo.ru/fulltext/1/001/008/098/300.htm
• Еропкин В. Мои воспоминания о Турецкой кампании 1828 г. // Русский архив, 1877. – К. 3. – № 12. – С. 411–413. Arxivləşdirilib 2013-11-03 at the Wayback Machine
• Под Варною 10-го сентября 1828 г. (Из воспоминаний о лейб-гвардии Егерском полке) // Русская старина, 1876. – Т. 15. – № 2. – С. 364–376. Arxivləşdirilib 2013-12-27 at the Wayback Machine