Ruslan Xayxoroyev
Ruslan Xayxoroyev (1963 – 8 sentyabr 1999, Urus-Martan) — Çeçen səhra komandiri, Çeçen İçkeriya Respublikası ordusunun briqada generalı, Birinci Çeçenistan müharibəsi zamanı Bamut kəndinin müdafiə rəisi. Rusiya hakimiyyətinə görə terrorizm və Rusiya vətəndaşlarını qaçırmaqda ittiham olunan şəxs.
| Ruslan Xayxoroyev | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 1963 |
| Vəfat tarixi | 8 sentyabr 1999 |
| Vəfat yeri | |
Bioqrafiyası
redaktəBir sovxoz işçisi kimi ilk fəaliyyətinə başlamışdır. Sonra Çeçenistanın qərbində bir dəstənin lideri olur. O, hərəkətlərini Rusiyanın İçkeriyaya təzminat borclu olması ilə əsaslandırır, lakin borcun ödənilmədiyi üçün silahlılar hər bir qaçırılan əsgər üçün təzminatı hissə-hissə almalı olduğunu bildirir[1]. Xayxoroyevin "Nevskoe Vremya" qəzetinin jurnalistləri Maksim Şablin və Feliks Titovun itkin düşməsində iştirak etdiyi, eyni zamanda 11 və 12 iyul 1996-cı ildə Moskva trolleybuslarında iki partlayışın, 1996-cı ildə Nalçikdə şəhərlərarası sərnişin avtobusunda partlayışın sifarişçisi olduğu ehtimal edilir.
1998-ci ilin yazında, Qafqaz Mücahidlərinin Birləşmiş Qüvvələrinin Ali Hərbi Məclisi Şurasının qərarı ilə, milliyyətcə çeçen olan briqada generalı Ruslan Xayxoroyevə İçkeriyanın Qərb Cəbhəsinin cənubunda genişmiqyaslı hərbi əməliyyatları gücləndirmək tapşırılır. Əslində İnquşetiya və Osetiya sərhədindəki münaqişə vəziyyəti ətrafında, Mozdok — Vladiqafqaz istiqamətində təxribat hərəkətlərinin aparılmasına cavabdeh təyin edilir.
1998-ci ilin aprelində Rusiya Baş Prokurorluğunun Şimali Qafqazda federal təhlükəsizlik və millətlərarası münasibətlər haqqında qanunların icrasına nəzarət edən Baş idarə Xayxoroyevi federal axtarışa verir. O, 17-si üçün 1.7 milyon dollar fidyə aldığı 24 Şimali Osetiya vətəndaşının qaçırılmasında günahlandırılır. Beynəlxalq pravoslav mərkəzin nümayəndələri Penkovski və Petrova görə Xayxoroyevin 1,5 milyon alacağı gözlənilir[2].
Ruslan Xayxoroevin dəstəsi Çeçenistan ərazisində fəaliyyət göstərir. Onun dəstəsi insanlara hücum etmək və qaçırmaq, oğurlananların qohumlarından və dostlarından əmlak, külli miqdarda pul almaq üzrə ixtisaslaşır.
Hüquq-mühafizə orqanlarının məlumatına görə, Xayxoroev 1 may 1998-ci ildə Rusiya Federasiyası Prezidentinin Çeçenistandakı səlahiyyətli nümayəndəsi Valentin Vlasovun oğurlanmasının təşkilatçısı olur.
Sərhədçi Yevgeni Rodionovun qatili kimi tanınsada, onu öldürən Xayxoroev olduğuna dair heç bir dəlil yoxdur. Ancaq Rodionovu tutan dəstəyə rəhbərlik etdiyi məlumdur.
İkinci Çeçenistan müharibəsi zamanı qukldurluqla əldə etdiyi maliyyəni gənclərə böyük pul mükafatları təklif edərək vəhhabilərin dəstələrinə cəlb edir[3].
Ölüm səbəbi
redaktə1999-cu ilin avqust-sentyabr aylarında çeçen birləşmələrinin Dağıstana hücumunda iştirak etmişdir. Xayxoroevin ölümünün iki versiyası var. Bir versiyaya görə, 8 sentyabr 1999-cu ildə Urus-Martan şəhərində rayon xəstəxanasında, 1999-cu il avqustun 23-dən 24-nə keçən gecə Arbi Barayevin[4] dəstəsinin tərkibində döyüşdüyü Dağıstanın Botlix rayonundakı döyüşlərdə aldığı ölümcül yaralardan dünyasını dəyişir. Başqa bir versiyaya görə, təxminən avqustun sonunda, Ruslan Xayxoroyev ya Bamutdakı evində[5], ya da Qroznıda, qardaşı Said-Eminlə birlikdə həmkəndliləri tərəfindən güllələnir. Ölüm səbəbi təxminən həmkəndliləri ilə qan davası olur. Adətların göstərişlərinə görə bu hərəkətin təfərrüatları yalnız qohumların özlərinə məlumdur[6]. "Kommersant" qəzetinin yazdığına görə, Xayxoroevin qrupu 2000-ci ilin ortalarına qədər mövcud olmuşdur. Dəstə üzvləri sonradan digər səhra komandirlərinin dəstələrinə keşmişdir.
İstinadlar
redaktə- ↑ "Архивированная копия". 2007-10-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-09-04.
- ↑ Газета "Коммерсантъ" № 65(1468) от 14.04.1998: Чеченские миллионы
- ↑ Новые Известия: В Ингушетии и Дагестане вчера гремели перестрелки[ölü keçid]
- ↑ "Уничтоженные чеченские боевики. Справка | Справки | Лента новостей "РИА Новости"". 2017-03-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-12.
- ↑ "Похититель держал заложников не по своей воле". 2012-03-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-09-04.
- ↑ Хайхороева отправили к отцу[ölü keçid]