Süpürgəvari ağəsmə

Süpürgəvari ağəsmə (lat. Clematis paniculata) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin ağəsmə cinsinə aid bitki növü.

Süpürgəvari ağəsmə
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Dəstə: Qaymaqçiçəklilər Fəsilə: Qaymaqçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Ranunculoideae Triba: Anemoneae Cins: Ağəsmə Növ: Süpürgəvari ağəsmə
Beynəlxalq elmi adı
Clematis paniculata J.F.Gmel., 1791
Şəkil axtarışı ITIS   511128 NCBI   384955 EOL   5527379

Təbii yayılması

Bitki Yaponiyada və Koreyada təbii halda yayılmışdır. Sankt-Peterburqda, Cənubi Pribaltikada, Kalininqrad vilayətində, Belarusiyada, Ukraynada, Qafqazda və Orta Asiyada mədəni şəraitdə becərilir.

Botaniki təsviri

Uzunluğu 10 m-dək olan, yarpağı tökülən lianadır. Uzunluğu 3-10 sm olan yarpaqları 3-5 yumurtavari yarpaqcıqlı olub, çılpaq və ya alt tərəfi tükcüklü, damarcıqlıdır. Ağ, ətirli çiçəklərinin diametri təxminən 3 sm olan çoxçiçəkli süpürgələrə yığılmışdır. Süpürgəvari ağəsmənin uzunsov kasayarpaqları üstdən çılpaqdır. Toxumcaları haşiyəli, bir az tükcüklü, uzun lələkvari tükcüklü, çıxıntılıdır. Süpürgəvari ağəsmə iyuldan oktyabradək davam edən bol və gec çiçəkləməsi ilə çox effektlidir. Tez böyüyür, vegetasiya dövrü ərzində 3,5 m-dək artır. Ağəsmə qələm, calaq və toxumlarla çoxalır. Şitilləri payızda və ya yazda əkilir. Tez kök atması üçün budaqların üzərində kəsik edilir və uzununa kökatma buğumu yarılır.

Ekologiyası

Günəşli yerlərə üstünlük verir. Soyuğa və istiyə dаvаmlıdır. Quru və nəm torpaqlarda bitir.

Azərbaycanda yayılması

Azərbaycanda park və bağlarda mədəni şəraitdə rast gəlinir.

İstifadəsi

Canlı çəpərlərin salınmasında sarmaşan bitki kimi geniş istifadə edilir. Müxtəlif sahələrində istifadə olunur.