Hacıkənd (Kəlbəcər)
Hacıkənd (əvvəlki adı: Sınıqkilsə) — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Hacıkənd kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[1]
| Hacıkənd | |
|---|---|
 | |
| 40°08′07″ şm. e. 46°05′32″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 1.794 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili | |
|
| |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmiş, 2020-ci ildə imzalanmış Dağlıq Qarabağ atəşkəs bəyənatına əsasən 25 noyabr 2020-ci ildə Kəlbəcər rayonunun digər məntəqələri ilə birlikdə işğaldan azad edilmişdir. Hacıkənd kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə nümayəndəliyi Hacıkənd və Başkənd kəndlərini əhatə edir.
Tarixi redaktə
Kəndin əvvəlki adı Sınıqkilsə olmuşdur ki, bu da kənd ərazisində mövcud olmuş qədim Alban kilsəsinin qalıqları ilə əlaqədardır.Bu qalıqlar Sınıqkilsə kəndinin qədim yaşayış məskənlərindən biri olduğuna dəlalət edir.[2]
Kənd rayon mərkəzinə yaxın, olduqca səfalı bir yerdə yerləşir. Kəndin Başkənd, Gölyeri, Sınıqkilsə kimi hissələri vardır. Sovet dövründə Kəlbəcər rayonunun qabaqcıl kolxozlarından biri kəndin "Stalin" (sonralar "Qələbə" adlandırılan) kolxozu olmuşdur. Bu yaşayış məntəqəsində Tələlər, Çirişli, Batıq, Dərin Çökək, Ayı Qovan, Qara Qaya, Armudluq, Pişik Uçan, Qovuşuq, Lay Taya, Ardıclı Burun, Pir Palıd, Göy Təpə, və s. kimi çoxsaylı türk toponimlərinə rast gəlinir.
Mədəniyyəti redaktə
Hacıkənddə Nəcəf, Çərkəz, Bimar Əli, Eldar İsayev və s. onlarla şəxs aşıq şerinin müxtəlif janrlarında şerlər yazmış, rayon səviyyəsində tanınmışlar. Kənd əhalisinin əsas məşğuliyyətindən biri də xalçaçılıq olmuşdur. Demək olar hər bir ailədə hər il qış fəsilində qədim ənənələrə uyğun kilim və xalçalar toxunurdu.
Coğrafiyası və iqlimi redaktə
Hacıkənd dəniz səviyyəsindən 1794 m hündürlükdə, Tər-Tər çaynın sağ sahilində yerləşir. Kəndin yaxınlığında yerləşən Qoçdaş yaylağı öz füsnükar gözəlliyi ilə insanı valeh edir. Bu yaylağa yay aylarında nəinki kəlbəcərlilər,hətta aran rayonların maldarları öz sürülərini köçürürdülər. Qoçdaş yaylağında mövcud olan tarixi yüzillərlə ölçülən qədim qoç heykəlləri sonralar Kəlbəcər rayon Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmışdır. Kəndin ərazisi meşələr, alp və subalp çəmənliklərindən ibarətdir.
Əhalisi redaktə
Əhalisinin sayı 01 yanvar 2015-ci il tarixə 1305 nəfərdir.
Hal-hazırda əhali respublikanın müxtəlif şəhər, rayon və digər yaşayış məntəqələrində müvəqqəti məskunlaşmışdır.
Texniki problemlərə görə qrafiklər müvəqqəti olaraq söndürülüb. |
| |||||||||
İqtisadiyyatı redaktə
Kəndin yaxınlığında qiymətli daş karxanaları mövcud olmuşdur. Kəlbəcər rayonunun digər ərazilərində olduğu kimi Sınıqkilsə kəndində də dünya şöhrətli İstisuyun mənbələrinə rast gəlinir. Kəndə yaxın ərazidə kiçik çayı üzərində heyrətamiz dağ şəlaləsi mövcuddur. İşğaldan əvvəl xalçaçılıq kənd sakinlərinin ənənəvi məşğuliyyət sahələrindən olmuşdur.
Yaylaqlar redaktə
İlqoruğu yurdu, Yeddibulaq yurdu, Qoçdaş yaylağı, Dəlləklər yurdu, Göytəpənin dalı yurd, Qalaxlı yurd, Dərinçökək yurdu, Fərzalının dam yeri yurdu, Donuzdamı yurdu, Laytaya yurdu, Hasarlı yurd, Göylüçüxur yurdu, İlxıçəpəri yurdu.
Bulaqlar redaktə
Ayğır bulağı, Əzəd bulağı, Daşdançıxan bulaq, Şamilin bulağı, Göy bulaq, Yasavuldöyülən bulaq, Gülabıqayıran bulaq, Süleymanın bulağı, Musaoğlunun bulağı, Baxşəlioğlu Xanların bulağı, Yarpızlı bulaq, Avtavın bulağı, Ədilin bulağı, Kora bulaq, Cəlilin bulağı, Calalın bulağı, Novlu bulaq, Müseyibin bulağı, İsbəndiyarın bulağı, Qalaxçıda novlu bulaq, Niyazın bulağı, Məmməd maral vuran tələ bulağı, Bahadurun bulağı, İmamalının bulağı.
Məşhur yerlər redaktə
Calalın dam yeri, Əşrəfdüşən, Qaragöl, Təpələr, Ortadaşın dibi, Meydan düzü, Qoşqatala, Böyük güney, Sarıtala, Sərbazdəfi, Armudluq, Qaramalıx, Talalar, Parçameşə, Qalaxtın zirvəsi, Öküz arxacının başı, Qırmızı yoxuşun başı, Vahiduçan qaya, Yadigaruçan qaya, Xıdırın tələsi, Daş karxanası, Ayqoban, Sandıqdaş, Kərimbiçən, Qovuşuq, Ardışlı burun, Qanqallı çökək, Dana dəfi, Dəyirmanın dərəsi, Sarıdaş, Qayanın altı, Ağdaşın dərəsi.[4]
Binələr-Qışlaqlar redaktə
Hasarlı yurd binəsi, Göytəpə binəsi.[4]
İstinadlar redaktə
- ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.
- ↑ Hacıkənd (Kəlbəcər) // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN 978-9952-34-156-0.
- ↑ http://census.stat-nkr.am/nkr/1-1.pdf.
- ↑ 1 2 Məzahir Təhməzov Kəlbəcər Ensiklopedik məlumatlar Toponimlər fotoşəkillər xəritələr.