Səfəvilərin topçubaşılarının siyahısı

Səfəvilərin topçubaşılarının siyahısıSəfəvi imperiyasının artilleriya korpusuna rəhbərlik edən komandanların siyahısı. Topçubaşı artilleriya batareyasına (topxana) nəzarət edirdi və onun səlahiyyətində olan məsələlərə artilleriya bölmələrini lazimi hissələrlə təmin etmək də var idi.[1][2]

Topçubaşına yardım edən və ona tabe olan aşağı rütbəli qərərgah da var idi. Topçubaşı terminindən bəzən imperiyanın müxtəlif vilayət və şəhərlərindəki lokal artilleriya bölmələrinin komandanları üçün də istifadə edilmişdir.[3]

Topçubaşılarının siyahısı redaktə

I İsmayılın hakimiyyəti dövrü redaktə

  • Həmzə bəy (1507)
  • Mahmud bəy (1516)

I Təhmasibin hakimiyyəti dövrü redaktə

  • Ustad Şeyxi bəy (1528-1529)
  • Şeyx Əli (1538-1529)
  • Dərviş bəy (1551-1552)
  • Süleyman bəy (1556-1557)

Məhəmməd Xudabəndə hakimiyyəti dövrü redaktə

  • Murad xan (1580-1581)

I Abbasın hakimiyyəti dövrü redaktə

  • Qeyçiqarı xan[a] (1605-1606)
  • Bərxudar bəy (1610)

I Şah Səfinin hakimiyyəti dövrü redaktə

  • Murtəzaqulu bəy[b] (1637-1638)
  • Murad bəy (1642)

II Şah Abbasın hakimiyyəti dövrü redaktə

  • Murad bəy (1642)
  • Məhəmməd bəy (1649
  • Hüseynqulu xan[c]
  • Qələndər Soltan Çulə Çağatay (1660-1661)[d]

I Şah Süleymanın hakimiyyəti dövrü redaktə

  • Nəcəfqulu bəy (1669-1679)[e]
  • Məhəmməd Hüseyn bəy (1679-?)
  • Musa bəy (1692)
  • Əbdülrəzzaq bəy (1693-1695)

Şah Sultan Hüseynin hakimiyyəti dövrü redaktə

  • Əbdülrəzzaq bəy (1693-1695)
  • Əbdi Ağa (1697-1695)
  • Əliqulu xan (1711-1714)
  • Mohebbəli xan (1716-1721)[f]
  • Əhməd xan (1721)
  • Məhəmmədəli xan (1722)[g]
  • Onun oğlu (adı məlum deyil, 1722) {{efn|Məhəmmədəli xanın 1722-ci ilin iyununda vəzifəsindən kənarlaşdırılmasından sonra onun əvəzinə bu vəzifəyə 7 yaşlı oğlu təyin edilmişdir.

II Şah Təhmasib hakimiyyəti dövrü redaktə

  • Emin xan (1728-1729)
  • Tahir bəy (1730-1731)
  • Məhəmmədqulu xan (1731-1732)
  • Yarbəy xan (1732)

III Şah Abbasın hakimiyyəti dövrü redaktə

  • Yarbəy xan (1732)
  • Mehdi xan (1733)

Qeydlər redaktə

  1. Qulam olan Qeyçiqarı xan xidmətə dərzilər sexində başlamış və tədricən mühüm vəzifələrə yüksəlmişdir.
  2. Bərxudar xanın oğlu
  3. Hüseynqulu xanın 1655-ci ildə ölümündən sonra şah yeni topçubaşı təyin etmədi. Cəbhəbaşı (şahlıq arsenalının rəhbəri) müvəqqəti olaraq bu vəzifəni icra etdi. Floor qeyd edir ki, güman ki, bu vəzifə boş qalmışdır.
  4. Topçubaşı vəzifəsi bu illərdə əslində boş qalmışdı. Qələndər xan Qəndəhardakı artilleriya bölmələri rəhbərliyini və bununla bağlı logistika işlərinə nəzarət edirdi.
  5. Nəcəfqulu bəy də rekabdər idi.
  6. Gülnabad döyüşündə öldürülmüşdür.
  7. Aslamas bəyin oğludur.

Həmçinin bax redaktə

İstinadlar redaktə

  1. Willem Floor. Safavid Government Institutions. California: Mazda Publishers. 2001. səh. 188-199.
  2. Alexander Mikaberidze. Historical Dictionary of Georgia. Rowman & Littlefield. 2015. səh. 362. ISBN 978-1442241466.
  3. Roger Savory. Iran Under the Safavids. Cambridge: Cambridge University Press. 2007. səh. 59-92. ISBN 978-0521042512.