Sambek çayı (deyilişdə. Sambeçka[1]) — Rusiyanın Rostov vilayəti ərazinindən axan çay. Çay Azov dənizinə daxil olan Taqanroq körfəzinə tökülür. Çayın uzunluğu 19,2 metr təşkil edir.

Sambek çayı
rus. Самбек
Ölkə  Rusiya
Mənsəbi Taqanroq körfəzi
Uzunluğu 19,2 km
DSR[rus.] 05010501012106300004419

Axını

redaktə

Çay öz başlanğıcını Şimali-Priazov düzənliyinin cənub-şərüqindən götürür[2]. Biryiçya və Suxoy Sambek çaylarının birləşməsindən meydana gəlir. İlk əvvəl cənub-qərbə axır. Azov dənizinə daxil olan Taqanroq körfəzinə Primorka kəndinin qərbindən tökülür.

1771-ci ildə Sambek çayı Don kazakları ilə Taqanroq komendantlığı arasında mübahisə ptedmeti idi belə ki, hər kəs balıq balıq ovunun onlata verilməsini istəsədə dövlət onların hər ikisinə çayda balıq ovunu həyata keçirməyi qadağan etmişdir[3]

Çayın adı Peterburq elmlər akademiyasının akademiki İoqann Anton Qildenştedt 1773-[[1774 ]]-ci il qeydlərində çəkilir.

Hidrologiya

redaktə

Sambek kifayət qədər iri yatağa malik bir su axarıfır. Bu səbıbdən onu tam olsraq çay adlandırmaq mümkündür. Ətrafə üçüncü dövr çökmə suxurları ilə örtülüdür. Çayın aşağı axarları dəniz səviyyəsi ilə eyni hündürleyə malikdir. Çay qış ayları donur.

Canlı təbiəti

redaktə

Çayda çoxlu sayda balıq növü yaşayır. Onlar arasında çəkimilər üstünlük təşkil edir. Çayda çay xərçəngi və müxtəlif növ ördəkləri müşahidə etmək mümkündür.

Hövzə

redaktə
  • Sambek
    • Bıryoçya axarı.
      • Pşeniçnaya axarı (sol)[4]
      • Nadel axarı — (sağ)
      • Buzinova axarı — (sağ)[5]
    • Suxoy Sambek çayı
      • Stupina axarı — (sağ)
      • Mokrı Sambek — (sağ)
        • Çenokova axarı — (sağ)
      • Qolovinskaya axarı — (sağ)
      • Ladına axarı — (sol)
      • Senakosnaya (sağ)
      • Sıqanovka — (sağ)
    • Bıstraya axarı — (sağ)
      • Brexalkina axarı — (sağ)
    • Manuçkina axarı — (sağ)

Yaşayış məntəqələri

redaktə
  • Nekrasovka xutoru.
  • Sujeno xutoru.
  • Kurlaski xutoru.
  • Sambek kəndi.
  • Varenovka kəndi.

Ədəbiyyat

redaktə
  1. «Природа Ростовской области» — К. З. Яцута, глава Большие равнинные реки

İstinadlar

redaktə
  1. "Рыбалка в реке Самбек". 2018-03-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-27.
  2. «География Ростовской области» — учебное пособие для учащихся 7-8-х классов восьмилетней и средней школы / Б. А. Нагорный, Ростов-на-Дону, Ростовское книжное издательство, 1985
  3. "История села Самбек". 2019-12-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-27.
  4. Карта Мясниковского района и сёл Чалтырь и Крым, 11 ВКЧ, Ростов-на-Дону, 2010
  5. Перечень водных объектов (рек, водотоков), полностью расположенных на территории Ростовской области, подлежащих региональному государственному контролю и надзору за их использованием и охраной[ölü keçid]