Sarı atşabalıdı
Sarı atşabalıdı (lat. Aesculus flava) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sabunağacıkimilər fəsiləsinin atşabalıdı cinsinə aid bitki növü.
Sarı atşabalıdı | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Sarı atşabalıdı |
||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
||||||||||
|
Təbii yayılması
redaktəVətəni Şimali Amerika – Pensilvaniyadan Corciya və Alabamaya qədərdir. Moskvada, Sankt-Peterburqda və digər iri şəhərlərdə yaşıllıqlarda və parklarda təsadüf edilir.
Botaniki təsviri
redaktəHündürlüyü 20–30 m-ə qədər, sıx enli-piramidal çətirli ağacdır. Yarpaqları bölümlü, uzunsov, yumurtaşəkilli və ya ensiz-ellipsvari, ucu biz, nazik dişli, uzunluğu 10–15 sm olan, 5 yarpaqcıqdan ibarət, saplağı uzundur. Yarpaqların üstü tünd yaşıl, altı sarımtıl-yaşıldır. Çiçəkləri sarı, ölçüsü 3 sm, uzunluğu 10–15 sm olan süpürgələrdə yerləşir. Şaxtaya davamlıdır. Meyvələri yumru, diametri 5–6 sm, əsasən 2 toxumludur. Şəhər şəraitini yaxşı keçirir. İri vəziyyətdə köçürülməni yaxşı keçirir. Adi atşabalıdından 2–3 həftə sonra, may-iyunda çiçəkləyir. Meyvələri sentyabrda yetişir.
Ekologiyası
redaktəAtşabalıdı növləri arasında soyuğa çox davamlıdır. Kölgəyə dözümlüdür.
Azərbaycanda yayılması
redaktəAbşeronda mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi
redaktəDavamlılığına və dekorativliyinə görə Şimali meşə zonasının Orta və Cənub-Qərbi hissələrində geniş yayılmışdır. Tək, qrup, alleya, küçə və yol ətrafı əkinlərdə istifadə edilir.