Sarı gəlin (rəqs)
Sarı gəlin - Azərbaycan qadın xalq rəqsi.
| Sarı gəlin | |
|---|---|
 Rəqsin not yazısı | |
| Texnikası | Solo və kollektiv rəqsi |
| Musiqisi | Şur muğam üstündə |
| Mənşəyi | Azərbaycan |
Etimologiyası
redaktəBir versiyaya görə Qurani-Kərimin Bəqərə surəsi – "Dirildən sarı inək" hissəsi var. "Sarı" sözünü din xadimləri Həzrət Fatimeyi-Zəhranın xarakteri ilə əlaqələndirirlər. Yəni onun bütün namuslu, nəcib və cənnət qadınlarının rəhbəri olduğu qeyd edilir. İkinci bir tərəfdən qara türk dünyasında böyük, əzəmətli deməkdirsə, sarı balaca, fidan gəlin mənasını verir.[1]
Strukturu
redaktəBakı Xoreoqrafiya Akademiyasında Baletmeyster sənəti, Klassik rəqs və Milli rəqs kafedralarının təşkilatçılığı ilə keçirilən "Simfonik muğamların balet tamaşalarında təcəssümü" adlı elmi seminarda Əməkdar artist Eteri Cəfərova "Rast", "Şur", "Şüştər" muğamları üzərindəki "Səməni", "Sarı gəlin", "Uzundərə", "Tərəkəmə" rəqsləri" məruzəsi ilə çıxış edib.[2]
İfası
redaktəRəqs qadınlar tərəfindən Sarı gəlin xalq mahnısının musiqisi altında ifa olunur. Rəqsi ifa edən qadın adətən sarı geyimdə olur.
Naxçıvan Dövlət Filarmoniyasının direktoru, Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti Elman Əliyevin sözlərinə görə "Sarı gəlin" milli rəqsi tam dolğunluğu ilə bərpa edilərək filarmoniyanın mahnı və rəqs ansamblının repertuara salınıb.[3] Türkiyəli sənətçi "ANKA" Azərbaycan Rəqs və Sənət Klubunun rəhbəri Dərya Akdemirin sözlərinə görə "Sarı gəlin" rəqsi digər Azərbaycan xalq rəqsləri arasında klubun kollektivi tərəfində oynanılır.
"Sarı gəlin" rəqsi müxtəlif festivallarda, rəqs müsabiqələrində və tədbirlərdə Azəbaycan rəqqasələri tərəfindən dəfələrlə ifa olunur. Məsələn, 2017-ci ildə Moskvada keçirilən müasir və folklor rəqsləri üzrə Avropa çempionatında iştirak edən Qara Qarayev adına Mərkəzi İncəsənət Məktəbinin şagirdlərində ibarət olan "Alov" rəqs kollektivi Emil Pənahovun rəhbərliyi ilə üçüncü kateqoriyada (folklor stilizasiya - ansambl, 9 nəfər) "Sarı gəlin" rəqsini ifa edərək ikinci yerə layiq görülüb.[4] Həmin il Uşaq-Gənclər Yaradıcılıq Mərkəzinin bədii kollektivi İtaliya Respublikasında keçirilən “Sərhədsiz Yaradıcılıq-2017” adlı beynəlxalq uşaq müsabiqə festivalında iştirak edib və “Rəqs” nominasiyası üzrə “Odlar yurdu – Azərbaycan” kompozisiyası ilə çıxış edib. Kompozisiya muğam, folklor, “Sarı gəlin” və digər milli rəqsləri öz tərkibində birləşdirib. Rəqs qrupu 15 ölkənin içərisində qalib olaraq I yerə layiq görülüb və Qran-pri mükafatını əldə edib.[5] 2019-cu ildə isə Bakının 279 nömrəli tam orta məktəbin IX sinif şagirdi Leyla Qədimlinin Moskva şəhərində təşkil olunan “Millətin qızılı” (“Золото нации”) çoxjanrlı incəsənət müsabiqəsində nümayiş etdirdiyi “Sarı gəlin” rəqsi maraqla qarşılanıb. Məktəbli uğurlu çıxışına görə I dərəcəli diploma layiq görülüb.[6]
İstinadlar
redaktə- ↑ ""Sarı gəlin" "Nəlbəki" rəqsimizlə eyni quruluşdadır"". 2018-12-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-11.
- ↑ "Bakı Xoreoqrafiya Akademiyasında elmi seminar". 2018-06-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-11.
- ↑ "Milli rəqslərimizi yaşatmaq milli ruhu yaşatmaqdır". 2021-06-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-11.
- ↑ "Mərkəzi İncəsənət Məktəbi şagirdlərinin yeni nailiyyətləri". 2018-05-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-11.
- ↑ "Uşaq-Gənclər Yaradıcılıq Mərkəzinin rəqs qrupu Qran-pri mükafatına layiq görülüb". 2017-12-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-11.
- ↑ "Paytaxt məktəblisi beynəlxalq müsabiqədə qalib olub". 2020-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-11.