Sara siyənəyi (lat. Alosa brashnikovi sarensis) — Chordata tipinin növüdür.

Sara siyənəyi
Elmi təsnifat
XƏTA: latin parametri doldurulmayıb.
Beynəlxalq elmi adı
XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT
Bu parametr doldurulmayıb: latin

Xarakterik morfoloji əlamətləri redaktə

Bədənin bel tərəfi göy-yaşıl, yanları və qarnı gümüşü rəngdə olur. Bel üzgəci çox piqmentlənmişdir. Qəlsəmə qapağının gerisində qara ləkə (xal) olur. Yetkin fərdlərinin uzunluğu 20.1-40.0 sm, kütləsi 95.0-1050.0 q arasında dəyişir.

Yaşayış yeri və həyat tərzi redaktə

Dəniz balığı olub, çoxalmaq üçün şirin sulara girmir. Orta ömrün uzunluğu: 7 - 8 ildir. Cinsi yetkinliyə çatma müddəti: Cinsi yetkinliyə 2-3 yaşında çatır. Fərdi inkişaf forması tam çevrilmə şəklindədir. Həyat sikli kürü-sürfə-körpə-yetkin fərd formasında olur.[1]

Yaşayış yeri və həyat tərzi redaktə

Dəniz balığı olub, çoxalmaq üçün şirin sulara girmir. Orta ömrün uzunluğu: 7 - 8 ildir. Cinsi yetkinliyə çatma müddəti: Cinsi yetkinliyə 2 - 3 yaşında çatır. Fərdi inkişaf forması tam çevrilmə şəklindədir. Həyat sikli kürü-sürfə-körpə-yetkin fərd formasında olur.

Yayılması redaktə

Azərbaycanda Xəzər dənizinin cənub-qərb hissəsində geniş yayılmışdır. Brajnikov siyənyinin Xəzər dənizində 7, Xəzər dənizinin Azərbaycan sularında isə 6 yarımnövü yayılmışdır. Həmin yarımnövlərdən biri olan Sara siyənəyinin üç populyasiyası (Sara, PirsaatLənkəran) qeydə alınmışdır.[2]

Sayı və limit faktorları redaktə

Son illərdə Xəzər dənizində Sara siyənəyinin sayı stabildir. Limit faktorları kimi dənizin çirklənməsi və Qara dənizdən Xəzərə düşmüş daraqlı (Mnemiopsis leidyi) hesab edilir. Azərbaycanda 5 növlə təmsil olunur

Qidalanması redaktə

Kilkələr, az miqdarda krevetka, aterin və başqa balıqlarla qidalanır.

Çoxalması redaktə

Kürütökmə yolu ilə çoxalır. Kürüsünü hissə-hissə tökür. Reproduktivliyin forması kürü şəklində olur. Kürüsünü hissə-hissə tökür. Məhsuldarlığı 200.0-1050.0 min ədəd arasında dəyişir. Reproduktivliyin periodu: ildə bir dəfə, hər il, generasiyaların sayı: orta ömrün uzunluğundan aslı olaraq 7 - 8 dəfə olur.

İnsan həyatına təsiri redaktə

Ekoloji əhəmiyyəti müəyyənləşdirilməyib. Sosial – iqtisadi əhəmiyyəti ov və vətəgə əhəmiyyətlidir. Elmi - mədəni əhəmiyyəti müəyyənləşdirilməyib. Ziyanvericilik xüsusiyətləri məlum deyil.[3]

Qəbul edilmiş və qəbul edilməsi vacib olan mühafizə tədbirləri redaktə

Xəzərdə balıq ovunun tənzim olunması haqqında qanun qəbul edilməsinə ehtiyac var, dənizin çirklənməsinin qarşısı alınmalıdır.

Növün qeydiyyat göstəriciləri redaktə

AMEA Zoologiya İnstitutu ixtiologiya laboratoriyasının kolleksiya fondu

İstinadlar redaktə

  1. Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s. 620. 2. Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, 224 s.
  2. Казанччев Е.Н. Рыбы Каспийского моря. M.; Изд: Легкая пищевая промышленность, 1981. 168 с.
  3. Световидов А.Н. Сельдевые. Фауна СССР, рыбы, том II, вып. 1, Изд. АН СССР, М.-Л.: 1952, 330 c.

Ədəbiyyat redaktə

  • Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s. 620.
  • Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, 224 s.
  • Казанччев Е.Н. Рыбы Каспийского моря. M.; Изд: Легкая пищевая промышленность, 1981. 168 с.
  • Световидов А.Н. Сельдевые. Фауна СССР, рыбы, том II, вып. 1, Изд. АН СССР, М.-Л.: 1952, 330 c.
  • Смирнов А.Н. Бражниковские сельди Каспийского моря. Баку, Изд-ва АН Аз. ССР., 1952, 245 с.

Həmçinin bax redaktə