Sarayevo–Ploçe dəmiryolu xətti
Sarayevo—Ploçe dəmiryolu xətti — Bosniya və Herseqovina və Xorvatiya ərazisindən keçən dəmiryolu xətti. Elektrikləşdirilmiş bir yol xətti Ploçe-Sarayevo və Osijek vasitəsilə Budapeştə qədər uzanır.
| Dəmiryolu xətti | |
| Sarayevo—Ploçe dəmiryolu xətti | |
|---|---|
 | |
| Ölkələr | |
| Uzunluğu | 194,6 km |
| Başlayır | Sarayevo |
| Bitir | Ploçe |
| İstismarçı | |
| Vəziyyəti | Tam işlək |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Yolun ümumi uzunluğu 194,6 km, stansiyaların sayı isə 27-dir. Yol üzərində ümumilikdə 71 körpü vardır ki, onlarında ümumi uzunluğu 3,7 km-dir. 106 tunel 36,6 km uzunluğa sahibdir. 46 tunel və 21 körpü Bradin və Konis arasında yerləşir. Ən uzun tunelin uzunluğu 3,23 km-dir[1]. Ən enişli sahə 25 dərəcə bucaq altındadır və[2] Brabina-Konis[3] xətti üzərində yerləşir. Xəttin böyük hissəsi Neretva çayı sahili boyunca keçir.
Bosniya və Herseqovina ərazisində maksimal sürət sərnişinlər üçün 70 km/s, yük qatarları üçün isə 50 km/s təşkil edir.[4]. Xorvatiya ərazisində isə qatarların sürəti 100 km/s çatır. Dəmir yolu xətti D4 sinfinə aiddir[5].
Tarixi redaktə
Hazır ki standart xəttin sələfi 1891-ci ildə inşa edilmiş ensiz dəmir yolu xətti olur[6]. Yuqoslaviya Sosialist Federativ Respublikasında yük daşımalarında bu xətt, tələbatı ödəmədiyindən, 1963-cü ildə standart dəmiryolu xəttinə keçilmiş və bəzi sahələrdə yeniliklər edilmişdir[3]. Neretva çayı üzərində su anbarının inşası ilə bəzi köhnə sahələr su altında qalmışdır. 26 və 27 noyabr 1966-cı ildə dəmiryolu xətti rəsmi olaraq açılmışdır. O zaman Mostardaki dəmir yolu stansiyası, platformalar, təhlükəsizlik avadanlıqlarının quraşdırılması tam olaraq başa çatmamışdı[3]. 1969-cu ildə[6][7] dəmiryolu xəttinin elektrikləşdirilməsi tam olaraq başa çatır.
Standart bir ölçüyə malik Sarayevo-Ploçe dəmir yolu xəttinin tikintisindən sonra 1968-ci ildən 1988-ci ilədək liman və stansiyasında yük daşımalarının illik həcmi dörd dəfə artaraq - 956 min tondan 4.325.000 tonadək artmışdır. Bu dövr ərzində isə sərnişin daşımalarda azalma müşahidə edilir. Sərnişin daşımalarda azalma 436 000 nəfərdən 167 000 nəfərədək olmuşdur[8].
Xorvatiya müstəqil olduqdan sonra onun ərzaisindən keçən dəmir yolunun idarəsi Xorvatiya dəmir yolları (HŽ), Bosniya və Herseqovina ərazisindən keçən hissənin idarəsi isə Željeznice Federacije Bosne i Hercegovineyə (ŽFBH) həvalə edilir. Bosniya müharibəsi zamanı xəttin bəzi hissələri dağıdılır. Lakin sonradan bu hissələr yenidən bərpa edilmişdir[6].
İstinadlar redaktə
- ↑ Fritz Stöckl: Eisenbahnen in Südosteuropa.
- ↑ "Ploče-Bahn" (German). Elmar Oberegger. 2006. İstifadə tarixi: 2014-08-05. Arxivləşdirilib 2014-02-01 at the Wayback Machine "Arxivlənmiş surət". Archived from the original on 2014-02-01. İstifadə tarixi: 2019-05-22.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Fritz Stöckl: Eisenbahnen in Südosteuropa. Bohmann Verlag, Wien 1975, ISBN 3-7002-0431-X, S. 231ff.
- ↑ "Željeznice Federacije Bosne i Hercegovine: Infrastruktur – Erlaubte Geschwindigkeit" (German). Željeznice Federacije Bosne i Hercegovine. 2016-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-06. Arxivləşdirilib 2016-01-16 at the Wayback Machine "Arxivlənmiş surət". 2016-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-22.
- ↑ "Željeznice Federacije Bosne i Hercegovine: Infrastruktur – Eisenbahnkategorisierung" (German). Željeznice Federacije Bosne i Hercegovine. 2014-08-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-06. Arxivləşdirilib 2014-08-08 at the Wayback Machine "Arxivlənmiş surət". 2014-08-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-22.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 "Željeznice Federacije Bosne i Hercegovine: Aus der Geschichte der Eisenbahn" (German). Željeznice Federacije Bosne i Hercegovine. 2014-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-05. Arxivləşdirilib 2014-02-02 at the Wayback Machine "Arxivlənmiş surət". 2014-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-22.
- ↑ Fritz Stöckl: Eisenbahnen in Südosteuropa. Bohmann Verlag, Wien 1975, ISBN 3-7002-0431-X, S. 46.
- ↑ Zoran Curić. "Prometnogeografsko značenje luke Ploče" (PDF; 3,1 MB). Hrvatski geografski glasnik (xorvat). 1993-09. 191–202. İstifadə tarixi: 2014-08-05. Arxivləşdirilib 2014-08-11 at the Wayback Machine "Arxivlənmiş surət". Archived from the original on 2014-08-11. İstifadə tarixi: 2019-05-22.