Serb Respublikası Arxivi

Serb Respublikası Arxivi (serb-xorv. Архив Републике Српске, Arhiv Republike Srpske) — Bosniya və Herseqovinanın iki təsisçi qurumundan biri olan Serb Respublikası Təhsil və Mədəniyyət Nazirliyinin tərkibindəki inzibati təşkilat. Arxivin baş ofisi Banya Lukada yerləşir və onun Doboy, Zvornik, Foça, SokolaçTrebinyedə regional ofisləri mövcuddur. Onun məqsədi mədəni irsin mühafizəsi üzrə mərkəzi qurum kimi təyin olunduğu Serb Respublikası ərazisində arxiv materiallarını toplamaq, saxlamaq, qorumaq, təşkil etmək, araşdırmaq və onlara çıxışı təmin etməkdir. Arxiv həmçinin, əsasən arxivşünaslıq, tarix və hüquq sahələrində tədqiqat layihələri, sərgilər, kitab və elmi məqalələrin nəşri ilə məşğul olur. O, müvafiq olaraq qurum daxilində və xaricində arxiv materiallarının mühafizəsinə cavabdeh olan iki sektorda təşkil edilmişdir. Arxivdə hal-hazırda 794 fond və 35 kolleksiya var ki, bunlar XVII əsrdən müasir dövrə qədər olan dövrü əhatə edir.

Serb Respublikası Arxivi
Ümumi məlumatlar
Ölkə
Yaradılma tarixi 1993
Ştat sayı
  • 32 nəf.
Baş qərargah
Ünvan Алеја Светог Саве бр. 1
Rəsmi saytı arhivrs.org
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Fəaliyyəti

redaktə

Serb Respublikası Arxivinin işi peşəkar arxiv, mədəni, inzibati, tədqiqat və xidmət fəaliyyətlərini əhatə edir. Bu, Serb Respublikası Milli Şurası tərəfindən qəbul edilmiş "Arxiv fəaliyyəti haqqında" Qanun, habelə Serb Respublikası Hökumətinin Təhsil və Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən verilən qaydalar və təlimatlarla tənzimlənir.[1] Qanuna əsasən, Arxivin missiyası dövlət sənədli və arxiv materiallarını toplamaq, çeşidləmək, emal etmək, araşdırmaq və mühafizə etmək, habelə onları dərc etmək və əldə etmək imkanı yaratmaqdan ibarətdir. Bu yolla Arxivin vəzifələrindən biri həm Serb Respublikasının maraqlarını, həm də ayrı-ayrı vətəndaşlarının şəxsi hüquqlarını qorumaqdır.[2] Arxivin topladığı sənədli və arxiv materialları qanunvericilik, icra və məhkəmə hakimiyyəti orqanlarından, ictimai qurumlardan, biznes təşkilatlarından, vətəndaş birliklərindən və digər hüquqi şəxslərdən, habelə sosial, mədəni, elmi, hüquqi və digər məsələlərdə işləri və hərəkətləri Serb Respublikası üçün davamlı əhəmiyyət kəsb edən şəxslərdən əldə edilir.[3] Materialların mənbələri arxiv materiallarının yaradıcıları və sahibləri adlanır və onlar öz fəaliyyət sahələri daxilində Serb Respublikası cəmiyyəti üçün əhəmiyyətinə görə üç qrupa bölünürlər. Arxiv arxiv materiallarının arxivə son təhvil verilməsindən əvvəl onların yaradıcıları və sahibləri tərəfindən saxlanıldığı müddətdə onların mühafizəsinə nəzarət etmək hüququna malikdir.[2]

Arxiv əsasən arxiv elmi, tarix və hüquq sahələrində tədqiqat layihələri və kitabların və elmi məqalələrin nəşri ilə məşğul olur. Onun nəşriyyat fəaliyyəti daha çox reyestr işçiləri üçün seminarlar təşkil edən Serb Respublikası Arxiv Assosiasiyası vasitəsilə həyata keçirilir. Arxiv digər ölkələrin müvafiq qurumları ilə əməkdaşlıq edir və Serbiya Arxivi, Yuqoslaviya Arxivi, Xorvatiya Dövlət Arxivi, Makedoniya Respublikasının Dövlət Arxivi, Budapeşt Şəhər Arxivi, Trieste və Marivor Beynəlxalq Arxiv Elmi İnstitutu, həmçinin Serbiyada bir sıra regional arxivlər ilə əməkdaşlıq haqqında müqavilələr imzalamışdır. Bu əməkdaşlıq ilk növbədə arxiv materiallarının sərgilərinin mübadiləsində özünü göstərir.[1] 2014-cü ildə Birinci Dünya müharibəsinin 100 illiyini qeyd etmək çərçivəsində Serb Respublikasının Arxivi Belqrad və Serbiyanın digər şəhərlərini, eləcə də Makedoniyanın Skopye şəhərində nümayiş etdirilən "Mlada BosnaSarayevo qətli” adlı sərgi hazırlamışdır.[4] Arxiv Serb Respublikası Milli və Universitet Kitabxanası və Serb Respublikası Müasir İncəsənət Muzeyi kimi[5] qurumlarla birlikdə Serb Respublikası Respublikasının mədəni irsinin mühafizəsi üzrə mərkəzi qurum kimi təyin edilmişdir.[6]

Mənbə

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 Stojnić, 2013. səh. 22–25
  2. 1 2 Todorović Bilić, 2013. səh. 69–70
  3. Stojnić, 2013. səh. 18
  4. "Изложба 'Млада Босна и Сарајевски атентат' у Суботици" [The Exhibition 'Young Bosnia and the Sarajevo Assassination' in Subotica]. predstavnistvorsbg.rs (serb). Representative Office of Republika Srpska in Serbia. 7 November 2014. 6 March 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 April 2023.
  5. Pijetlović, 2015, para. 4
  6. Stojnić, 2013. səh. 11–12

Ədəbiyyat

redaktə

Əlavə ədəbiyyat

redaktə

Xarici keçidlər

redaktə

Serb Respublikası Arxivində saxlanılan fondların və kolleksiyaların siyahıları