Bu məqalə tanınmış jurnalist, şair Seyidvəli oğlu - mətbəə Hüseyn kimi tanınan Hüseyn Quliyev haqqındadır.

Hüseyn Quliyev Seyid Vəli oğlu
Hüseyn Quliyev
Təxəllüsü Mətbəə Hüseyn
Doğum tarixi 28 dekabr 1937(1937-12-28)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 23 avqust 2016(2016-08-23) (78 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı Azərbaycan
Həyat yoldaşı Müşgünaz Quliyeva
Uşaqları Seyidəli, Seyidağa, Azər, Azad, Mahmud, Dürdanə, Dürrə
Atası Seyid Vəli Quliyev
Anası Nənnər Quliyeva
Təhsili Melorasiya texnikumu, ADU-nun jurnalistika fakültəsi
İxtisası Jurnalist
Fəaliyyəti "Həqiqət" qəzeti mətbəəsində direktor
Fəaliyyət illəri 1970-1992
Əsərlərinin dili Azərbaycan dili
İstiqamət Vətənpərvərlik
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə
 
ADU - nun jurnalistika fakultəsində tələbə yoldaşları ilə

Quliyev Hüseyn Seyid Vəli oğlu 1937-ci il dekabrın 28-də Tovuz rayonunda anadan olmuşdur.

Gənc yaşında Melorasiya texnikumuna daxil olmuş və oranı maraqlı bir hadisə nəticəsində oxuya bilməmişdir.

Sonradan "Həqiqət" qəzeti mətbəəsində mürəttiblikdən direktor vəzifəsinə qədər bir yol keçmişdir.

1970 - ci ildə ADU-nun jurnalistika fakültəsinə daxil olub, oranı bitirmişdir.

Hüseyn Seyid Vəli oğlu Quliyev Allahın verdiyi həyat yolunu düşüncələriylə, əməlləriylə, münasibətləriylə, səsiylə, sözüylə onu tanıyanların xatirələrində yaşada bildi və 2016-cı il 23 avqust tarixində dünyasını dəyişdi. Allah Rəhmət eləsin!

Fəaliyyəti

redaktə
 
"Həqiqət" qəzetinin kollektivi

Jurnalist kimi "Həqiqət" qəzetində fəaliyyət göstərərək, Hüseyn Quliyev imzasıyla çoxlu maraqlı, düşündürücü yazılar yazmışdır. Özünə məxsus qələmi olan H. Quliyev müxtəlif mövzularda şeirlər, məqalələr, oçerklər, hekayələr müəllifidir.

"Vətən" adlı kitabı çapdan çıxmışdır.

Onun qələmə aldığı "Qaçaq Tanrıverdi" səhnə əsəri rayon teatrında oynanılmışdır.

"Simuzər" nağıl pyesi, fəlsəfi "Sevinc" televiziya tamaşası isə nə qədər çalışsa da səhnələşdirilməmişdir.

SSRİ Jurnalistlər İttifaqınınAzərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü olmuşdur.

1988-1992-ci illərdə onun milli azadlıq hərəkatının inkişafında, Tovuzun müdafiəsinin təşkilində gördüyü təşkilati işləri, fəal mübarizəni heç də hamı bilmir. Bu, onun ömrünün gizli anlarıdır ki, sonralar - Azərbaycan müstəqillik qazanandan, milli ordumuz təşəkkül tapandan sonra da o, bu haqda heç yerdə danışmamış, heç bir mətbu orqanda çıxış etməmiş, bunu Vətən qarşısında özünün oğulluq borcu hesab etmişdir.

1990-cı ilin 20 yanvar faciəsindən sonra qəzet və jurnallar bağlananda gizli yolla çıxarılan bütün qəzetlər məhz Tovuzda Hüseyn Quliyevin mətbəəsində çap olunurdu. Bunu isə cəmi 3-4 adam bilirdi. Müstəqillik uğrunda mübarizə aparılan dönəmdə heç kim Hüseyn Quliyev qədər azad mətbuatın inkişafına, yayılmasına, milli şüurun oyanmasına xidmət etməmişdir.

1988-1992- ci İllərdə Mətbəə fəaliyyəti

redaktə

Hüseyn Quliyevin Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatında (1988-1992) gizli şəkildə, təmənnasız olaraq çap etdiyi nəşrlərin siyahısının əllə yazılmış bir neçə variantını tapdıq. onlardan ikisini nəzərinizə çatdırırıq. Əvvəlcədən onu demək lazımdır ki, aşağıda göstərilən nəşrlərin xərclərini Hüseyin Quliyev şəxsi hesabı ilə ödəmişdir.

1. Qarabağın tarixən bizim olması barədə məlumat və bülletenlər. SSRİ - nin bütün mərkəzi, rayon və şəhər qəzetlərinə göndərilib. Hətta 500 nüsxədən ibarət bir qalın bülleten o vaxt Moskvada oxuyan iki oğlumun vasitəsi ilə SSRİ Ali Soveti deputatlarının axırıncı qurultayının iştirakçılarına paylanıb.

2. Bakı şəhərində meydan hərəkatı iştirakçıları üçün on min tirajla "Meydan" qəzeti", sonra "Türkün səsi", Gəncə cəbhəçilərinin "Vətən" qəzeti yüksək tirajla çap olunub.

3. Yanvarın 24 - də və 28 - də AXC - nin Elmlər Akademiyası şöbəsinin "Axın" qəzeti (Samir Tağızadə, Arif Əliyev) yüksək tirajla çap olunub Bakıya göndərilib.

4. AXC - nin Tovuz Ağstafa şöbələrinin "Şənbə", "Çənlibel" və "20 Yanvar" qəzetləri.

5. Ağamalı Sadiqlə "Fövqəladə vəziyyət" qəzeti

6. Cəmin Unalın "Türk və İslam ailəmində Azərbaycanın yeri" kitabı ( 10 min tirajla çap olunub, satılıb, pulu müdafiə işlərinə xərclənib).

7. On min tirajla rəngli kalendarlar çap olunub, satışdan əldə olunan pul silah - sursata verilib.

8. M. Ə. Rəsulzadənin əsərlərindən parçalar bülleten şəklində çap olunub.

9. Xudu Məmmədov haqqında məlumat bülleteni.

10. Molla Nəsrəddin jurnali (Füzuli Qurbansoy)

11. "Turan məlumat - nəşriyyat" müəssisəsinin aylıq bülletenləri

12. "Yeni müsavat" - ın ilk nömrələri

13. "Çeşmə" - nin bir çox nömrələri

14. Gəncəbasar regionundan olan AXC üzvü deputatlığa namizədlərin reklamları

15. Gürcüstanda yaşayan soydaşlarımızın buraxdıqları "Haqqın səsi" və "İnam" qəzetləri

16. "Qurani Kərimdən" - dən ayələr (Beş min nüsxə satılıb müdafiəyə xərclənib)

Hüseyn Quliyevin qeydlərindən

redaktə

Möhtərəm oxucu! Tanış olmaq istədiyiniz mövzu haqqında çoxdan yazmaq istəmişəm, ancaq yazmamışam. Yazmaq istəmişəm — ona görə ki, hadisələrin əsas mərkəzindəki insanlar arasında mən də olmuşam. Yazmaq istəməmişəm — ona görə ki, 1988–1992-ci illər fəaliyyətim Vətənin, millətin müdafiəsinə həsr olunub. Özü də heç kimin təklifi ilə yox, özümün içimdəki təpərin təkidi ilə. Və mən bunu belə qəbul etmişəm ki, anamı düşməndən müdafiə edirəm. İndi anama deməliyəmmi ki, mənə "sağ ol" de, ənam ver. Bax bunu qəbul edə bilməmişəm. Axı övladın vəzifəsi ananı — Vətəni müdafiə etməkdir, "sağolsuz", "ənamsız". Buna görə də etdiklərim barədə nəinki yazmaq, hətta danışmağı belə qəbahət saymışam. Ancaq son vaxtlar Tovuzun müdafiəsi ilə əlaqədar buraxılan kitablara baxanda səhvimi başa düşmüşəm. Əgər mən vaxtında yazmış olsaydım, kimlərisə tərifləmək xatirinə bəlkə də bu qədər kitablar yazılmazdı. Məqsədim heç də kiminsə xidmətini inkar etmək deyil, ancaq xidmət də var, xidmət də. İnsanlar var ki, o ağır günlərdə öz içinin təpəri ilə bütün ailə üzvləri ilə birlikdə imkanını, gücünü, var-dövlətini, bir sözlə nəyi var hamısını Vətənin müdafiəsinə, azadlığımızın əldə olunmasına, müstəqilliyimizin bərpasına sərf edib. Ancaq yeri gələndə, söz düşəndə bu barədə bir kəlmə danışmayıb. Danışmayıb ki, ayıbdır, Vətənə olunan danışılmaz. İnsanlar da var ki, Vətənin dar məqamında var-dövlətini başqa yerə köçürməklə məşğul olub. Halbuki, dəyəri milyonlarla ölçülən həmin sərvət bu millətin, bu xalqın hesabına toplanmışdı. Naəlac qalıb kömək istəyəndə də uzağı bir tüfəngin pulunu göndərib, bununla da vəzifələrini bitmiş hesab etmişlər. İndisə adlarına kitablar yazdırıb özlərini milli qəhrəman hesab edirlər. Həmin kitablarda o qədər təhriflərə yol verilib ki, bu kitabı yazmağı özümə borc bilirəm. Ancaq arasından uzun müddət keçib, yadımda çox az şey qalıb. Qorxmuşam ki, hər şeyi olduğu kimi əks etdirə bilməyəcəm, təhriflərə yol verirəm, istədiyim alınmaya. Axı, yaşla əlaqədar yaddaşım da zəifləyib. Ancaq, bu ehtiyac son günlərdə özünü daha çox göstərdiyindən heç olmasa yadda qalanları vərəqlərə köçürməyi qərara aldım" Çox təəssüflər olsunki, o, bu qeydləri çox-çox sonralar yazmağa başlamış, ancaq amansız ölüm bu xatirələri sistemləşdirməyə, cəmləşdirməyə, tamamlamağa imkan verməmişdi. Qeydlərdən hiss olunur ki, o, uzun müddət yazmağa tərəddüd etmiş, ancaq sonradan fikrini dəyişmişdi.

Xatirəsi

redaktə

H.Quliyev bir insan kimi vətənpərvər, insanlarla münasibətdə özünəməxsus xarakteri olan çox incə duyğulu, az və mənalı danışan, çətin anlarda insanların güvəndiyi şəxsiyyətlərin cərgəsindəydi. Onun həyat yolunda müqəddəs duyğular ilahi bir mərtəbəyə yüksələ bilmiş, onu tanıyan, onunla həmsöhbət olan insanların yaddaşında maraqlı izlər buraxmışdır. SSRİ hökümətinin dağılması və Azərbaycan Respublikasının müstəqilləşmə ərəfəsində olan hadisələrdə, həmçinin torpağımızın müdafiəsində onun fəaliyyəti həyatında xüsusi bir mərhələ olmuşdur. Onu tanıyan, onunla cərgədə olanlar, bu gün xoş xatirələrini gözləri yaşararaq danışırlar."Meydan" hərəkatında paylanan qəzetlərin ilk bir neçə nömrələrinin çap olunması onun şəxsi qorxmazlığı nümunəsindəndir. Rayonun müdafiəsinin təşkilində öz şəxsi vəsaitini əsirgəməyən, eyni zamanda, ön cəbhədə olanların silah-sursatı, ərzaq təminatında şəxsi təşkilatçılığı olan H.Quliyev döyüşlərdə onların da düşüncələrində maraqlı xatirələr buraxmışdır. Yeri düşmüşkən, onun övladları, qardaş-bacısı, övladları və yaxın qohumları da müdafiənin önündə idilər. Həmin ərəfədə müdafiə məqsədilə yığılan pullarda adına çıxarılan şayələrə cavab olaraq verdiyi layiqli cavab isə, həyatda onun yeri gələndə mövqeyi düz olmayanlara bir dərsi idi.

Ürəyi vətən sevgisi ilə döyünən Hüseyn Quliyevin vəfatından sonra, 2017 - ci ildə övladları onun arzusunu yerinə yetirmiş, həyat və yaradıcılığı haqqında "Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatında Mətbəə Hüseyn" çap etdirmişlər. Bu kitabda Hüseyn Quliyevin həyatının müəyyən dövrlərini əhatə edən sənədli povest, əsərlərindən nümunələr, çap olunmamış əl yazmaları və xatirələr toplanmışdır. Hüseyn Quliyevin 2005 - ci ildə "Vətən" adlı kitabı çap olunmuşdur.

Kitabda Hüseyn Quliyevin dostları xalq şairi Sabir Rüstəmxanlı, Azərbaycan Respublikası milli məclisinin deputatı Qənirə Paşayeva, Elxan Zal Qaraxanlı, Ayb- nin üzvü İsa Cavadoğlu İsayev, Bəhruzər Rüstəmov, AYB- nin Tənqid və publisistika bölməsinin rəhbəri Bəsti Əlibəyli, əməkdar jurnalist Sərhəd Məmmədov, ehtiyyatda olan kapitan Ələddin Əliyev, Qarabağ müharibəsi veteranı Xaliq İsgəndərov, Rayon icra hakimiyyəti başçısının sabiq birinci müavini İmamqulu Nağıyev, Çingiz Qəribli, Ramiz Çıraqlı, Vaqif İsaqoğlu, Cəlaləddin Qasımov və başqaları öz düşüncələrini qeyd etmişlər.

Ağamalı Sadiq Əfəndinin "Vətən üçün yaşamış əfəndi ömrü" kitabında Hüseyn Quliyevin xatirəsindən bəhs olunmuşdur. Kitab onun fövqəladə milli qeyrəti və cəsarəti sayəsində çap olunmuşdur.[1]

Hüseyn Seyidvəli oğlu poeziyasından əsərlər

redaktə

Şeirləri

redaktə

• "Xoş gördük"

• "Üç rəngli bayrağım"

• "Qanım halal olsun Azərbaycana!"

• "Haçaqaya"

• "Vətən"

• "Bizik Xilaskarı Azərbaycanın"

• "Eşitdim"

• "Darıxıram"

• "Qopardı"

• "Muğamım mənim"

• "Çərşənbənin ocağında"

• "Dünyanın işini nə bilmək olar"

• "Ayıl, millətim ayıl!"

• "Məramım"

• "Haraya qaçırsan"

• "Vətən torpağının igid oğlu"

• "Bu günlərin ağrısı"

• "Şəhidlərin monoloqu" (20 yanvar)

• "Olmur"

• "Saça dən düşür"

• "28 may - 98

• "Bura Qafqazdır"

• "Çıxaq dünyamızın tamaşasına"

• "Ey dost"

• "Qatar yola düşmədi"

• "Bir məsləksizə"

• "Ağrılar"

• "İşlərimiz"

• "Hara gedir bu millət !

• "Aşkarlığın işığında"

• "AzTV - lər"

• "Yalan"

• "Deputat olmaq istəyir"

• "Qardaşım Həsənə"

• "Keç indi"

• "İsa Cavadoğlu gücümdü"

• "Simvolik deyişmə"

• "Anam mənim"

•"Dan ulduzu ilə söhbət"

• "Babadan nəvəyə"

• "Nəvələr"

• "Dünyamıza ey insanlar"

• "Xoş gördük a qar səni"

• "Ehtiyatlı tərpən"

• "Desin"

• "Təbrizim"

• "Həyat yoldaşıma"

• "Ömür gün yoldaşıma"

• "Musa müəllim"

• "Kamal oğlu sayad müəllim"

• "Xəyali söhbət"

• "Nəvəmlə söhbət"

• "Qardaşlıq məhəbbəti"

• "Dağlara gəl, gəl!.. (Məmməd Aslana)

• "Ehtiyacım var"

• "Atamlı - anamlı bir xatirə (poema)

• "Atalı - analı günlərimdən bir xatirə (birinci xatirə)

• "Röya"

• "Zindan" (Poema, Aşıq Mikayıl Azaflının xatirəsinə)

Səhnə əsərləri

redaktə

• "Sevinc" (Dörd pərdəli televiziya tamaşası)

• "Azər dərdi" (Televiziya tamaşası)

Povestləri

redaktə

• "Palatada bir qoca var"

• "Ot kökü üstə bitər;

• "Ailə qalası"

• "Divara hörülmüş güllələr"

• "Tanrının qoruduğu ocaq"

• "Çənlibel"

• "Məmmədalı bəy"

• "Dalğalanan bayrağımız"

Maraqlı əl yazmalar, hekayələri

redaktə

• "Unudulmaz şəxsiyyət" (Bu yazı Musa müəllim kitabında dərc olunmuşdur.)

• "Ağrı"

• "Avropa qəzetinə məktub"

• "Muncuqlu"

• "Kamal oğlu Sayad müəllim"

• "Müsahibə"

• "Əyənəyə açıq məktub"

• "Laləli talada"

Qalereya

redaktə

Haqqında yazılanlar

redaktə

[2]Yaxşı insanlar çox olanda! İnsanlar həmişə yaxşı və pis əməlləri yaşadırlar. Xoşbəxt o kəsdir ki, yaxşı əməl sahibi olmağı bacarır. Atamın müəllim olması ailəmizdə olan hər bir kəs üçün həyat məktəbi, insanlıq mücəssəməsi idi. Hələ sovet dönəmində o, çoxlu sayda qəzet və jurnallara abunə yazılardı. Əlbəttə ki, bunların arasında Tovuzda çap olunan "Həqiqət" qəzetinin öz yeri var idi. Atam bizə qəzetin redaktoru Musa Musayevin qorxmaz bir insan olduğu haqda danışar, "onun yazdığına pozu yoxdur" deyərdi. Eyni zamanda qəzetin başqa yazarları haqqında, o cümlədən Hüseyn Quliyev barədə söhbət açardı. Deyirdi ki, onun Qaçaq Tanırverdiyə (Qara Tanrıverdi) həsr etdiyi "Qafqaz Qartalı" dramı rayon qəzetində çap olunanda qəzet rayonda əldən - ələ gəzirdi. O dövrlərdə belə şeyləri yazmaq, xalqı, gəncliyi keçmişi unutmamağa çağırmaq özü qorxmazlıq, fədakarlıq nümunəsiydi. 1990 - cı ilin yanvarında Azərbaycan təlatümlü günlərini yaşayırdı. Separatçı - terrorçu ermənilər getdikcə daha da azğınlaşırdılar. Qorbaçovun əli ilə Bakıda 20 yanvar hadisəsi baş verdi. Bakıda və respublikanın ayrı - ayrı bölgələrində çox saylı insanlar öldürüldü, bir çoxları yaralandılar. Ölkə televiziyası partladıldı, qəzetlərin çıxmasına əngəllər yaradıldı, ciddi senzuralar tətbiq olunmağa başladıldı. Xalq isə həqiqəti əks etdirən informasiyalar gözləyirdi. O çətin və mürəkkəb dövrdə bunları etmək çox təhlükəli idi. Çünki qəzetlərin ünvan yeri, harada çap olunduğu göstərilmirdi.

  Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra məlum oldu ki, bütün bu işləri görən Tovuz rayonlararası mətbəənin direktoru, Hamının Hüseyn əmi, Mətbəə Hüseyn kimi tanıdığı Hüseyn Seyid Vəli oğlu Quliyevdir.  

Mən o qəzetləri, bülletenləri çox oxumuşam. Deyərdim ki, indi onlar əksər evlərdə o illərdən xoş xatirə kimi saxlanılır. Elə mənim jurnalistikaya gəlişim demək olar ki, həmin hadisələrdən başladı. Uzun müddət televiziyada çalışdım.

  Sonralar millət vəkili seçildim və günlərin birində Hüseyn müəllimlə görüşmək mənə də nəsib oldu. Onun sakit, yerli- yerində danışığı ürəyimə dərin iz saldı. Onun xalqımızın şərəf tarixinə verdiyi töhfəsi, Tovuzun erməni qəsbkarlardan qorunmasındakı misilsiz xidməti bir tovuzlu kimi mənim də yaddaşımda daim yaşayacaqdır. Onun ölümü jurnalistikamızın ağır itkisidir. Yaxınlarına, uca millətimizə səbr diləyirəm. Məkanı cənnət olsun!  


[3] Vətənsevər insan, müdrik ağsaqqal! Hüseyn Quliyevi uzun illərdir tanıyırdım. Eyni sahədə çalışırdıq. Mərhum Hüseyn müəllim regionlararası müasir tipli mətbəənin direktoru kimi həm işlədiyi kollektivdə, həm də nəşriyyat komitəsində böyük nüfuza malik idi. Onun dövrü mətbuatda dərc olunmuş şeirləri, publisistik yazıları oxucular tərəfindən həmişə maraqla qarşılanırdı. Xalqımız müstəqillik uğrunda mübarizəyə başlayanda öndə gedənlərdən biri də Hüseyn Quliyev idi. Süqutunun yaxınlaşdığını görən Sovet rejimi paytaxtdakı bütün nəşriyyatları, mətbəələri nəzarətə götürərək demokratik, azad fikirli yazılara qadağa qoyurdu. Xalqımız bir növ informasiya blokadasına alınmışdı. Televiziya və radio verilişləri güclü senzura nəzarəti altında efirə buraxılırdı. Belə bir çətin anda Hüseyn Quliyevin mətbəəsində xalqın, millətin dərdlərini ifadə edən, onu mübarizəyə səsləyən, mərd oğullarımızı torpaqlarımızı erməni işğalçılarından qorumağa ruhlandıran qəzetlər gizli şəkildə çap olunur, bütün ölkəyə yayılırdı. Bugünkü müstəqilliyimizin qazanılmasında məhz həmin qəzetlərin mühüm rolu olmuşdur. Hər bir millətsevər insan Hüseyn Quliyevi həm ilhamlı şair, həm vətənsevər insan, həm də müdrik ağsaqqal kimi xatırlayacaqdır!


“Meydan”. 1988-ci ilin fevralında Qarabağdakı erməni separatizminə qarşı Bakıda başlayan mitinqlər ilin sonuna yaxın yeni bir hədəfə yönəldi. 1988-ci ilin 17 noyabrından başlayan Meydan hərəkatında Azərbaycanın müstəqil dövlət olması ilə bağlı çağırışlar səsləndirilirdi. İstər indiki Azadlıq meydanında sovet qoşunlarının 5 dekabrda dağıtdığı 18 günlük mitinqlər, istərsə də bundan öncəki mitinqlər bir ehtiyacı ortaya çıxardı – Azərbaycanın milli azadlıq hərəkatına rəhbərlik edən təşkilat yaradılmalı idi. Bu təşkilat yalnız 1989-cu ilin 16 iyulunda yaradıldı. O gün bütün təzyiq və təxribatlara baxmayaraq Azərbaycanın 30 rayonundan məşvərət səslə 240, səsvermə hüququ olan 196 nəfərin iştirakı ilə Bakıda Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin (AXC) təsis konfransı keçirildi.Təşkilat yaradılmışdı, ancaq öz fikirlərini bütün ölkəyə yaymaq imkanları yox idi. Çünki bütün media sovet hakimiyyətinin nəzarətində idi, o cümlədən bütün nəşriyyatlar. Çıxış yolu kimi ilkin olaraq AXC-nin bülletenləri buraxıldı. Ancaq bu da istənilən nəticəni vermədi. Çünki bülletenlər media təsiri bağışlamırdı.

 
Tovuz mətbəəsinin rəhbəri Hüseyn Seyid Vəli oğlu (soldan dördüncü) işçiləri ilə
 
Tovuz mətbəəsinin kollektivi
 
Meydan-qezeti
Mirsalam Seyid Bağır oğlu[4] yazır ki, Hüseyn əminin (Tovuz mətbəəsinin rəhbəri Hüseyn Seyid Vəli oğlu – B.N.) istər Tovuzun müdafiəsinin təşkilində, istər fövqəladə vəziyyət rejimində bir sıra qəzetlərin çap olunmasında böyük xidmətləri olub: “Yaxşı yadımdadır, həmin qəzetləri Tovuz mətbəəsində gizli yolla çap etdirmək fikrimizi demək üçün gecəyarısı onlara getdik. Yaxşı bilirdik ki, çox riskli işdir. Onun və ailəsinin başı bəlalar çəkə bilər. Ona görə də fikrimizi ona açıq şəkildə deməyə çətinlik çəkirdik. O, tərəddüdlərimizə özü son qoydu: “Sözlü adama oxşayırsınız. Nəyə gəlmisiniz, utanmayın, söyləyin. Əlimdən gələn işdirsə, oldu bilin”. Axır ki, əlacsız qalıb gəlişimizin məqsədini söylədik, ola biləcək təhlükələri də açıqca danışdıq. Gülümsəyərək Türkiyənin asılmaq cəzasına məhkum olunmuş baş naziri Adnan Menderesi misal çəkdi: “Milli marağı qurban verməmək üçün insan özünü qurban verə bilər, millətimin azadlığı, gələcəyi üçün mən də özümü qurban verməyə hazıram”. Ümumiyyətlə, milli azadlıq hərəkatının mediasının formalaşmasında Tovuz mətbəəsinin və onun rəhbəri Hüseyn Seyid Vəli oğlunun rolunu xüsusi vurğulamaq lazımdır. Çünki bir çox qəzet və jurnal qeyri-leqal formada bu mətbəədə çap olunub. Başqa sözlə, bütün riskləri Tovuz mətbəəsi və onun rəhbəri öz üzərinə götürüb. Səfər Alışarlı da bu mətbəənin rolunu qeyd edir: “Doğrudan böyük qəhrəmanlıq idi. Tovuz mətbəəsi Azərbaycanda ilkin olaraq demokratik mətbuatın formalaşmasına öz töhfəsini verdi. “Meydan” qəzetindən sonra bir sıra qeyri-leqal qəzet çap olundu. O cümlədən 20 Yanvardan sonra “FV-ÇP” (Fövqəladə Vəziyyət – Çrezvıçaynoe Polojeniye) qəzeti orada çap olunub. Mən düşünürəm ki, Azərbaycanda vətənpərvər insanlar həmişə olub, bu gün də var. Onlar qiymətləndirilməlidir”.

(AYB- nin üzvü)

 
İsa Cavadoğlu və Hüseyn Quliyev

1966 - cı ildə İstehsalat idarəsi ləğv olundu. Həmin ilin yanvar ayından rayonumuzda yenə də Musa Musayevin rəhbərliyi ilə "Həqiqət" qəzeti və H. Bozalqanlı adına əsəbi birlik öz fəaliyyətini davam etdirməyə başladı. Birliyə yeni gənclərlə yanaşı onlardan bir az yaşlı Hüseyn Quliyev, Kazım Dəryənli, Cəbrayıl Bayramov, bir az sonra Əbülfət İslam, Musa Qənbərli kimi istedadlı ədəbiyyat sevərlər gəldi. Hər biri ilə səmimi münasibətdə olduğum həmin qələm dostlarımdan biri də Hüseyn Quliyev idi. Sonra Hüseyn ADU - nun jurnalistika fakültəsini bitirərək "Həqiqət" qəzetinin redaksiyasında işləməyə başladı. Ünsiyyətimiz daha da yaxşılaşdı və möhkəmləndi. Şeirləri qəzet səhifələrində ara - sıra çap olunsa da məqalələri, müxtəlif janrlarda yazdığı publisistik yazıları, tarixi oçerkləri geniş oxucu auditoriyasının rəğbətini qazandı. Sonra o, yeni tikilmiş mətbəə binasında birbaşa qəzetin nəşrinə rəhbərlik etdiyi üçün "Mətbəə Hüseyn" kimi tanındı. Tez - tez mən də mətbəəyə gedərdim. Onun hər tərəfli bədii yaradıcılığı, vətənpərvərliyi, mənəvi saflığı, elinə, xalqına bağlılığı məni bu gözəl insana möhkəm bağlamışdı. Tez - tez "Allah köməyin olsun" deyən bu insan Qarabağ müharibəsi illərində Qazax - Bakı arasında öz mətbəəsi ilə Vətənin müdafiə cəbhəsinin ən qüdrətli liderlərindən biri olmuşdu. Olduqca səmimi, təvazökar bir insan olan bu şəxslə ömrünün sonuna kimi səmimi münasibətdə olmuşuq. 2005 - ci ildə nəşr etdirəcəyi kitabının adını da "Vətən" qoymuşdu. Həmin kitaba yazdığım ön sözü də, aramızda olan müşairələri də dostumun nəcib ruhuna rəhmət deyərək onun haqqında yazılacaq kitaba daxil edilməsi arzusunda oldum.


(Bu yazını "Vətən üçün əfəndi ömrüm" kitabından götürmüşük)

Mən əlimdəki bir neçə materialla Qazaxa getdim. Qəzetin birinci nömrəsini orada tərtib etdik. Qəzetin materialı Qazaxda hazırlandıqdan sonra Tovuzda çap olundu. Tovuz mətbəəsinin müdiri Hüseyn bəy Seyid Vəli oğlu cəsarətli və ağıllı adam idi. Onun fövqəladə milli qeyrəti və cəsarəti sayəsində bu qəzeti çap etdirə bildik. Camaat elliklə 20 yanvar qırğını ilə bağlı nəyəsə kömək etmək, bir xeyirxah iş görmək istəyirdi. O şəxslərin köməyi ilə qəzetin ilk nömrəsini şəhidlərin qırxı günü Şəhidlər Xiyabanına çatdırıb əhaliyə paylaya bildik. Qəzetin üzərində nəşr yeri kimi "Tiflis" yazılsa da, onu Tovuz mətbəəsində - igid mətbəə müdirinin qəhrəmanlığı sayəsində çap etmişdik.




Xarici keçid

redaktə

https://drive.google.com/file/d/1AYYzP5yJsO8lEXxqMry1Nq99lDBFVavv/view?usp=drive_link "Tovuzlu Seyid Vəli oğlu Mətbəə Hüseyn" kitabı

https://novator.az/2019/05/15/xalq-c-bh-sinin-ilk-samizdat-q-zeti-meydan/ "Meydan qəzeti" Mətbəə Hüseyn

  1. https://sherg.az/arxiv/12790
  2. https://drive.google.com/file/d/1AYYzP5yJsO8lEXxqMry1Nq99lDBFVavv/view?usp=drive_link
  3. https://drive.google.com/file/d/1AYYzP5yJsO8lEXxqMry1Nq99lDBFVavv/view?usp=drive_link
  4. https://novator.az/2019/05/15/xalq-c-bh-sinin-ilk-samizdat-q-zeti-meydan/