Sianid turşusu
Sianid turşusu (HCN) — hidrogen sianidin suda məhlulu olub, rəngsiz, uçucu, acı badam iyi verən maye halında zəhərləyici turşu.
| Sianid turşusu | |
|---|---|
| Ümumi | |
| Kimyəvi formulu | CHN[1] |
| Molyar kütlə | 0 kq[1] |
| Fiziki xassələri | |
| Sıxlıq | 0,000671 q/sm³[2] |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | 7 ± 1 ℉[3], −13,4 °C[4] |
| Qaynama nöqtəsi | 78 ± 1 ℉[3], 26 °C[4] |
| Buxarın təzyiqi | 630 ± 1 mm Hg[3] |
| Kimyəvi xassələri | |
| Turşunun dissosasiya sabiti | 9,21 |
| Optik xüsusiyyətlər | |
| Sındırma əmsalı | 1,2675 |
| Təsnifatı | |
| CAS-da qeyd. nöm. | 74-90-8 |
| PubChem | 768 |
| RTECS | MW6825000 |
| ChEBI | 18407 |
| BMT nömrəsi | 1051 |
| ChemSpider | 748, 19951400 |
Hidrogen sianid, bəzən pruss turşusu adlanır, HCN formuluna və H−C≡N struktur formuluna malik kimyəvi birləşmədir. Otaq temperaturundan bir qədər yuxarı, 25,6 °C-də qaynayan rəngsiz, son dərəcə zəhərli və tez alışan mayedir. Qaynama temperaturu 25,60 °C, donma temperaturu mənfi 13,30C, sıxlığı 0,692 q/sm3-dir. Su, efir və spirtdə istənilən nisbətdə qarışır, bir çox üzvi həlledicilərdə həll olur. Turşunu durulaşmış formada saxlamaq lazımdır. 1 damcı qeyri-üzvi turşunu 100 ml məhlula əlavə etdikdə suda məhlulu daha davamlı olur. Sianid turşusu(HCN) çox zəif turşu olub, onun dissosiasiyası sabiti 6,2*10–10-dur.
Sianid turşusu həddən artıq zəhərlidir. Turşunun buxarı ilə nəfəs aldıqda və ya o dərinin zədələnmiş hissəsinə düşdükdə ölümlə nəticələnir. Sianid turşusunun buxarları paltarlara yaxşı hopur (sığınacağa daxil olarkən nəzərə alınmalıdır) və ümumzəhərləyici təsir göstərir.
İstinadlar redaktə
- ↑ 1 2 hydrogen cyanide (ing.).
- ↑ https://www.aqua-calc.com/page/density-table/substance/hydrogen-blank-cyanide-coma-and-blank-gas.
- ↑ 1 2 3 http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0333.html.
- ↑ 1 2 David R. Lide, Jr. Basic laboratory and industrial chemicals (ing.): A CRC quick reference handbook. CRC Press, 1993. ISBN 978-0-8493-4498-5
Bu məqalə qaralama halındadır. |