Sic transit gloria mundi

Sic transit gloria mundi — "dünyanın şöhrəti belə keçir" mənasını verən latınca ifadə.

Xuan de Valdes Leal Finis gloriae mundi (1672). Sevilya, Hospital de la Caridad

Mənşə redaktə

Bu ifadə 1409-cu il (V Aleksandrın tacqoyma mərasimində istifadə edildiyi zaman)[1] və 1963-cü illər arasında papanın tacqoyma mərasimlərində istifadə edilmişdir. Yeni seçilmiş papa öz sedia gestatorunda (mərasim taxtı) Müqəddəs Pyotr bazilikasının müqəddəs mərasimindən çıxış edərkən yürüş üç dəfə dayandı.

Hər dəfə bir papanın mərasim ustası əlində gümüş və ya mis qamış tutaraq, yanan kətan yedəyində papanın qarşısında diz çökərdi. Ardıcıl olaraq üç dəfə parça yanan kimi o, yüksək və kədərli səslə deyirdi: "Pater Sancte, sic transit gloria mundi!" (“Müqəddəs Ata, dünya şöhrəti belə keçir!”).[2] Papaya ünvanlanan bu sözlər həyatın keçici təbiətini və yer üzündəki şərəflərin xatırladıcısı olaraq xidmət etdi.[3][4][5]

İfadənin bir forması Tomas Kempisin 1418-ci ildə Məsihin Təqlidi adlı əsərində meydana çıxdı: "O quam cito transit gloria mundi" ("Dünyanın izzəti necə də tez keçib gedir").[6][7]

İdiomatik kontekstlərdə bu ifadə "şöhrət keçicidir" mənasında istifadə edilmişdir.[8][9]

Ədəbiyyatda və incəsənətdə redaktə

  • Amerikalı şair Emili Dikinsonun ilk nəşr olunan şeiri "Sic Transit Gloria Mundi" adlanırdı.[10][11]
  • İngilis illüstratoru Corc Kruikşank tərəfindən 1819-cu ildə çəkilmiş qravürü "Dənizçilərin Tərəqqi: Sic transit gloria mundi" adlanır.[12][13]

Həmçinin bax redaktə

İstinadlar redaktə

  1. Elizabeth Knowles, redaktor The Oxford Dictionary of Phrase and Fable (Second). Oxford University Press. 2005. ISBN 978-0-19-860981-0.
  2. Archived at Ghostarchive and the Wayback Machine: "Papal Coronation 07 -Sic transit gloria mundi" – www.youtube.com vasitəsilə.
  3. King, William Henry Francis, Classical and Foreign Quotations, London: J. Whitaker & Sons, 1904, səh. 319, İstifadə tarixi: November 10, 2010
  4. Richardson, Carol M., Reclaiming Rome: cardinals in the fifteenth century, 2009, səh. 393, ISBN 978-9004171831, İstifadə tarixi: November 10, 2010
  5. Bak, János M., Coronations: medieval and early modern monarchic ritual, January 1990, səh. 187, ISBN 9780520066779, İstifadə tarixi: November 10, 2010
  6. Oxford Dictionary of Phrase and Fable (via Oxford Reference), 2017-09-23 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2023-07-09
  7. à Kempis, Thomas. Book 1 Chapter 3 // Imitation of Christ: translated from Latin into English. Christian Classics Ethereal Library. 27 September 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 November 2010.
  8. Merton, Sophia. "'Sic Transit Gloria Mundi': Definition, Meaning, and Examples". Writing Tips (ingilis). 2022-10-07. 2022-10-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-17.
  9. "30 Latin Phrases Everyone Should Know – Page 6 – 24/7 Wall St" (ingilis). 2022-10-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-17.
  10. "Sic Transit Gloria Mundi — an early poem by Emily Dickinson (1852)". Literary Ladies Guide (ingilis). 2020-12-29. 2022-10-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-17.
  11. Dickinson, Emily. The Poems of Emily Dickinson (ingilis). Harvard University Press. 1998. 8. ISBN 978-0-674-67622-0. 2023-07-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-09.
  12. "The Sailors Progress: Sic transit gloria Mundi". metmuseum.org. 2022-10-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-17.
  13. "The Sailors Progress. Sic Transit Gloria Mundi". philamuseum.org (ingilis). 2022-10-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-17.

Xarici link redaktə