Sorb əlifbası
Sorb əlifbası əsas Latın əlifbasına əsaslanır, lakin onu çex və polyak əlifbalarına bənzədən kəskin və hacek diakritiklərini ehtiva edir. Əlifba Sorb dillərində istifadə olunur, baxmayaraq ki, bəzi hərflər yalnız iki dildən birində (Yuxarı Sorb və Aşağı Sorb) var.
Əlifba cədvəli
redaktə| Böyük hərf |
HTML kodu |
Balaca hərf |
HTML kodu |
ad | Adi fonetik dəyər |
Digər fonetik dəyərlər |
Şərhlər |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| A | a | a | [a] | ||||
| B | b | bej | [b] | [p] | |||
| C | c | cej | [ts] | ||||
| Č | Č | č | č | čej | [tʃ] | ||
| Ć | Ć | ć | ć | ćet | [tɕ] | ||
| D | d | dej | [d] | [t] | |||
| E | e | ej | [ɛ] | ||||
| Ě | Ě | ě | ě | jět/ět (Upper), ět (Lower) | [iɪ] | ||
| F | f | ef | [f] | ||||
| G | g | gej | [ɡ] | ||||
| H | h | ha | Yuxarı [h] Aşağı [h] və ya səssiz |
||||
| I | i | i | [i] | ||||
| J | j | jot/jót (Yuxarı), jot (Aşağı) | [j] | ||||
| K | k | ka | [k] | ||||
| Ł | Ł | ł | ł | eł | [w] | ||
| L | l | el | [l] | ||||
| M | m | em | [m] | ||||
| N | n | en | [n] | ||||
| Ń | Ń | ń | ń | eń (Upper), ejn (Lower) | [ɲ] | ||
| O | o | o | [ɔ] | ||||
| Ó | Ó | ó | ó | ót | Yuxarı [uʊ] Aşağı[ɛ] və ya [ɨ] |
||
| P | p | pej | [p] | ||||
| R | r | er | [r] | ||||
| Ř | Ř | ř | ř | eř | [ʃ] | Yalnız yuxarı sorbca. Səssiz samitdən sonra və ön saitdən əvvəl daha yaşlı r-ni təmsil edir məs. přećel /ˈpʃɛt͡ɕɛl/ proto-slavyan dilindən 'dost' *prijateljь. | |
| Ŕ | Ŕ | ŕ | ŕ | ejŕ | [rʲ] | Yalnız aşağı sorb dili | |
| S | s | es | [s] | [z], [ɕ] | |||
| Š | Š | š | š | eš | [ʃ] | ||
| Ś | Ś | ś | ś | śej | [ɕ] | [ʑ] | Yalnız aşağı sorb dili |
| T | t | tej | [t] | [d] | |||
| U | u | u | [u] | ||||
| W | w | wej | Yuxarı [v] Aşağı [w] və ya səssiz |
Yuxarı Sorb [f] | |||
| Y | y | y | [ɨ] | ||||
| Z | z | zet | [z] | [s], [ʑ] | |||
| Ž | Ž | ž | ž | žet | [ʒ] | ||
| Ź | Ź | ź | ź | źej | [ʑ] | Yalnız aşağı sorbca (dź diqrafının bir hissəsi istisna olmaqla) |
Əvvəlki versiyada Aşağı Sorb əlifbasına palatallaşdırılmış samitləri təmsil etmək üçün b́, ḿ, ṕ və ẃ hərfləri daxil edilmişdir. İndi bunun əvəzinə bj, mj, pj və wj diqrafları istifadə olunur.
| Böyük hərf |
HTML kodu |
Aşağı hərf |
HTML kodu |
ad | Adi fonetik dəyər |
Digər fonetik dəyərlər |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ch | ch | cha | İlkin olaraq yuxarı [kʰ] söz/kök; [x] əks halda Aşağı [x] |
|||
| Dź | Dź | dź | dź | dźej/dźet | [dʑ] | [tɕ] |
ch diqrafı əlifba sırası ilə h hərfindən sonra gəlir.
Ədəbiyyat
redaktə- Jana Šołćina, Edward Wornar: Obersorbisch im Selbststudium, Hornjoserbšćina za samostudij, Bautzen 2000, ISBN 3-7420-1779-9, Seiten 12–15
- Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, Seiten 15–21