Vikipediya

Super Liqa bombardirlərinin siyahısı

Super Liqa bombardirlərinin siyahısı — Super Liqada bir mövsümdə ən çox qol atan futbolçuların mövsümlərə görə hazırlanmış siyahısı. 1959-cu ildən başlayan liqanın ilk bombardiri, on beş matçda on bir qol vuran Türkiyə futbolçusu və baş məşqçi, "Tacsız kral" ləqəbli Mətin Oqtay,[1][2] sonuncu bombardir isə 2016-2017 mövsümündə iyirmi səkkiz matçda iyirmi üç qol vuran "Alanyaspor" futbolçusu Vaqner Lavdır.

1995-1996 mövsümünün bombardiri Şota Arveladze
1996-1997, 1997-1998 və 1998-1999 mövsümlərinin bombardiri və liqa tarixində ən çox qol vuran futbolçu Hakan Şükür

Bu günə qədər qırx bir fərqli futbolçu bombardir adına layiq görülmüşdür. Mətin Oqtay altı dəfə bombardir adına layiq görülmüşdür. Tanju Çolaq beş dəfə bombardir adını layiq görülmüşdür və o, Mətin Oqtaydan sonra ikinci yeri tutur.[3] Həmçinin Tanju Çolaq 1987-1988 mövsümündə vurduğu otuz doqquz qolla Avropanın ən çox qol atan futbolçusu olub.[4] O, Qızıl buts mükafatını qazanmışdır.[5] Bundan başqa, Tanju Çolaq birdən çox komanda ilə bombardir olan ilk futbolçudur.[6][7][8]

Qırx bir futbolçudan otuz üç nəfəri Türkiyə vətəndaşı, səkkizi isə xarici futbolçudur. İlk xarici bombardir 1983-1984 mövsümündə on altı qol vuran Yuqoslaviya əsilli Tariq Hodiçdir.[9] Digər xarici bombardirlər Şota Arveladze, Aleksandro de Souza, Milan Baroş, Ariza Makukula, Aatif Şaeşue, Fernandao, Mario Qomes və Vaqner Lavdır. Bombardirlər arasında Aleksandro de Souza iki dəfə bombardir olan yeganə xarici futbolçudur.[10][11]

Ümumi olaraq, on yeddi fərqli komanda bombardir çıxarda bilmişdir.[12] Bu sahədə ən müvəffəqiyyətli komanda on beş dəfə bombardir çıxardan "Qalatasaray" və "Fənərbaxça"dır.[13]

Super Liqa tarixində üç mövsüm bombardirlik iki futbolçu tərəfindən paylaşılmışdır. 1975-1976 mövsümündə on yeddi qol vuran Cəmil Turan və Əli Osman Rənglibay, 1979-1980 mövsümündə on iki qol vuran Mustafa Dənizli və Bəxtiyar Yorulmaz, 2001-2002 mövsümündə iyirmi bir qol vuran İlhan Mansız və Arif Ərdəm bu titulu daşıyıblar.[14]

Bombardirlər redaktə

Qeyd: Tünd yazılan komanda eyni mövsüm çempion olmuşdur.

  Qızıl buts mükafatını qazanan oyunçular
  Paylaşılan mükafatlar[15][16]
 
1979-1980 mövsümünün bombardiri Mustafa Dənizli
 
2004-2005 mövsümünün bombardiri Fateh Təkkə
 
2005-2006 mövsümünün bombardiri Gökhan Ünal
 
2006-2007 və 2010-2011 mövsümünün bombardiri Aleksandro de Souza
 
2008-2009 mövsümünün bombardiri Milan Baroş
 
2011-2012 ve 2012-2013 mövsümlərinin bombardiri Burak Yılmaz
 
2015-2016 mövsümün bombardiri Mario Qomes
Mövsüm Futbolçu Milliyyət[qeyd 1] Komanda Matç Qol %
1959 Mətin Oqtay   Türkiyə Qalatasaray 15 11 0.73
1959-60 Mətin Oqtay[17][18]   Türkiyə Qalatasaray 35 33 0.94
1960-61 Mətin Oqtay   Türkiyə Qalatasaray 28 36 1.29
1961-62 Fikri Alma   Türkiyə Ankara Dəmirspor 34 21 0.62
1962-63 Mətin Oqtay   Türkiyə Qalatasaray 26 38 1.46
1963-64 Güvən Önüt   Türkiyə Beşiktaş 30 19 0.63
1964-65 Mətin Oqtay   Türkiyə Qalatasaray 22 17 0.77
1965-66 Ərtan Adatəpə   Türkiyə MKE Ankaragücü 26 20 0.77
1966-67 Ərtan Adatəpə   Türkiyə MKE Ankaragücü 28 18 0.64
1967-68 Fevzi Zəmzəm   Türkiyə Göztəpə 30 19 0.63
1968-69 Mətin Oqtay[qeyd 2]   Türkiyə Qalatasaray 26 17 0.65
1969-70[19] Fəthi Həpər   Türkiyə Əskişəhərspor 26 13 0.5
1970-71 Ogün Altıbarmaq   Türkiyə Fənərbaxça 26 16 0.62
1971-72 Fəthi Həpər   Türkiyə Əskişəhərspor 30 20 0.67
1972-73 Osman Arpaçıoğlu   Türkiyə Fənərbaxça 19 16 0.84
1973-74 Cəmil Turan   Türkiyə Fənərbaxça 30 14 0.47
1974-75 Ömər Kanər   Türkiyə Əskişəhərspor 26 14 0.54
1975-76 Əli Osman Rənglibay   Türkiyə MKE Ankaragücü 30 17 0.57
Cəmil Turan   Türkiyə Fənərbaxça 30 17 0.57
1976-77 Nəcmi Pərəkli[20]   Türkiyə Trabzonspor 22 18 0.82
1977-78 Cəmil Turan   Türkiyə Fənərbaxça 30 17 0.57
1978-79 Özər Umdu   Türkiyə Adanaspor 26 15 0.58
1979-80 Bəxtiyar Yorulmaz   Türkiyə Bursaspor 30 12 0.4
Mustafa Dənizli   Türkiyə Altay 30 12 0.4
1980-81 Bora Öztürk   Türkiyə Adanaspor 26 15 0.58
1981-82 Səlcuq Yula[21]   Türkiyə[22] Fənərbaxça 28 16 0.57
1982-83 Səlcuq Yula   Türkiyə Fənərbaxça 30 19 0.63
1983-84 Tariq Hodiç[23]   Yuqoslaviya Qalatasaray 30 16 0.53
1984-85 Ayqut İgid   Türkiyə Sakaryaspor 34 20 0.59
1985-86 Tanju Çolaq   Türkiyə Samsunspor 34 33 0.97
1986-87 Tanju Çolaq[24]   Türkiyə Samsunspor 34 25 0.74
1987-88 Tanju Çolaq[qeyd 3]   Türkiyə Qalatasaray 37 39 1.05
1988-89 Ayqut Qocaman   Türkiyə Fənərbaxça 34 29 0.85
1989-90 Fəyyaz Uçar   Türkiyə Beşiktaş 33 28 0.85
1990-91 Tanju Çolaq   Türkiyə Qalatasaray 29 31 1.07
1991-92 Ayqut Qocaman[27]   Türkiyə Fənərbaxça 25 25 1.00
1992-93 Tanju Çolaq   Türkiyə Fənərbaxça 23 27 1.17
1993-94 Bülənt Uyğun[28]   Türkiyə Fənərbaxça 27 22 0.81
1994-95 Ayqut Qocaman[29]   Türkiyə Fənərbaxça 25 27 1.08
1995-96 Şota Arveladze[30][31][32][33]   Gürcüstan[34] Trabzonspor 30 25 0.83
1996-97 Hakan Şükür   Türkiyə Qalatasaray 33 38 1.15
1997-98 Hakan Şükür   Türkiyə Qalatasaray 32 32 1.00
1998-99 Hakan Şükür   Türkiyə Qalatasaray 33 19 0.58
1999-00 Sərxan Ayqut   Türkiyə Samsunspor 33 30 0.91
2000-01 Okan Yılmaz   Türkiyə Bursaspor 31 23 0.74
2001-02 İlhan Mansız   Türkiyə Beşiktaş 30 21 0.7
Arif Ərdəm   Türkiyə Qalatasaray 32 21 0.66
2002-03 Okan Yılmaz   Türkiyə Bursaspor 34 24 0.71
2003-04 Zəfər Biryol   Türkiyə Konyaspor 30 25 0.83
2004-05 Fateh Təkkə   Türkiyə Trabzonspor 34 31 0.91
2005-06 Gökhan Ünal   Türkiyə Kayserispor 32 25 0.78
2006-07 Aleksandro de Souza   Braziliya Fənərbaxça 32 19 0.59
2007-08 Semih Şəntürk   Türkiyə Fənərbaxça 27 17 0.63
2008-09 Milan Baroş   Çexiya Qalatasaray 31 20 0.65
2009-10 Ariza Makukula   Portuqaliya Kayserispor 29 21 0.72
2010-11 Aleksandro de Souza   Braziliya Fənərbaxça 33 28 0.85
2011-12 Burak Yılmaz   Türkiyə Trabzonspor 34 33 0.97
2012-13 Burak Yılmaz   Türkiyə Qalatasaray 30 24 0.80
2013-14 Aatif Şaeşue   Mərakeş Sivasspor 33 17 0.52
2014-15 Fernandao   Braziliya Bursaspor 30 22 0.73
2015-16 Mario Qomes   Almaniya Beşiktaş 33 26 0.79
2016-17 Vaqner Lav   Braziliya Alanyaspor 28 23 0.82

Komandalar tərəfindən performanslar redaktə

Qeyd: Ulduz (*) İki və ya daha çox futbolçunun bombardirliyi paylaşdığını bildirir.

№ Komandası Bombardir
sayı 		Mövsümlər
1 Qalatasaray 15 dəfə 1959, 1959-60, 1960-61, 1962-63, 1964-65, 1968-69, 1983-84, 1987-88, 1990-91, 1996-97, 1997-98, 1998-99, 2001-02*, 2008-09, 2012-13
Fənərbaxça 1970-71, 1972-73, 1973-74, 1975-76*, 1977-78, 1981-82, 1982-83, 1988-89, 1991-92, 1992-93, 1993-94, 1994-95, 2006-07, 2007-08, 2010-11[35]
2 Trabzonspor 4 dəfə 1976-77, 1995-96, 2004-05, 2011-12[36]
Bursaspor 1979-80*, 2000-01, 2002-03, 2014-15[37]
Beşiktaş[38] 1963-64, 1989-90, 2001-02, 2015-16
3 Samsunspor 3 dəfə 1986-86, 1986-87, 1999-00[39][40]
MKE Ankaragücü 1965-66, 1966-67, 1975-76*
Əskişəhərspor 1969-70, 1971-72, 1974-75
4 Adanaspor 2 dəfə 1978-79, 1980-81
Kayserispor 2005-06, 2009-10
5 Konyaspor 1 dəfə 2003-04
Sakaryaspor 1984-85
Altay 1979-80*
Göztəpə 1977-78[41]
Ankara Dəmirspor 1961-62
Sivasspor 2013-14
Alanyaspor 2016-17

Fərdi performanslar redaktə

  Hal-hazırda Super Liqada futbolçuluq karyerasına davam edənlər
№ Ölkəsi Bombardirləri Ümumi Komanda
1   Türkiyə Mətin Oqtay 6 dəfə Galatasaray
2   Türkiyə Tanju Çolaq 5 dəfə Samsunspor (2), Qalatasaray (2), Fənərbaxça
3   Türkiyə Ayqut Qocaman 3 dəfə Fənərbaxça
  Türkiyə Cəmil Turan Fənərbaxça
  Türkiyə Hakan Şükür Qalatasaray
4   Braziliya Aleksandro de Souza 2 dəfə Fənərbaxça
  Türkiyə Burak Yılmaz Trabzonspor (1), Qalatasaray (1)
  Türkiyə Ərtan Adatəpə MKE Ankaragücü
  Türkiyə Fəthi Geper Əskişəhərspor
  Türkiyə Okan Yılmaz Bursaspor
  Türkiyə Səlcuq Yula Fənərbaxça
5   Türkiyə Əli Osman Rənglibay 1 dəfə MKE Ankaragücü
  Türkiyə Arif Ərdəm Qalatasaray
  Portuqaliya Ariza Makukula Kayserispor
  Mərakeş Aatif Şaeşue Sivasspor
  Türkiyə Aykut İgid Sakaryaspor
  Türkiyə Bəxtiyar Yorulmaz Bursaspor
  Türkiyə Bora Öztürk Adanaspor
  Türkiyə Bülənt Uyğun Fənərbaxça
  Türkiyə Fateh Təkkə Trabzonspor
  Braziliya Fernandao Bursaspor
  Türkiyə Fevzi Zəmzəm Göztəpə
  Türkiyə Fəyyaz Uçar Beşiktaş
  Türkiyə Fikri Alma Ankara Dəmirspor
  Türkiyə Gökhan Ünal Kayserispor
  Türkiyə Güvən Önüt Beşiktaş
  Türkiyə İlhan Mansız Beşiktaş
  Çexiya Milan Baroş Qalatasaray
  Türkiyə Mustafa Dənizli Altay
  Türkiyə Nəcmi Pərəkli Trabzonspor
  Türkiyə Ogün Altıbarmaq Fənərbaxça
  Türkiyə Osman Arpaçıoğlu Fənərbaxça
  Türkiyə Ömər Kanər Əskişəhərspor
  Türkiyə Özər Umdu Adanaspor
  Türkiyə Semih Şəntürk Fənərbaxça
  Türkiyə Sərxan Aykut Samsunspor
  Gürcüstan Şota Arveladze Trabzonspor
  Yuqoslaviya Tariq Hodiç Qalatasaray
  Türkiyə Zəfər Biryol Konyaspor
  Almaniya Mario Qomes Beşiktaş
  Braziliya Vaqner Lav Alanyaspor

Milliyyətə görə performanslar redaktə

Milliyyət Bombardirlik sayı
  Türkiyə
52
  Braziliya
4
  Yuqoslaviya
1
  Gürcüstan
1
  Çexiya
1
  Portuqaliya
1
  Mərakeş
1
  Almaniya
1

Rekordlar redaktə

Qeydlər redaktə

  1. ↑ Milliyyət siyahısında oyunçunun bombardir olduğu ildə vətəndaşlığı əsas götürülmüşdür.
  2. ↑ Fevzi Zəmzəm (29 matç 17 qol) həmin mövsüm Mətin Oqtayla eyni qol vurmağına baxmayaraq, bombardirliyi paylaşdırılmamış, daha az matçda iştirak edən Mətin Oqtay rəsmi olaraq bombardir elan edilmişdir.
  3. ↑ Tanju Çolaq bu mövsümdə vurduğu otuz doqquz qolla Avropada ən çox qol vuran oyunçu olub Qızıl buts mükafatını qazanmışdır.[25][26]

İstinadlar redaktə

  1. ↑ "Taçsız Kral Metin Oktay (1936-1991)". Galatasaray SK. 13 sentyabr 2011. 19 December 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  2. ↑ Görgün, Ege. "Sırtlarında ecnebilerin forması, yüreklerinde ay-yıldız..." goal.com. 21 aprel 2010. 26 April 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  3. ↑ nediyor.com. "Türkiye'nin spor tarihini değiştiren 10 efsane sporcumuz". 21 May 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  4. ↑ tcfutbolakademisi.com. ""Bir şirket nasıl yönetiliyorsa futbol kulüpleri de o sorumlulukla yönetilmeli"" (PDF). 4 March 2016 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  5. ↑ "Ronaldo "Altın Ayakkabı" ödülünü aldı". BBC Türkçe. 4 noyabr 2011. 11 November 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  6. ↑ "Tanju Çolak İstatistik". 28 December 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  7. ↑ samsunspor.org.tr. "Lig Tarihimiz > 1981 - 1982". 22 January 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  8. ↑ samsunspor.org.tr. "Lig Tarihimiz > 1984 - 1985". 28 July 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  9. ↑ "Berjan: Željo je dobijao aplauz po cijeloj Jugoslaviji". fkzeljeznicar.ba. 14 iyun 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  10. ↑ Lig TV. "Fernandao'dan Terim'e mesaj: "millî takıma hayır demem"". 20 December 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  11. ↑ hurriyet.com.tr. "Ünlü futbolcu eşcinsel mi?". 15 July 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  12. ↑ "Şike davasında 7 tahliye, Mecnun Otyakmaz, Bülent Uygun, Cemil Turan, Şekip Mosturoğlu". 24 oktyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  13. ↑ "1907 ÜNİFEB'den 3 Mayıs etkinlikleri". fenerbahce.org. Fenerbahçe Spor Kulübü. 13 April 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  14. ↑ Bőd, Titanilla. "Olga Beständigová and Ilhan Mansiz - a crazy dream about Sochi". Absolute Skating. 9 oktyabr 2011. 5 March 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  15. ↑ "Ligin Gol Kralları". Türkiye Futbol Federasyonu. 30 June 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  16. ↑ "Süper Ligin Gol Kralları". CNN TURK. 7 sentyabr 2011. 9 December 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  17. ↑ NTV. "UEFA Türkiye'de oynamış en iyi yabancıları". 14 September 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018. (#invalid_param_val)
  18. ↑ UEFA. "Turkey's ten best foreign imports". 26 November 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 may 2018.
  19. ↑ Derinev.com. "Alex scored 3000'th goal in club history". Fenerbahce.org. 5 October 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  20. ↑ "KASIMPAŞA VS. FENERBAHÇE 2 - 0". UK SOCCERWAY. 29 September 2012. 4 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 May 2018.
  21. ↑ Captains decleaned" Arxivləşdirilib 26 iyun 2007 at the Wayback Machine
  22. ↑ "Summary - Süper Lig - Turkey - Results, fixtures, tables and news". Soccerway. 11 yanvar 2012. 25 October 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  23. ↑ "Alex 1000'e adım adım". Sporx.com. 8 July 2011. 4 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  24. ↑ Derinev.com. "Alex's equipments in the Museum". Fenerbahce.org. 5 October 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  25. ↑ Derinev.com. "Alex is signing". Fenerbahce.org. 5 October 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  26. ↑ Derinev.com. "Alex signed". Fenerbahce.org. 5 October 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  27. ↑ "50. Ziraat Türkiye Kupası Fenerbahçe'nin" (Turkish). TFF. 16 may 2012. 4 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  28. ↑ Yılmaz, Çetin Cem. "Alex statue a beautiful gesture to the Fener captain". Hürriyet Daily News. 16 sentyabr 2012. 17 July 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  29. ↑ "Burak Yılmaz, Aykut Kocaman'ı da geçti". Hürriyet. 5 noyabr 2011. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  30. ↑ "Kral'ın vasiyeti" [The king's legacy]. Hürriyet (Turkish). 12 noyabr 1998. 24 September 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  31. ↑ Çakır, Ahmet. "Hakan Şükür'e FIFA'dan kral ödül" [Hakan Şükür king of FIFA award]. Zaman (Turkish). 24 mart 2015. 27 mart 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  32. ↑ Çakır, Ahmet. "Hakan Şükür'e çağrı: O kitabı yayınlayalım" [The calling of Hakan Şükür: I will publish a book]. Zaman (Turkish). 17 noyabr 2013. 2 aprel 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  33. ↑ "Hakan Şükür'den spor dünyasını sarsacak sözler. Şükür promises to shake the world of sports up" (Turkish). Samanyolu Haber TV. 12 oktyabr 2014. 23 April 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  34. ↑ "Dramatic Marseille comeback foils Fenerbahçe". UEFA. 20 sentyabr 2012. 28 March 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  35. ↑ "UEFA Rankings". UEFA.com. UEFA. 18 March 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  36. ↑ "List of Youth League Champions". Turkish Football Federation. 5 yanvar 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 May 2018.
  37. ↑ "First match and foundation". Galatasaray.org. 17 noyabr 2007. 10 aprel 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
  38. ↑ "Ligin Gol Kralları" [League top scorers] (Turkish). Turkish Football Federation. 15 may 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  39. ↑ Serkan Demirtaş. "Kosovalılara üç nasihat" [Three strikes for Kosovars] (Turkish). Radikal. 12 oktyabr 2005. 30 sentyabr 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  40. ↑ "Erdoğan'dan Hakan Şükür açıklaması" [Description of Hakan Şükür by Erdoğan] (Turkish). NTV. 23 fevral 2013. 25 February 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2018.
  41. ↑ "How Galatasaray Founded". Galatasaray.org. 23 noyabr 2007. 9 may 2008 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.

Xarici keçidlər redaktə

  "Futbol" portalı
  • tff.org — Super Liqa bombardirlərinin siyahısının rəsmi saytı
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Super_Liqa_bombardirlərinin_siyahısı&oldid=7011614"