Suraxanı neft mədənlərində yanğın (1922)

Suraxanı neft mədənlərində yanğın10 aprel 1922-ci ildə neft mədənlərində törədilmiş terror nəticəsində yanğın hadisəsi.

Suraxanı neft mədənlərində yanğın
Fayl:Suraxanı neft mədənlərində yanğın (film, 1922).jpg
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan SSR
Bölgə Suraxanı rayonu
Yanma tarixi 10 aprel, 1922
Sönmə tarixi 11 aprel, 1922

Hadisənin gedişi

redaktə

1921-ci ilin əvvəlində neft sənayesində işləmək üçün neft komitəsinin Moskvadan göndərdiyi rəhbərliyin təşəbbüsü ilə general Vrangelin 7,5 min keçmiş əsgəri İstanbuldan Bakıya gətirildi. Onların sırasında müxtəlif ünsürlər, gizli əksinqilabçılar ağqvardiyaçı zabitlər də var idi. Zaqafqaziya eserləri və müsəlman qrupları ilə əlaqəsi olan polkovnik Qaydukovun başçılığı ilə 1921-ci ilin aprelində onlar Ramanada terror aktları keçirməyə başladılar. Gizli eser təşkilatı isə 1922-ci ildə Bakının neft sənayesi müəssisələrində yanğınlar törətdi. 1922-ci il aprelin 10-da bir gün ərzində Ramana, Suraxanı və Balaxanı mədənlərində təxribatçılar üç yanğın törətmişdilər. BalaxanıRamana yanğınlarını fəhlə dəstələri çox çətin, sərt xəzrinin tüğyan etdiyi mürəkkəb vəziyyətdə əzmkarlıqla tez söndürdülər.[1]

Ən qorxulu yanğın Suraxanıda, gündə 160 min pud neft verən beşinci mədəndə olmuşdu və onun alovları güclü əsən küləklə bütün neft mədəni rayonuna tamamilə sıradan çıxmaq təhlükəsi yaratmışdı. Bu yanğın mühəndislərdən F.Rüstəmbəyov, İ.S.Sorokin və Kusminskinin başçılıq etdiyi fəhlə dəstələrinin səyi nəticəsində aprelin 11-də səhərə yaxın ləğv edilmişdi.[2]

Ümumittifaq MİK 1922-ci ilin avqustunda yanğınla mübarizədə fədakarlıq göstərmiş Bakı fəhlələrini Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni ilə təltif etdi.[3]

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. Ən Yeni Tarixin Sənədləri Saxlanılan və öyrənilən Rusiya Mərkəzi, f, 461, s.33, i.427, v. 1.
  2. Ən Yeni Tarixin Sənədləri Saxlanılan və öyrənilən Rusiya Mərkəzi, H5.RFDA, f. 54, s. 4, i. 52, v. 1.
  3. Azərbaycan tarixi.[ölü keçid] Yeddi cilddə. VI cild (aprel 1920-iyun 1941). Bakı, “Elm”, 2008. Səh.95 ISBN 978-9952-448-44-03