Svetlana Aliluyeva
Svetlana İosifovna Aliluyeva (gürc. სვეტლანა ალილუევა, rus. Светлана Иосифовна Аллилуева, 28 fevral 1926, Moskva, RSFSR, SSRİ – 22 noyabr 2011, Richland Center, Viskonsin ştatı, ABŞ) — Sovet filoloqu və tərcüməçisi.
Svetlana Aliluyeva | |
---|---|
gürc. სვეტლანა ალილუევა rus. Светла́на Аллилуева | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Moskva, RSFSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (85 yaşında) |
Vəfat yeri | Richland Center, Viskonsin ştatı, ABŞ |
Vəfat səbəbi | kolorektal xərçəng |
Vətəndaşlığı |
SSRİ (1926-1967) ABŞ (1967-2011) |
Həyat yoldaşları |
Qriqori Morozov (1943-1947) Yuri Jdanov (1949-1950) Brijesh Singh (1963-1966) William Wesley Peters (1970-1973) |
Uşaqları |
İosif Morozov (1945-2008) Yekaterina Jdanov (1950- ) Olqa Peters (1971- ) |
Partnyorları | |
Atası | İosif Vissarionoviç Stalin |
Anası | Nadejda Sergeyevna Aliluyeva |
Milliyyəti | gürcü |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | tərcüməçi, avtobioqraf[d], yazıçı, memuarçı, filoloq |
Elmi dərəcəsi |
|
Partiyası | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
redaktəS. Alliluyeva 1926-cı il fevralın 28-də Moskva şəhərində anadan olub.
Onun anası Nadejda Sergeyevna Alliluyeva Stalinin ikinci arvadı olub.
1949-cu ildə Stalinin qızı Moskva Dövlət Universitetinin tarix fakültəsini bitirəndən sonra tərcüməçi və ədəbi redaktor kimi işləməyə başlayıb.
Onun SSRİ-dən qaçmasına səbəb Sovet rəhbərliyinin onun mərhum əri hindistanlı Brijesh Singhə mənfi münasibəti olub.
1966-cı ildə Hindistanda Brijesh Singhin dəfn mərasimində iştirak etmək üçün bu ölkəyə gedən Svetlana Alliluyeva SSRİ-yə qayıtmaq əvəzinə ABŞ səfirliyinə üz tutub.
Öz sovet pasportuna od vuraraq, S. Alliluyeva kommunizmi pisləyib. Stalinin sevimli övladı
S. Aliluyeva 4 dəfə evlənib, onlardan 3-ü Rusyada baş verib, Rusiyada onun 2 övladı var.
S. Aliluyevanın 1967-ci ildə dərc olunmuş ilk memuarı "Dosta iyirmi məktub" kitabı ona $2.5 mln gəlir gətirib. O dövr üçün $2.5 mln olduqca böyük məbləğ olub.
William Wesley Petersə ərə getdikdən sonra Svetlana Lana Peters adını seçib. 1973-cü ildə onlar boşansalarda, həmin nikahdan Svetlananın qızı Olga dünyaya gəlib.
1980-ci illərdə Svetlana Aliluyeva SSRİ-ə dönərək, ABŞ-ni tənqid etməyə başlayıb. Lakin doğmaları ilə sözü cəp düşüb, və Svetlana növbəti dəfə SSRİ-i tərk edib.
1990-cı ildə İndependent qəzetinə müsahibəsində Lana Peters deyib ki, kasıbçılıqda yaşayır və qızı Olga ilə kirayədə qalır.
Anası özünə qəsd edəndə, Svetlananın 6 yaşı var idi. Svetlana İ. Stalinin sevimli qızı olub. İosif Stalin qızını "sərçəcığaz" deyə çağırardı.
Svetlanın qardaşı Yakov Böyük Vətən müharibəsi dövründə almanlara əsir düşərək konsentrasiya düşərgəsində məhv olmuşdu. İosif Stalin onu Alman generalına dəyişməkdən imtina etmişdi.
Svetlananın daha bir qardaşı, Vasili, möhkəm içən olub, o, 40 yaşında vəfat etdi.
Lana Peters ömrünün son illərini Viskonsindəki ahıllar evində keçirib. Deyilənə görə, gününü, əsasən, tikiş işi və bədii əsər oxunuşu ilə keçirib.
İosif Stalinin yeganə qızı, ABŞ-də Lana Peters kimi tanınan 85 yaşlı Svetlana Alliluyeva noyabrın 22-də Viskonsin ştatında, ahıllar evində dünyasını dəyişib.
Son illər ərzində onun bağırsaq xərcəngindən əziyyət çəkdiyi deyilirdi. ABŞ rəsmiləri S. Alliluyevanın vəfat etdiyini BBC-ə təsdiqləyiblər.
Onun 1967-ci ildə SSRİ-dən qaçması faktından ABŞ təbliğat maşını, vaxtı ilə, var gücü ilə yararlanmışdı.
Svetlana Alliluyeva, bestsellerə çevrilmiş 2 memuar da daxil olmaqla, ümumilikdə 4 kitab müəllifidir.