Tülqan — qəsəbə, Rusiyanın Orenburq vilayətinin Tülqan rayonunun mərkəzidir.

Tülqan
52°20′26″ şm. e. 56°09′58″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1953
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 9.297 nəf. (2021)[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +7 35332
Poçt indeksi 462010
Xəritəni göstər/gizlə
Tülqan xəritədə
Tülqan
Tülqan

Coğrafiya

redaktə

Orenburq şəhərinin 130 km şimal-şərqində yerləşir. Tülqan qəsəbəsi Kiçik Nakas dağ silsiləsinin bir hissəsini tutur.

1940-cı illərdə Tülqan bölgəsinin ərazisində qonur kömür yatağı tapıldı, bu ərazidə 1953-cü ildə Tülqan qəsəbəsi quruldu.

Qəsəbəyə buradan 4 km məsafədə yerləşən Tülqan xutorunun adı verilmişdir. Xutorun adı başqırd dilində tüylügen ("uçurtma") sözündən yaxud türkcə şəxs adı Tülegen sözündən gəlir[3] .

1960-cı ildə Tülqan Troitsky rayonunun regional mərkəzi oldu. 1965-ci ildə Tülqan rayonu quruldu və Tülqan qəsəbəsi onun mərkəzi oldu. 1957–1999-cu illərdə Tülqan işçi qəsəbəsi statusu daşıyırdı.

İl Sayı
1959 2.637 [4]
1970 3.128 [5]
1979 5.103 [6]
İl Sayı
1989 10.681 [7]
2002 10.161 [8]
2010 8.959 [9]
İl Sayı
2012 8.769 [10]
2013 8.657 [11]
2021 9.297 [2]

İqtisadiyyat

redaktə

Qəsəbədəki sənaye Tülqan Maşınqayırma Zavodu MMC və Tülgan Elektromekanika Zavodu MMC kimi müəssisələrlə təmsil olunur. Tikinti sənayesi Remstroyinvest MMC tərəfindən təmsil olunur. Mədən şirkəti Orenburgugol ASC qonur kömürün açıq mədən üsulu ilə çıxarılması ilə məşğuldur. Həmçinin kənddə "Tülqan — Ivolga" MMC çörək zavodu var.

Mədəniyyət

redaktə

Kənddə aşağıdakı təhsil müəssisələri var: 1 saylı TSOŞ, 1 saylı lisey, Uşaq Gənclər İdman Məktəbi, Uşaq İncəsənət Məktəbi, Şarlık Texniki Kollecinin filialı, Yubiley rayon Mədəniyyət Evi və rayon kitabxanası.

Qəsəbədə məscid tikilir.[12]

Kənddə "Pinqvin" üzgüçülük hovuzu, "Vosxod" stadionu, habelə diyircəkli qaçış pisti yerləşir. 2007-ci ildə fiqurlu konkisürmə və hokkey bölmələrinin açıldığı buz arenası olan "Olimp" idman və istirahət kompleksi tikildi.

Televiziya

redaktə

Qeydlər

redaktə
  1. 1 2 GEOnet Names Server. 2018.
  2. 1 2 https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).
  3. С.М.Стрельников. Географические названия Оренбургской области. Топонимический словарь (Изд. 2-е, дополненное и исправленное). Кувандык: Издательство С.М.Стрельникова. 2002.
  4. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php (rus.). Демоскоп Weekly.
  5. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg2.php (rus.). Демоскоп Weekly.
  6. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg2.php (rus.). Демоскоп Weekly.
  7. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg2.php (rus.).
  8. http://www.perepis2002.ru/ct/doc/1_TOM_01_04.xls (rus.).
  9. http://orenstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/orenstat/resources/b1b78e8041fa1606a052ec2d59c15b71/Том%201%20Численность%20и%20размещение.zip (rus.).
  10. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2012/bul_dr/mun_obr2012.rar (rus.).
  11. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Таблица 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов (rus.). Росстат, 2013. 528 с.
  12. Tülqanda məscidi səhv tikiblər