Tallin körfəzi
Tallin körfəzi (est. Tallinna laht) — Suurupi və Viimsi yarımadaları və Naissaar və Aeqna adaları arasında yerləşir. Finlandiya körfəzinin bir hissəsidir. Körfəzin cənub sahilində Estoniyanın paytaxtı Tallin şəhəridir.
Tallin körfəzi | |
---|---|
est. Tallinna laht | |
Ümumi məlumatlar | |
Tip | körfəz |
Sahəsi | 250 km² |
Dərin yeri | 90 m |
Yerləşməsi | |
59°31′52″ şm. e. 24°38′53″ ş. u.HGYO | |
Ölkə | Estoniya |
Akvatoriyası |
|
|
|
|
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Körfəzin sahəsi təxminən 250 km², ən böyük dərinliyi 90 metrdir (Aeqna və Naissaar adaları arasında). Tallin körfəzi Estoniyanın ən dərin körfəzlərindən biridir[1]. Yarımadalar öz növbəsində Tallin Körfəzini üç hissəyə bölür: Kakumäe körfəzi (Tiskre), Kopli körfəzi, Palyasaare körfəzi və Tallin reydi (körfəzin ən dar nöqtəsi, Palyassaare və Miyduranna arasında).
Körfəzin sahilləri ümumiyyətlə düzənlikdir, qayalı qayalar Rannamiyza, Kakumyae, Kopli yarımadasında və Naissaar adasında mövcuddur.
Ən böyük qumlu çimərliklər Kakumyae, Pelquranna və Piritada yerləşir. Qaya sahilləri Rannamiyza və Tiskre arasında, Kakumyae və Rokka al Mare, Palyasaare və Kopli arasında, Kadriorq, Merivalya və Aeqna adalarında yerləşir.
Dəniz sahili dayaz, dibi əsasən qayalıqdır. 10 metr dərinlik xətti sahildən 0.5-1.0 km məsafədə yerləşir. Körfəz boyunca bir neçə dayazlıq vardır: Naissaar adasının şərqində Naissaare dayazlığı (dərinliyi 3-4 metr olan yerlərdə), bu bankın şərqində dərinliyi 7.4 metr olan Keskmadal qum dayazlığı, Paljassaarenin şimal-qərbində Vahemadal isə 3.8 metr dərinlyə sahibdir.
Ən məşhur sualtı qayalar: Littegrund, Hülkari və ya Hülqekari və Paljassaare. Kiçik adalar təxminən 2 hektar Pandyu qrupuna daxildir. Püünsi kəndi yaxınlığında yerləşir. Kakumye burnun qarşı tərəfində 1,6 hektar ərazisi olan Liivakari adası vardır.
Pirita çayı və bir axar körfəzə axır, ən məşhurları Tiskre və Mustoja arxlarıdır.
Körfəzdəki suyun səviyyəsi ildə 2 metr dəyişir. Tallinn reydində dalğa hündürlüyü bəzən 4 metrə çatır.
Körfəzdə bir neçə liman (Tallinn Sərnişin Limanı, Muuqa limanı, Pirita limanı və s.) və priçal var. Bunların arasında 2017-ci ilin iyununda açılan Haven Kakumyae yaxt limanı 300-ə qədər gəmi qəbul edir[2].
Körfəzdəki ilk daimi priçal 17-ci əsrdə inşa edilmişdir. Şimal müharibəsindən sonra liman ətrafında qalalar inşa edilir.
İstinadlar
redaktə- ↑ "Tallina laht". Eesti Entsüklopeedia. 2018-03-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-24.
- ↑ "Avati Kakumäel asuv Haveni vaikelaevasadam". Uudised. 22.06.2017. 2018-12-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-24.