Talqat Musabəyov
Talqat Amangəldi oğlu Musabəyov (qaz. Талғат Амангелдіұлы Мұсабаев; 7 yanvar 1951, Qarğalı[d], Almatı vilayəti) — 2-ci Qazaxıstan kosmonavtı və dünyanın 309-cu kosmonavtı, texnika elmləri doktoru (2008), aviasiya general-leytenantıdır (2007). Qazaxıstan Respublikası İnvestisiya və İnkişaf Nazirliyinin Aerokosmik Komitəsinin sədridir.
| Talqat Musabəyov | |
|---|---|
| qaz. Талғат Аманкелдіұлы Мұсабаев | |
.jpg) | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 7 yanvar 1951 (73 yaş) |
| Doğum yeri |
|
| Vətəndaşlığı | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti | Rusiya |
| Rütbəsi | general-mayor, general-leytenant |
| Təltifləri |
                   |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
redaktə1951 – 7 yanvarda Almatı vilayətinin Jambıl rayonunun Kargalı kəndində anadan olub.
1974 — Riga Mülki Aviasiya Mühəndisləri İnstitutunu bitirib, mühəndis.
1974 – 1 aprel — Keçmiş aviaşirkətdə başqa bir mühəndis.
1975–84 — hava yollarında siyasi və təhsil fəaliyyətlərində.
1984 — Almatı Hava Klubunu bitirib.
1986 — pilot hazırlığını bitirmiş və mülki aviasiya pilotu sertifikatı almışdır.
1987–1990 Mülki aviasiya bir pilot, təyyarə komandiri olaraq çalışdı.
1991 — kosmik uçuşa hazırlaşarkən. Hava Qüvvələrində. Bir astronavt köməkçisi olaraq ikinci ekipaj üzvü idi.
2000 — Texniki elmlər namizədi alimlik dərəcəsi almaq üçün dissertasiya müdafiə etmişdir.
2001–05 Rusiya kosmik agentliyində.
2005 — Baiterek SC-nin (Qazaxıstan-Rusiya müştərək müəssisəsi) baş direktoru.
2007 — Fevral — Qazaxıstan Aerokosmik Agentliyinin direktoru.
2007 – 11 aprel — Qazaxıstan Milli Kosmik Agentliyinin sədri.
2014 – 13 avqustdan bəri Baş nazirin mülki aviasiya və kosmik fəaliyyətlər üzrə sərbəst müşaviridir.
2014 – 21 avqustdan — Qazaxıstan Respublikası İnvestisiya və İnkişaf Nazirliyinin Aerokosmik Komitəsinin sədri
Kosmik uçuş
redaktə- 1994 İlk kosmik uçuş zamanı (Soyuz TM-19) kosmosda 126 gün keçirdi.
- 1998 İkinci kosmik uçuşu zamanı (Soyuz TM-27) 208 gün kosmosda keçirdi. Guinness Rekordlar Kitabında ayda beş dəfə ümumilikdə 30 saat 8 dəqiqə kosmosa çıxdığı qeyd olunur. Uçuş zamanı Amerikalı kosmonavt L. Eyarts və Rus kosmonavtı (Şuvaş) Nikolay Budarin ilə. Rus kosmonavtları Nikolay Badurin və Yuri Baturinlə olmuşdur.
- 2001 Üçüncü kosmik uçuşu zamanı (Soyuz TM-32) kosmosda 8 gün keçirdi.
Hərbi rütbə
redaktə- Hərbi rütbə — Rusiya Federasiyası Hava Qüvvələrinin general-mayoru, Qazaxıstan Respublikası Aviasiya general-leytenantı (2007-ci ildən).
Hobbilər
redaktəHobbisi piano, gitara çalmaq və mahnı oxumaqdır.
Mükafatlar
redaktəQazaxıstan Respublikası:
redaktə- "Xalq qəhrəmanı" adı (1995)
- "Qazaxıstan astronavtı" adı (1995)
- Vətən ordeni (1998)
- 1-ci dərəcəli "Barys" ordeni
- "Astana" medalı (1999)
Rusiya Federasiyası:
redaktə- Xalqlar Dostluğu ordeni (1991)
- "Rusiya Federasiyası Qəhrəmanı" adı (1994)
- "Rusiya Federasiyasının Pilot-Kosmonavtı" (1994)
- 3-cü dərəcəli "Vətənə xidmətə görə" ordeni (1998)
- Vətən qarşısında xidmətlərinə görə, 2-ci dərəcə
Avstriya Respublikası:
redaktə- Avstriya Respublikasının ordeni
Amerika Birləşmiş Ştatları:
redaktə- Kosmik Uçuş NASA Medalı (1998)
Ailə vəziyyəti
redaktə- Arvadı — Musabaeva (Latsis) Victoria Voldemarovna, 1952-ci ildə doğulmuş, diş həkimi.
- Oğlu — Musabayev Daniyar Talgatoviç, 1975-ci il təvəllüdlü. Qazaxıstan Daxili İşlər Nazirliyinin hərbi qulluqçusu.
- Qızı — Musabayeva Kamila Talgatovna, 1981-ci ildə anadan olub.