Tatarıstan Respublikasının Milli Himni

Tatarıstan Respublikasının Milli Himni (tatarca: Татарстан Җөмһүрияте Дәүләт гимны / Tatarstan Cömhüriyəte dəwlət gimnı) - məşhur tatar bəstəkarı Rüstəm Yəxinin əsəridir. Respublikada 1993-cü il iyulun 14-ündə qəbul edilib.

Himnin qeyri-rəsmi sözlərinin müəllifi - şair Ramazan Baytimerov.

Tuğan yağım
Doğma elim

'Ölkə' Tatarıstan Respublikası rəsmi himni
Bəstəkar Rüstəm Yəxin
Sözlərin müəllifi Ramazan Baytimerov
Təsdiqi 1993-cü il 14-ü iyul
Audio nümunəsi
Fayl haqqında məlumat
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Himninin instrumental yazısı

21 fevral 2013-cü il Tatarstan Parlamenti Tatarstan Respublikasının Himninin mətnini bir səslə təsdiq etdi. Himnin son mətni Ramazan Baytimerovun Doğma elim Tatarca: Tuğan yağım şeirinə əsaslandırılmışdır, məlum olduğu kimi 1970-ci illərdə şeirlərin tamamlanmasında naməlum müəlliflər iştirak edirdilər. Baytimerov şeirləri vaxtında mahnının inşasına bəstəkar Rüstəm Yəxin ilham verdi, hansının ki, melodiyası 1993-cü ildə Tatarstanın dövlət himni oldu. Himnin yeni mətni rus dilində 8 misindən 8 sətirdən ibarətdir. Rus dilinə mətn rus şairi Filipp Pirayev (mənşəcə asuriyalı) tərcümə etdi.

Hazırkı rəsmi versiya

redaktə
Tatar dilində Oxunuşu Azərbaycan dilinə (tatarcadan) tərcümə Rus dilində Azərbaycan dilinə (ruscadan) tərcümə
Birinci kuplet
Мәңге яшә, газиз Ватаныбыз,
Халкым тели изге теләкләр!
Гомерлеккә якын туган булып
Яши бездә төрле милләтләр.
Күп гасырлар кичкән чал тарихлы
Данлы илем, үзең бер дастан!
Синдә генә безнең язмышыбыз,
Республикам минем, Татарстан!
Məñge yəşə, ğəziz Watanıbız,
Xalqım teli izge teləklər!
Ğömerlekkə yaqın tuğan bulıp
Yəşi bezdə törle millətlər.
Küp ğasırlar kiçkən çal tarixlı
Danlı ilem, üzeñ ber dastan!
Sində genə bezneñ yazmışıbız,
Respublikam minem, Tatarstan!
Mingə/məngi yaşa (Var ol), əziz vətənimiz,

Xalqımın müqəddəs diləklər diləyir,

Ömür boyu yaxın doğmalar olub,

Yaşayır bizdə türlü (cürbəcür) millətlər.

Çoxlu əsrlər keçən qoca tarixli

Şanlı elim, özün bir dastan!

Səndədir ancaq bizim talehimiz,

Respublikam mənim, Tatarıstan!

Цвети, священная земля моя,
Да будет мирным твой небосвод!
Единый дом у нас, одна семья,
Живет в согласии наш народ.
Богатый мудростью седых веков,
Надеждой, верою ты нам стал,
И пусть хранит тебя моя любовь,
Моя Республика, мой Татарстан!
Çiçəklən, mənim müqəddəs torpağım‚
Qoy sənin səmaların sülhlü olsun!
Biz vahid bir evik, bir ailəyik,
Razılıqda yaşayır bizim xalqımız.
Qoca əsrlərin zəngin müdrikliyiylə,
Bizlərə bir ümid, inam oldun sən,
Və qoy mənim sevgim səni saxlasın,
Mənim Respublikam, mənim Tatarstanım!

2013-cü ilədək qəbul olunmuş qeyri-rəsmi versiya

redaktə

Bu versiya Tatarıstanın xalq şairi Ramazan Baytimerovun "Tuğan yağım" ("Doğan yaxam", yəni "Doğma elim") şeirinin əsasında qurulmuşdu.

Tatar dilində Oxunuşu Azərbaycan dilinə (tatarcadan) tərcümə Rus dilinə (qeyri-rəsmi) tərcümə

(şair Marsel Sabitov tərəfindən)

Күпме юллар йөрдем, дөнья күрдем,
Назлы җилләр йөзем сыйпады.
Сиңа кайткач кына, туган ягым,
Күкрәгемә шатлык сыймады.
Тик бер генә көнгә аерылсам да
Ямансулап сине юксынам.
Синнән башка миңа, туган ягым,
Бу дөньяда тормыш юк сыман.
Тик бер генә көнгә аерылсам да
Ятим калган кебек буламын!
Тик син генә яшәү матурлыгы,
Гүзәллеге якты дөньяның!
Küpme yullar yördem, dönya kürdem,
Nazlı cillər yözem sıypadı.
Siña qaytqaç qına, tuğan yağım,
Kükrəgemə şatlıq sıymadı.
Tik ber genə köngə ayırılsam da
Yamansulap sine yuqsınam.
Sinnən başqa miña, tuğan yağım,
Bu dönyada tormış yuq sıman.
Tik ber genə köngə ayırılsam da
Yətim qalğan kebek bulamın!
Tik sin genə yəşəw maturlığı,
Güzəllege yaqtı dönyanıñ!
Çoxlu yollardan yerimişəm, dünyanı görmüşəm,

Nazlı yellər üzümü oxşayırdı.

Sənə qayıdan kimi, doğma elim,

Köksümə şadlıq sığmadı.

Təkcə bir günə belə ayrılsam da,

Sənsizlik yaman gələr mənə,

Səndən başqa (ayrı) mənə, doğma elim,

Bu dünyada yaşam yox kimidir.

Təkcə bir günə belə ayrılsam da,

Yetim qalan kimi olaram!

Təkcə sənsən həyatımın mənası,

Gözəlliyin işığıdır bu dünyanın!

Сколько дорог я прошёл, весь мир обойдя,
Нежный ветер ласкал моё лицо любя,
Но только придя к тебе Родная земля,
Грудь сжалась, место радости не найдя…
В один день даже если будет разлука,
Грусть по тебе это сплошная мука,
Без тебя, о Родная земля,
Нет жизни, без тебя — нет меня…
В один день даже если будет разлука,
Я как будто словно сирота!
Лишь ты мой смысл жизни,
Лишь ты яркий свет отчизны

Tatarstan Respublikasının himninin birinci ifaçısı

redaktə

Tatarıstan Respublikasının himni ilk dəfə 21-i fevral 2013-cü ildə, Tatarstan Respublikasının prezidenti Rüstəm Minnexanov, Tatarstan Respublikasının dövlət müşaviri (və Tatarıstanın ilk prezidenti) Mintimer Şəymiyev, Dövlət Şurasının sədri Fərid Məhəmmədşin və Tatarıstan Dövlət Şurasının deputatları, mədəniyyət və elm xadimlərinin iştirakında ifa edilib və dinlənilib. Himnin ilk ifaçıları:

  • Vladimir Mixail oğlu Vasilyev
  • Rüstəm Asayev
  • Regina Vəliyeva
  • Rinata Bayqulova
  • Gülnarə Qatina
  • M. Cəlil adına Tatar akademik dövlət opera-balet teatrının xoru
  • Tatarıstan Respublikası dövlət simfonik orkestri (dirijor A. Sladkovskiy)

Xarici keçidlər

redaktə

Himnin musiqisi

Həmçinin bax

redaktə