Telman Xəlilov

Telman Xəlilov Abdul Həmid oğlu (26 oktyabr 1938, Bakı – 30 avqust 2024) — coğrafiya elmləri doktoru, professor.

Telman Xəlilov
Telman Xəlilov Abdul Həmid oğlu
Doğum tarixi	26 oktyabr 1938
Doğum yeri	Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi	30 avqust 2024(2024-08-30) (86 yaşında)
Vətəndaşlığı	SSRİ→ Azərbaycan
Milliyyəti	azərbaycanlı
Atası	Abdul Həmid Xəlilov
Elmi dərəcəsi	professor
Elmi adı	coğrafiya elmlər doktoru
Təhsili	Azərbaycan Dövlət Universiteti
Mükafatları	"Fəxri Fərman"

Həyatı

Xəlilov Telman Abdul Həmid oğlu 1938-ci il oktyabrın 26-da Bakı şəhərində anadan olub. 1957-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutuna daxil olmuş, 1959-cu ildə Bakı Dövlət Universitetinə keçirilmişdir. 1962-ci ildə universiteti " Coğraf bioloq" ixtisası üzrə bitirmişdir. 1964–1974-cü illərdə EA-nın Torpaqşünaslıq və Aqrokimya İnstitutunda işləmiş, 1966-cı ildə aspiranturaya daxil olub.

30 avqust 2024-cü ildə vəfat edib.

Elmi fəaliyyəti

• 1973-cü ildə namizədlik dissertasiyasını müdafiə edərək, k.t.e.n.alimlik dərəcəsi, 1981-ci ildə isə "Baş elmi işçi" elmi adı almışdır.

• 1974–1994-cü illərdə Elmi-Tədqiqat Hidrotexnika və Meliorasiya institutunda baş elmi işçi, meliorativ torpaqşünaslıq laboratoriyasının müdiri işləmiş, institutun Elmi şurasının üzvü seçilmişdir.

• 1978–1980 və 1983–1986-cı illərdə sovet kontraktlarının tərkibində Suriya Ərəb Respublikasında "Hələb torpaqlarının baş suvarma" planının hazırlamasında mühəndis torpaqşünas vəzifəsinə uzunmüddətli xarici ezamiyyətdə olmuşdur.

• 1994–1996-cı illərdə Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi Baş Elmi və Təhsil idarəsində "baş mütəxəssis" vəzifəsində işləmiş, bir neçə ET-institutlarının kuratoru olmuş, Elmi şuraların üzvü seçilmişdir.

• 1996-cı ildən BDU-nun "Ətraf mühiti mühafizə" kafedrasında dosent vəzifəsinə seçilmişdir.

• 2006-cı ildə doktorluq dissertasiyasını müdafiə edərək, coğrafiya elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almışdır. Universitetin professorudur.

Elmi məqalələri Moskva, Novosibirsk, İran, Bakı, Gəncə və s. şəhərlərdə bir məqaləsi ABŞ-də ingilis dilində çap olunmuşdur. Çoxsaylı elmi hesabatların həm müəllifidir. T. Xəlilov Bakıda, Moskvada, Novosibirskdə, Tehranda, Daşkənddə, Tbilisdə qurultay, konfran, simpozium və simenarlarda məruzələrlə çıxış etmişdir. Beynəlxalq və Azərbaycan torpaqşünaslıq cəmiyyətinin üzvüdür. T. Xəlilov V. İ. Leninin 100 illiyinə həsr olunmuş medal və bir sıra fəxri fərmanlarla mükafatlandırılmışdır.

Elmi əsərləri

• 2008, Kiçik Qafqazın şimal-şərq yamacında dağ-meşə torpaqlarının bəzi ekoloji məsələləri

• 2008, Гармония человека с природой

• 2008, Naxçıvan MR Şərur və Sədərək rayonu torpaqlarının ekoloji meliorativ vəziyyətinin qiymətləndirilməsi

• 2007, Qarabağ düzünün meliorasiya olunan sodalı torpaqlarının kənd təsərrüfatı bitkiləri altında mənimsənilməsinin təsiri

• 2007, Sunamilər və onların törətdikləri fəlakətlərin nəticələrinin azaldılması

• 2007, Aridləşmə və səhralaşma torpaqların münbitliyini azaldır

• 2007, Unudulmaz alim (akad. H. Əliyevin 100 illiynə həsr olunmuş konfrans)

• 2006, Azərbaycanda turizmin inkişafının ekoloji-iqtisadi aspektləri

• 2006, Azərbaycanın ekocoğrafi problemləri

• 2005, Şirvan düzündə meliorasiya olunmuş torpaqların kənd təsərrüfatı bitkiləri altında ilkin mənimsənilməsinin məhsuldarlığına təsiri

• 2005, Kür-Araz ovalığının Şirvan düzündə və Suriya Ərəb Respublikasının şimal vilayətində torpaqların təbii meliorativ rayonlaşdırılması

• 2005, Kür-Araz ovalığının hidrotexniki qüsurları və ekoloji gərginlikləri

• 2004, Səhraların ekologiyası və ekoloji ekspertiza məqsədilə informasiya sistemlərinin yaradılması

• 2004, Kür-Araz ovalığının və Suriya Respublikasının meliorasiya olunan torpaqlarının ekoloji şəraiti və müqayisəli səciyyəsi

• 2004, Azərbaycan və Suriya Ərəb respublikasının arid zonalarında meliorasiya olunan torpaqlardan səmərəli istifadə edilməsinin müqayisəli səciyyəsi

• 2004, Kür-Araz ovalığında torpaq meliorativ tədqiqatların tarixi icmalı və torpaqların əsas genetik xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi

Kitablar

• 2003-Suriya ərəb respublikasının təbii şəraiti və torpaq-ekoloji səciyyəsi

Həmçinin bax

• Zibeydə Yusifbəyova

• Vaqif Məmmədov (coğrafiyaçı)

Xarici keçidlər

Xəlilov Telman